Piękna pogoda sprawia, że dużo czasu spędzamy na świeżym powietrzu. Wycieczki piesze i rowerowe, spływy kajakowe i grillowanie nieodłącznie kojarzą się z latem i komarami.

Czerniak, udar cieplny, oparzenia słoneczne – to tylko niektóre z możliwych skutków nieodpowiedzialnego opalania. Lekarze rodzinni z Porozumienia Zielonogórskiego apelują o ostrożność i zdrowy rozsądek.

Lekarze rodzinni z Porozumienia Zielonogórskiego zdecydowanie odradzają długotrwałe przebywanie w wysokiej temperaturze. Szczególnie dotyczy to dzieci i osób starszych. Bez odpowiednich środków ostrożności wakacyjne opalanie może skończyć się udarem, którego konsekwencje będziemy odczuwać do końca życia.

Choroby pasożytnicze często nękają ludność zamieszkującą ściśle określoną część świata. Przywra-Schistosoma intercalatum znalazła swój rewir w Afryce Subsaharyjskiej, a jej kuzynka Schistosoma japonicum na Dalekim Wschodzie (Chiny, Filipiny i Indonezja). Są też pasożyty wszędobylskie, jak świerzbowiec ludzki -pajęczak, który powoduje ok. 300 mln zachorowań rocznie u ludzi na całym świecie, co stanowi 5% populacji. Choroba dotyczy wszystkich grup społecznych bez względu na wiek, rasę, płeć czy status socjalny i ekonomiczny.

Dla wielu osób wakacje to czas odstępstw od diety. Części z nas zwyczajnie nie chce się gotować, a innych dodatkowo kuszą grille i ustawione specjalnie dla turystów tzw. budki z jedzeniem. Lekarze rodzinni z Porozumienia Zielonogórskiego apelują: Sprawdzajmy, co jemy i jedzmy z rozsądkiem.

Dr Joanna Zabielska-Cieciuch podkreśla, że największym grzechem „wakacyjnej diety” jest grill.

– Grillowanie jest smaczne, ale to nie jest zdrowy proces. Dlatego warto pamiętać o kilku zasadach. Sprawdzajmy np. jakich węgli używamy do grillowania, kupujmy mięsa, które są dobre  – mówi.

W tej chwili w sklepach dostępne są różne, gotowe na grilla mięsa przygotowane w specjalnych przyprawach, które zawierają chemikalia, zmiękczacze czy konserwanty. Mięso peklować najlepiej samemu, w naturalnych przyprawach i piec je na tackach – zaznacza dr Zabielska-Cieciuch.

Również w przypadku kiełbasy, którą zamierzamy piec na ognisku, warto podczas jej kupna zwrócić uwagę na zawartość.

Dr Joanna Zabielska-Cieciuch zwraca także uwagę na spożywane podczas ognisk i grillów napoje. Osoby dorosłe najczęściej piją duże ilości alkoholu, a dzieci coca-colę, pepsi i inne słodkie, gazowane napoje.

Dorośli z alkoholem nie powinni przesadzać – wszystko z rozsądkiem. Natomiast takie napoje jak cola, zdecydowanie nie są dla dzieci – podkreślają eksperci z Porozumienia Zielonogórskiego.

Warto również pamiętać, aby w upał nie pić zimnych napoi, które mogą prowadzić do skurczu żołądka. I przede wszystkim – aby bezpośrednio po jedzeniu nie pływać czy biegać. – Trzeba odczekać chociaż pół godziny, bo podczas jedzenia do jelit odpływa większa ilość krwi dlatego dodatkowy wydatek energetyczny nie jest wskazany – podkreśla dr Joanna Zabielska-Cieciuch.

Od choroby nie ma wakacji, ale z cukrzycą można spędzić je równie miło i aktywnie. Pomoże w tym rozsądek i kilka krótkich zasad, które warto zapamiętać przed wyjazdem na wymarzony urlop.

Lekarze rodzinni z Porozumienia Zielonogórskiego podkreślają, że cukrzyca to niezwykle podstępna choroba. Jest często trywializowana, bo „cukier nie boli”. Tymczasem podnoszące się poziomy cukru powodują przyspieszenie wszystkich powikłań cukrzycowych, które są bardzo poważne. Do nich zaliczają się np. udary mózgu, niewydolność nerek czy zawały serca. Tyle, że najczęściej dla pacjenta to właśnie dopiero ból jest sygnałem alarmowym. To przez niego podejmuje decyzję o wizycie u lekarza. Jednak z powikłaniami po cukrzycy trzeba będzie żyć, dlatego tak ważne jest, aby pamiętać, że od choroby urlopu nie ma.

Małgorzata Stokowska-Wojda, ekspert Porozumienia Zielonogórskiego wyjaśnia, że podczas wakacji aktywność fizyczna jest wskazana choremu na cukrzycę tak samo, jak osobie zdrowej.

- Podczas dni wolnych od pracy zapominamy o regularnych posiłkach i chcemy luźniejszego trybu życia. Chory na cukrzycę musi nad tym panować, co wymaga odrobiny samodyscypliny – mówi dr Stokowska-Wojda. I dodaje, że warto nie myśleć o diecie, jak o ograniczeniach, bo dieta to styl życia, dbanie o siebie, coś co stało się modne.

- Trzeba pamiętać, aby na wakacje nie zapomnieć zabrać leków. A wybierając się na wycieczkę pieszą czy rowerową warto przygotować się na każdą ewentualność – podkreśla ekspert z Porozumienia Zielonogórskiego.

 - Nawet, jeśli wycieczka jest planowana na krótki czas, może się zdarzyć, że zabłądzimy w lesie, pogoda się zepsuje i gdzieś trzeba będzie przeczekać deszcz lub wyprawa przedłuży się z innych nieprzewidzianych powodów. Osoba chora rusza w plener tak, jakby miała tam spędzić cały dzień. Przed podjęciem wysiłku fizycznego trzeba koniecznie zmierzyć poziom glukozy. Jeżeli glukometr pokaże pomiar poniżej 110 , nie można wyruszyć bez zjedzenia dodatkowej kanapki czy dwóch - tłumaczy Małgorzata Stokowska-Wojda.

Jeżeli w trakcie wycieczki wypada pora posiłku i przyjęcia leków, wówczas nie można tego pominąć. Ponadto w plecaku chorego powinna znaleźć się saszetka z glukozą, kartonik soku lub puszka coli, które szybko podniosą poziom glukozy we krwi w wypadku niedocukrzenia.

- Z kolei w wypadku wycieczki w góry musimy obalić mit, że trzeba zabrać na nią czekoladę. Czekolada, oprócz cukru, posiada sporą ilość tłuszczu, który wchłania się bardzo powoli i wcale nie podnosi szybko niedocukrzenia. Zdecydowanie lepsze będą płyny – mówi dr Stokowska Wojda.

Wakacje to również sezon grillowy. Lekarze rodzinni z Porozumienia Zielonogórskiego podkreślają, że piwo nie jest wskazane dla osób z cukrzycą, bo bardzo podnosi poziom cukru. Jeśli planujemy spożywać warzywa to najlepiej surowe, ponieważ poddane oprawie termicznej mają wyższy indeks glikemiczny.

W przypadku owoców trzeba uważać na np. winogrona, gruszki, mandarynki. Jeżeli jabłko to jedno - jako drugie śniadanie albo podwieczorek.

Dopuszczalne są natomiast klasyczne lody i dla cukrzyków są zdecydowanie lepsze niż np. ciasto.

- Jeśli mamy ochotę na lody, należy pamiętać, aby nie stanowiły one deseru bezpośrednio po obiedzie. W cukrzycy jest ważne to co jemy, ale także to, kiedy jemy. Lody po obiedzie podniosą znacznie poziom cukru, dlatego lepiej je jeść jako mały posiłek w porze drugiego śniadania albo podwieczorku. Wówczas reperkusje będę dużo mniej odczuwalne – dodaje dr Małgorzata Stokowska-Wojda.

W związku z wnioskowaniem o fundusze unijne na zakup sprzętu w POZ z programu 13.1 RPO zapraszamy na wystawę sprzętu medycznego, która odbędzie się  29.07.2017 od godz. 10.00 w Lublinie w Szkole Podstawowej Nr 38 ul. Pana Wołodyjowskiego 13.

Wystawa aktualnie dostępnych urządzeń pozwoli na trafny wybór w zależności od potrzeb przychodni.

Przed wakacyjnym wyjazdem warto zawczasu zabezpieczyć się przed groźnymi chorobami, a najskuteczniejszym sposobem pozostają szczepienia ochronne. Istnieje cała lista szczepień obowiązkowych i zalecanych dla podróżujących w egzotyczne kraje. O profilaktyce powinny jednak także pomyśleć osoby, wybierające się na urlop w kraju. Lekarze Porozumienia Zielonogórskiego zachęcają do zaszczepienia się przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu - groźnej chorobie, przenoszonej przez kleszcze.

- Warto się zaszczepić przeciwko KZM, zwłaszcza wtedy, gdy wyruszamy w rejony leśne na obszarach endemicznego występowania zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu - mów Joanna Szeląg. - W Polsce są to województwa: podlaskie, mazursko–warmińskiego, dolnośląskie, małopolskie. Pamiętajmy jednak, że kontakt z zakażonym kleszczem może się zdarzyć wszędzie. Wybierając się w plener powinniśmy się odpowiednio brać, a po powrocie do domu wziąć prysznic i dokładnie obejrzeć całe ciało. To podstawowe zasady profilaktyki, ale najskuteczniejsze jest szczepienie. Kleszcze przenoszą różne choroby, a szczepionkę mamy tylko przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Jest to bardzo ciężka choroba centralnego układu nerwowego, szczepienie najlepiej przed nią zabezpieczy.

 Pełną ochronę przed KZM zapewniaj przyjęcie trzech dawek szczepionki. Pierwszą z nich najlepiej przyjąć zimą, ale jeśli ktoś tego nie zrobił, a wybiera się w rejony endemiczne, może (i powinien) zrobić to przed wyjazdem. W Polsce nie jest to szczepienie obowiązkowe, a jedynie zalecane, więc jest odpłatne. Szczepionka jest dostępna wyłącznie na receptę. Do szczepienia kwalifikuje lekarz.

Od dawna szklanka mleka była symbolem zdrowia, a karmienie piersią gwarancją prawidłowego żywienia niemowlęcia. I nadal tak jest, ale…

Cywilizacja oprócz zdobyczy technicznych niesie ze sobą zwiększoną zachorowalność na niektóre choroby, w tym o podłożu alergicznym: alergiczny nieżyt nosa zwany katarem siennym, astmę, atopowe zapalenie skóry, ale również alergię pokarmową. Jednym z najczęstszych alergenów pokarmowych jest mleko krowie.

Uczulenie na mleko krowie często daje objawy już w okresie niemowlęcym. Typowym objawem jest zaczerwienienie i suchość skóry na policzkach. Podobne zmiany skórne mogą wystąpić również na wyprostnych częściach kończyn i na tułowiu. Dziecko jest niespokojne, rozdrażnione, miewa kolki jelitowe, wzdęcia, oddaje luźne stolce z domieszką śluzu. Częstym objawem jest obfite ulewanie. Dziecko nie chce jeść, mimo, że sprawia wrażenie głodnego. Znaczne nasilenie objawów może spowodować za mały przyrost masy ciała.

Niepokojące objawy alergii na białko mleka krowiego mogą wystąpić nie tylko u maluchów karmionych sztucznie, ale również u dzieci karmionych piersią, jeżeli mama pije mleko.

Alergia pokarmowa częściej dotyczy dzieci obciążonych alergicznym wywiadem rodzinnym. Jeżeli mama niemowlęcia ma astmę, tata alergiczny nieżyt nosa, a siostra atopowe zapalenie skóry, maluszek ma większą szansę na chorobę alergiczną, w tym, alergię pokarmową.

Najważniejszym sposobem leczenia jest wyeliminowanie z diety dziecka czynnika wywołującego reakcje uczuleniową, czyli mleka. Dla dzieci karmionych sztucznie zalecane są specjalne preparaty mleczne . Mamy niemowląt karmionych piersią powinny wyłączyć z diety nie tylko mleko, ale również przetwory mleczne: jogurt, twarożek czy śmietanę. Dieta eliminacyjna jest prowadzona u dziecka zwykle do 12 miesiąca życia. O indywidualnym postępowaniu powinien zadecydować lekarz. Często mleko nie jest jedynym alergenem pokarmowym, który wywołuje reakcję uczuleniową u dziecka. Bywa, że uczulenie wywołują jaja, jabłko, ziemniaki i inne produkty spożywcze.

U dzieci wykazujących objawy alergii pokarmowej wykonuje się testy skórne, by rozpoznać szkodliwe produkty, a w konsekwencji wykluczyć je z diety. Można też wykonać próbę prowokacyjną. Po okresie odstawienia mleka i ustąpieniu objawów podaje się dziecku karmionemu sztucznie mleko. Jeżeli niemowlę jest karmione piersią, mleko pije mama. Wystąpienie objawów alergii pokarmowej potwierdza trafność rozpoznania.

Alergia na mleko krowie może minąć z wiekiem, ale mają ją również osoby dorosłe. Pocieszający jest fakt, że niektórzy uczuleni na mleko krowie mogą bez negatywnych skutków pić mleko kozie i jeść kozie sery.

Małgorzata Stokowska-Wojda