Parlamentarne prace legislacyjne nad projektem ustawy o POZ dobiegają końca: po przyjęciu go przez sejm, senacka komisja zdrowia zaakceptowała go bez poprawek, a podczas głosowania 10 listopada br. izba także go przyjęła. Pomimo licznych uwag i kontrowersji różnych środowisk, w tym Porozumienia Zielonogórskiego, które zgłaszało długą listę zastrzeżeń, ustawa o podstawowej opiece zdrowotnej wkrótce wejdzie w życie.

- To akt prawny, który od razu nadaje się do poprawki - stwierdza wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego Wojciech Pacholicki. -  Wprawdzie ostateczna wersja ustawy różni się nieco od projektu, który ostro krytykowaliśmy, to jednak wprowadzone zmiany nadal nie są satysfakcjonujące. Ustawa, która miała być przełomowa dla systemu, w rzeczywistości niewiele zmienia, a już na pewno nie jest oczekiwanym przez nas przełomem w umacnianiu pozycji POZ. Nie tylko brakuje jasnego wskazania, że POZ jest filarem systemu, ale też z innych zapisów wynika, że właśnie tak nie jest. Owym filarem wydaje się być leczenie szpitalne, co w naszej opinii jest błędem.

         Porozumienie Zielonogórskie, jako jedyny reprezentatywna organizacja lekarzy rodzinnych, podczas konsultacji projektu wielokrotnie przedstawiało ministerstwu swoje uwagi, zarówno ogólne, jak i szczegółowe. Federacja zwracała uwagę, że w dokumencie brakuje jasnego określenia sposobu finansowania POZ, co przy szeregu nowych zadań, jakie wynikają z ustawy musi budzić obawy. Duże zastrzeżenia budzi także sposób wprowadzenia opieki koordynowanej. System ma ruszyć już za dwa lata, co może być trudne. Porozumienie Zielonogórskie  postulowało ewolucyjny, stopniowy model wdrożenia. 

         Ustawa przewiduje, że koordynację opieki nad pacjentem w całym systemie ochrony zdrowia ma zapewnić lekarz, jednak brakuje brak jasnych regulacji dotyczących jego współpracy z pielęgniarką w przypadku odrębnych praktyk.

- Pod znakiem zapytania stoi też powstanie zespołu POZ jako jedynej formy organizacyjnej po r. 2024 - dodaje wiceprezes Pacholicki. - Zespół ma być  złożony z lekarza, pielęgniarki i położnej. Porozumienie Zielonogórskie postulowało, by mógł on funkcjonować w oparciu o pracę lekarza i pielęgniarki lub położnej. Problem w tym, że położnych jest zbyt mało, by wszystkie obecnie działające praktyki znalazły chętne osoby tej profesji do pracy. Niewykonalny zapis jednak pozostał, a to w opinii Federacji oznacza, że część praktyk (zwłaszcza małych), po prostu przestanie istnieć.

         To nie jedyne zapisy, budzące obawy Porozumienia Zielonogórskiego. Federacja ma także zastrzeżenia m.in. wobec pomysłu przesunięcia rehabilitacji do POZ oraz nieprecyzyjnych zapisów dotyczących jakości i akredytacji w POZ.

Wpływ spożycia alkoholu na zdrowie budzi duże zainteresowanie ale wywołuje wiele kontrowersyjnych opinii. 

Ocena ilości wypijanego alkoholu obliczana jest w porcjach standardowych w odniesieniu do czasu w jakim ten alkohol jest wypijany. Porcja standardowa to 10 gramów czystego (100%) etanolu. W przeliczeniu na dostępne trunki jedna porcja standardowa to:

-25 gramów wódki(40%)

-100 gramów wina (10%)

-200gramów piwa (5%)

W latach 1985-2015 w Wielkiej Brytanii przeprowadzono badanie na 527 osobach dorosłych. Badanych podzielono pod względem ilości spożywanego tygodniowo alkoholu na grupy. 

1. Małe spożycie alkoholu- od 1do 7 standardowych porcji na tydzień.
2. Umiarkowane spożycie alkoholu :kobiety od 7 do < 14 standardowych porcji alkoholu, mężczyźni od 7 do < 21 porcji na tydzień.
3. Duże spożycie alkoholu: kobiety 14 porcji tygodniowo, mężczyźni  21 porcji.

Grupę kontrolną stanowili abstynenci wypijający tygodniowo mniej niż 1 standardową porcję alkoholu. 

Osoby badane obserwowano przez 30 lat. Celem badania była odpowiedź , czy ilość wypijanego alkoholu ma wpływ na funkcje intelektualne. Badano ryzyko zaniku hipokampa-małej struktury mózgu odpowiedzialnej za pamięć. Wnioski były zaskakujące. Zależność między zanikiem hipokampa a spożywanym alkoholem obserwowano wyłącznie u mężczyzn, u kobiet nie. U wszystkich grup spożywających alkohol (od 7 do powyżej 21 porcji) w porównaniu z abstynentami występowało pogorszenie płynności słownej (wymienianie w określonym czasie jak największej ilości słów na określoną literę). Nie zaobserwowano pogorszenia płynności semantycznej (wymienianie w określonym czasie jak największej ilości słów z danej kategorii) i zdolności przypominania sobie słów.

Najwięcej zainteresowania budzi korelacja między długością życia i spożywaniem alkoholu. Wykres ilustrujący tę zależność ma kształt pochylonej w prawo litery J. O ile negatywne skutki nadużywania alkoholu są oczywiste, początek tego wykresu jest intrygujący. Świadczy on bowiem o tym, że niewielkie ilości alkoholu mają działanie prozdrowotne. Znane jest wszak antymiażdżycowe działanie czerwonego wina zwłaszcza w połączeniu z dietą śródziemnomorską.

Wiele autorytetów naukowych uważa, że w wyciąganiu wniosków należy być ostrożnym, bo na długość życia ma wpływ wiele czynników i trudno je wszystkie uwzględnić. Wiadomo jednak, że coraz większą wagę przywiązujemy nie tylko do długości życia, ale do jego jakości. Jakość życia zaś zależy nie tylko od zdrowia ciała, ale również szeroko rozumianego zdrowia psychicznego. A za subiektywną ocenę jakości życia odpowiada zdrowy mózg. Wrażliwy nie tylko na alkohol, ale inne niż etanol substancje np. metanol, czy alkohole alifatyczne występujące, które są znacznie bardziej toksyczne od akoholu. Wystepują one zwłaszcza w mocnych trunkach.

Ku przestrodze należy wspomnieć, że często mamy problem z oceną ilości wypijanego przez siebie alkoholu. Przy nieregularnym piciu szacunki są trudne, przy wypijaniu większej ilości bezwiedna tendencja do jej zaniżania. Przykładem są rodzime statystyki. Ilość sprzedawanego alkoholu w Polsce wynosi na osobę ok. 11 litrów (w przeliczeniu na czysty alkohol) na rok. Ilość wypijanego alkoholu deklarowana przez dorosłego Polaka podczas ankiety wynosi 2,5-3,5 litra alkoholu w ciągu roku. 

Wznosząc kieliszek, uważajmy, by toast „Na zdrowie” temu właśnie służył.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Lekarze Porozumienia Zielonogórskiego zbierają podpisy pod projektem ustawy, wprowadzającej wzrost nakładów na ochronę zdrowia do 6,8 proc. PKB w ciągu trzech lat. Włączyli się w ten sposób w nową inicjatywę ustawodawczą, która jest w zgodzie z postulatami Porozumienia Zielonogórskiego, głoszonymi od wielu lat - pieniędzy na system ochrony zdrowia w Polsce musi być więcej, bez tego nie ma mowy o prawdziwych reformach.

            Zakończył się protest głodowy rezydentów, ale ich postulaty -  przede wszystkim dotyczące konieczności większych nakładów na system ochrony zdrowia -  pozostały aktualne. W efekcie protestu zawiązał się Komitet Inicjatywy Ustawodawczej, który przygotował swój  projekt zmian Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W projekcie proponuje się wzrost nakładów na ochronę zdrowia do 6,8 proc.  PKB do 2021 r. 31 października br. zawiadomienie o inicjatywie zostało złożone do marszałka Sejmu.

            W akcję błyskawicznie włączyli się lekarze Porozumienia Zielonogórskiego, którzy w swoich przychodniach zbierają podpisy pod projektem.

- Inicjatywa spotyka się z dużym zrozumieniem pacjentów, którzy chętnie i dobrowolnie popierają projekt - mówi Jacek Krajewski, prezes Porozumienia Zielonogórskiego. - To też efekt tego, że protestującym rezydentom udało się dotrzeć z merytorycznym przekazem do mediów. Sprawa została nagłośniona, większość pacjentów ma świadomość, jak bardzo system ochrony zdrowia jest w Polsce niedofinansowany i jak to się przekłada na jakość świadczeń i bezpieczeństwo zdrowotne nas wszystkich.

            Akcja dopiero się zaczęła, a lekarzom rodzinnym udało się zebrać już tysiące podpisów. Tylko na Pomorzu w ciągu kilku dni projekt poparło blisko 5 tysięcy osób.

Udar mózgu jest obecnie trzecią co do częstości przyczyną zgonów na świecie. Ustępuje jedynie chorobie niedokrwiennej serca i chorobom nowotworowym. Według prognoz Światowej Organizacji Zdrowia oraz specjalistów z zakresu neurologii i kardiologii śmiertelność z powodu udaru mózgu będzie systematycznie rosła. Wynika to z wydłużania się średniego czasu życia oraz niedoskonałych ciągle metod leczenia tej choroby.

W pierwszym półroczu tego roku lekarze POZ udzielili 77 milionów porad, co oznacza, że do końca roku będzie ich 153-155 mln. To rekordowa liczba w stosunku do ubiegłych lat. Z roku na rok rośnie także liczba badań diagnostycznych zleconych przez lekarzy POZ.

Zapraszamy serdecznie na spotkanie autorskie Anny Osowskiej - prezesa Związku Warmińsko-Mazurskiego, autorki powieści „W cieniu papierówki” i „Ucieczka”. Spotkanie będzie miało miejsce w Hotelu Akropol Dębówka 60A po części panelowej dorocznej Konferencji LZLR-P o godzinie 17.00.

Już mistrz Jan Kochanowski mówiąc o „szlachetnym zdrowiu”, doceniał jego wartość. Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia jest ono dobrostanem w zakresie wszystkich trzech jego funkcji : somy, psyche i polis. Soma jest aspektem fizycznym zdrowia, psyche-psychicznym, a polis- duchowo-społecznym. Dysfunkcja jakiegokolwiek elementu triady powoduje odczuwanie choroby. Leczenie ma na celu usunięcie czynnika sprawczego lub przynajmniej zmniejszenie natężenia jego działania. W tym niezbędne jest ustalenie przyczyny i obszaru jaki atakuje : soma, psyche czy polis. Wbrew pozorom, jest to skomplikowane.

Federacja Porozumienie Zielonogórskie zdecydowanie popiera postulat środowiska lekarzy rezydentów, aby w możliwie szybkim tempie zwiększyć nakłady na ochronę zdrowia w Polsce. Jest to ruch niezbędny, aby nasi pacjenci mogli być leczeni na wysokim poziomie, a pracownicy ochrony zdrowia mogliby być wynagradzani godnie, adekwatnie do ciężkiej pracy, którą wykonują. Nasz kraj musi zrobić wszystko, aby w obliczu wyzwań dla systemu ochrony zdrowia, jakim jest m.in. starzenie się społeczeństwa, nie dopuścić do tego, aby absolwenci studiów medycznych wyjeżdżali za granicę.  Jako lekarze prowadzący podmioty lecznicze apelujemy o uwzględnienie w głównych priorytetach naszego państwa odbudowanie i odmłodzenie kadr medycznych.