Woda-temat rzeka

Gospodarka wodna jest ważną częścią funkcjonowania ludzkiego organizmu. Jednym z elementów gospodarki wodnej jest produkcja potu. Chociaż bywa powodem narzekań, pot spełnia bardzo pożyteczną rolę:
1. Ochładza organizm, dlatego latem pocimy się bardziej.
2. Uwalnia organizm od substancji toksycznych podobnie jak mocz.
3. Zapewnia skórze prawidłową wilgotność.

Jakkolwiek pocenie ma korzystne efekty, to nadmierne wydzielanie potu zwane nadpotliwością jest prawdziwą zmorą. 
W USA ok. 3% społeczeństwa cierpi na nadpotliwość, ale tylko 34% chorych zgłasza się z tym do lekarza. Polskie statystyki w tym zakresie nie są znane, ponieważ większość naszych rodaków traktuje tą przypadłość jak defekt kosmetyczny, a nie chorobę.
Wykazano, że nadpotliwość jest bardzo dużym problemem psychologicznym prowadzącym do znacznego obniżenia jakości życia (porównywalnego np. do łuszczycy). Objawy nadpotliwości mogą być bardzo uciążliwe dla pacjenta. Mogą zaburzać wszystkie sfery codziennego funkcjonowania: społeczną, ekonomiczną, psychologiczną. Nadmierne pocenie ma też bezpośredni wpływ na uszkodzenie mechanizmów ochronnych skóry. Skutkuje to zwiększeniem częstości występowania infekcyjnych chorób skóry pochodzenie bakteryjnego, grzybiczego, rzadziej, wirusowego.

Nadpotliwość dzieli się na:
1. Pierwotną.
2. Wtórną.

Nadpotliwość pierwotna występuje u osób młodych, bez obciążeń zdrowotnych. Najczęściej pojawia się między 14 a 25 rokiem życia. Dolegliwości mają charakter napadowy. Nasilenie wydzielania potu ma związek ze stresem i silnymi emocjami. Często zdarza się, że lęk przed obfitym poceniem daje stan emocjonalnego napięcia wywołującego nadpotliwość. 

Nadpotliwość pierwotna może dotyczyć jednej lokalizacji, lub licznych ognisk rozmieszczonych symetrycznie w obrębie ciała. Do najczęstszych należą:
1. Doły pachowe.
2. Stopy.
3. Dłonie.
4. Twarz.

Przyczyna nadpotliwości pierwotnej jest nieznana. Jednak u prawie połowy pacjentów występuje ona rodzinnie, co może sugerować tło genetyczne.
Nadpotliwość wtórna najczęściej rozpoczyna się później niż pierwotna i dotyczy osób z towarzyszącymi chorobami przewlekłymi:
- chorobami nowotworowymi
- neurologicznymi
- zaburzeniami hormonalnymi
ale również występuje jako objaw: 
- zwiększonej temperatury
- procesów fizjologicznych (menopauza)
- działań niepożądanych leków
- powikłań po zabiegach chirurgicznych

Wydzielanie potu w nadpotliwości wtórnej ma najczęściej charakter uogólniony i napadowy niezależny od pory dnia.

Leczenie nadmiernej potliwości wiąże się nie tylko z zastosowaniem terapii medycznych, ale również z zachowaniem pewnych zasad stylu życia, do których należy:
1. Noszenie luźnych ubrań nieprzylegających do ciała.
2. Unikanie tkanin syntetycznych, nieprzewiewnych.
3. Noszenie obuwia umożliwiającego efektywną wentylację stóp.
4. Rezygnacja z pikantnych potraw i alkoholu.
5. Unikanie sytuacji stresowych.
6. Szczególna dbałość o higienę osobistą. U wielu osób konieczna jest zmiana ubrania kilka razy w ciągu dnia.

Leczenie nadpotliwości jest ukierunkowane na zmniejszenie aktywności gruczołów potowych i wykorzystuje różnorodne metody. W jego zakres wchodzą:
1. Stosowanie antyperspirantów- jest to terapia pierwszego rzutu.
2. Jonoforeza-zabieg fizjoterapeutyczny skuteczny przy nadpotliwości rąk i stóp.
3. Ostrzykiwanie  miejscowe toksyną botulinową.
4. Termoliza mikrofalowa- niszczenie gruczołów potowych z wykorzystaniem wysokiej temperatury.
5. Radiofrekwencja mikroigłowa- niszczenie gruczołów potowych przy użyciu mikroigieł przez które przepływa energia cieplna.
6. Terapia ultradźwiękami.
7. Laseroterapia.
8. Metody chirurgiczne.

Małgorzata Stokowska-Wojda