KATARZYNKI I ANDRZEJKI

KATARZYNKI I ANDRZEJKI
Szczęśliwe wróżby Katarzynkowe i Andrzejkowe często skutkują znalezieniem drugiej połówki a w konsekwencji oczekiwaniem na potomka. Jednocześnie łatwość podróżowania i relatywne skrócenie odległości usposabiają do odwiedzania egzotycznych zakątków świata. Kusi skorzystanie z kąpieli słonecznych w ciepłym kraju w okresie , gdy u nas jest szaro, zimno i deszczowo. Czy kobieta w ciąży może bezpiecznie podróżować?
Pytanie zyskuje na wadze gdy podróże to nie tylko sposób na spędzenie atrakcyjnego urlopu. U wielu kobiet aktywność zawodowa wiąże się z licznymi wyjazdami służbowymi. 
Czy ciężarna kobieta może wykonywać bez przeszkód swoją pracę wymagającą od niej jazd i lotów? 
Jak ważny jest rodzaj środka lokomocji ? 
W jaki sposób przygotować się do podróży? 
Kiedy lepiej zrezygnować z wyjazdu? 
Ryzyko jakie niesie dla kobiety w ciąży podróżowanie zależy od stanu zdrowia pacjentki, przebiegu ciąży, zaawansowania ciąży a także od miejsca docelowego. Wyjazdy do krajów o odmiennej strefie klimatycznej czy niskim standardzie sanitarno-higienicznym niosą zagrożenie zachorowaniem na charakterystyczne dla tego rejonu choroby zakaźne i pasożytnicze.
Przeciwwskazania ginekologiczno-położnicze do odbywania podróży przez kobietę w ciąży:
1. Przedwczesne oddzielenie się łożyska.
2. Ryzyko poronienia.
3. Ryzyko porodu przedwczesnego.
4. Poronienie w wywiadzie.
5. Podejrzenie ciąży pozamacicznej.
6. Krwawienie z dróg rodnych.
7. Obecność toksyn we krwi.
8. Łożysko przodujące lub inne nieprawidłowości łożyska.
9. Wiek ciężarnej poniżej 15 lat lub powyżej 35 lat.
10. Ciąża mnoga.
Choć podróż samolotem jest krótka i komfortowa, jednak nie w każdym przypadku bezpieczna. Przeciwwskazanie do latania stanowi:
1. Zaostrzenie przewlekłych chorób układu oddechowego z dusznością w spoczynku.
2. Odma opłucnowa.
3. Niestabilna choroba wieńcowa.
4. Niedawno przebyty zawał serca lub udar mózgu.
5. Ciężka niedokrwistość.
6. Nieleczone choroby psychiczne.
7. Choroby zatok przynosowych i nosa.
8. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa.
Eksperci z zakresu ginekologii i położnictwa są zgodni, że najbezpieczniejszym okresem ciąży jeśli chodzi o podróże jest II trymestr. Większość linii lotniczych pozwala na podróżowanie do 36 tygodnia w przypadku ciąży pojedynczej i do 32 tygodnia w przypadku ciąży mnogiej. Jednak każdy przewoźnik może nałożyć własne ograniczenia. Warto sprawdzić na stronie linii lotniczych z których usług chcemy skorzystać jakie są warunki lotu w tym konkretnym przypadku zanim kupimy bilet. Zwykle do 29 tygodnia ciąży nie ma trudności z wejściem na pokład samolotu. Jednak po przekroczeniu magicznych 29 tygodni należy mieć ze sobą zaświadczenie lekarskie o potwierdzeniu ciąży pojedynczej lub mnogiej, przewidywanej dacie porodu, aktualnym stanie zdrowia, braku komplikacji i przeciwwskazań do podróży samolotem. Zaświadczenie wystawia lekarz prowadzący ciążę. Wzory zaświadczeń są dostępne na stronach internetowych poszczególnych linii lotniczych, tamże znajdują się informacje na jaki czas przed lotem zaświadczenie powinno być wystawione i kiedy dostarczone przewoźnikowi. Zaświadczenie powinno być sporządzone w języku angielskim. Brak stosownego zaświadczenia może skutkować tym, że ciężarna nie zostanie wpuszczona na pokład samolotu mimo wykupionego biletu.
Każda kobieta w ciąży podróżująca samolotem powinna mieć na sobie luźne ubranie oraz wygodne buty. Niewskazana jest pozycja siedząca w bezruchu, zwłaszcza długotrwale. W miarę możliwości dobrze jest spacerować po pokładzie, regularnie wstawać, zmieniać pozycję, wykonywać ćwiczenia mięśni podudzi w trakcie lotu. Bardzo ważne jest dostateczne nawodnienie. Polecane jest obfite picie płynów niezawierających kofeiny. Kobiety ze zwiększonym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej wymagają profilaktyki w postaci podania specjalnych leków.
Podróżowanie samochodem również niesie ograniczenia. Są one związane z okresem przebywania bez ruchu w pozycji siedzącej. Dlatego podczas podróży warto robić częste postoje i raczej zrezygnować z jazdy w odległe miejsca. Krótkie podróże , a w związku z tym przebywanie w wymuszonej pozycji siedzącej przez krótki czas będą znacznie mniej ryzykowne.
W sytuacji planowanego rejsu statkiem dobrze wiedzieć czy na pokładzie znajdzie się lekarz albo pielęgniarka. Warto sprawdzić, gdzie znajdują się palcówki medyczne w portach, do których statek zawinie.
W każdym przypadku należy szczególnie dbać o higienę rąk i żywności, co pozwoli uniknąć wielu przykrych niespodzianek żołądkowo-jelitowych. Kobieta ciężarna powinna mieć ze sobą kopię karty ciąży, wyniki ostatnio wykonanych badań, informację o chorobach przewlekłych, uczuleniach i listę leków jakie przyjmuje. Najlepiej gdyby dokumenty były przetłumaczone na język angielski. Warto pomyśleć o wykupieniu ubezpieczenia zdrowotnego na okres wyjazdu.
Osobny problem stanowią szczepienia konieczne do odwiedzania krajów egzotycznych. Najlepiej je wykonać przed zajściem w ciążę. Nie zaleca się podawania szczepionek w I trymestrze ciąży. Przez cały okres ciąży istnieje przeciwwskazanie do szczepienia szczepionkami żywymi. Lepiej zrezygnować z wyjazdu do kraju gdzie niezbędne jest szczepienie, które nie zostało przeprowadzone przed ciążą. W sytuacji, kiedy podróż jest konieczna i nie można jej odłożyć zawsze rozważane jest ryzyko dla płodu i korzyści dla matki wynikające ze szczepienia, a decyzja podejmowana indywidualnie w każdym przypadku w oparciu o opinię lekarza prowadzącego ciążę i specjalisty z zakresu medycyny podróży.
Kobiety ciężarne nie powinny wybierać się do krajów o niskim standardzie sanitarno-higienicznym i tych z wysokim wskaźnikiem zakażeń przenoszonych tzw. „drogą brudnych rąk”. Są to infekcje żołądkowo-jelitowe. Leczenie tych schorzeń polega na obfitym nawadnianiu i stosowaniu leków, a jak wiadomo nie wszystkie leki można bezpiecznie stosować u ciężarnych. Jeżeli zaś wyjazd jest konieczny warto zadbać o rygorystyczną higienę rąk, wody i żywności:
1. Częste mycie rąk wodą z mydłem , zawsze przed jedzeniem i po skorzystaniu z toalety. Jeżeli woda i mydło są niedostępne należy użyć chusteczek lub żelu ze środkiem dezynfekcyjnym.
2. Picie tylko butelkowanej lub przegotowanej wody i zapakowanych fabrycznie napojów.
3. Unikanie spożywania napojów z lodem i wody wodociągowej.
4. Unikanie jedzenia żywności niepoddanej dostatecznej obróbce termicznej od ulicznych sprzedawców.
5. Unikanie potraw trzymanych zbyt długo w temperaturze pokojowej.
6. Mycie (przegotowaną wodą), wycieranie i obieranie owoców i warzyw.
7. Unikanie picia niepasteryzowanego mleka i spożywania serów, surowych, niedogotowanych jajek, majonezów i sosów.
8. Unikanie niedogotowanego mięsa i owoców morza.
9. Mycie zębów wodą mineralną z butelki lub przegotowana.
Kobiety ciężarne powinny unikać krajów , gdzie występuje malaria i wirus zika z uwagi na cięższy przebieg malarii w ciąży i sprzyjające wadom wrodzonym płodu zachorowanie wywołane wirusem zika. Największe zagrożenie malarią ma miejsce w Nigerii, Demokratycznej Republice Konga, Ugandzie i Mozambiku. Wirus zika rozprzestrzenił się na terenie obydwu Ameryk, a także w krajach Azjii Południowo-Wschodniej.
Kobiety w ciąży powinny unikać intensywnego wysiłku fizycznego np. wspinaczki. Przeciwwskazane jest również przebywanie, zwłaszcza długotrwałe, na wysokości powyżej 2500m n.p.m. Przebywanie na znacznych wysokościach zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych powikłań:
1. Krwawienia z dróg rodnych.
2. Przedwczesnego oddzielenia się łożyska.
3. Nadciśnienia tętniczego.
4. Rzucawki.
5. Przedwczesnego porodu.
6. Wewnątrzmacicznego obumarcia płodu.
Kobiety, które mają niskie ryzyko poronienia mogą sobie pozwolić na krótkie przebywanie na wysokości poniżej 2500 m n.p.m.
Jak w każdym przypadku przy planowaniu miejsc i planu wycieczek dla kobiet ciężarnych niezbędna jest świadomość związanych z tym problemów i rozsądek.  

Małgorzata Stokowska-Wojda