Zielona Góra, 24.09.2018 r.

Pan Mateusz Morawiecki

Prezes Rady Ministrów

Al. Ujazdowskie 1/3

00-583 Warszawa

Szanowny Panie Premierze! 

Grozi nam załamanie się systemu Podstawowej Opieki Zdrowotnej.

Oznacza to kryzys w systemie ochrony zdrowia w Polsce, którego Podstawowa Opieka Zdrowotna jest fundamentem.

Do tej tragicznej wręcz sytuacji doprowadziły działania NFZ i Ministerstwa Zdrowia niedostrzegające zaniechań i chaosu w rozstrzyganiu najważniejszej dla obywateli alternatywy  - życia lub śmierci… 

Wynikająca z nazwy fundamentalna rola Podstawowej Opieki Zdrowotnej w systemie ochrony zdrowia jeszcze nigdy nie była tak zlekceważona, jak obecnie.

Funkcjonujemy we wrogim środowisku pracy: wciąż deregulowanym prawnie, zbiurokratyzowanym i narzucającym niezliczone obowiązki niemedyczne coraz bardziej ograniczające czas, który lekarze rodzinni powinni poświęcać pacjentom.

Preferowanie przez decydentów kosztownej medycyny naprawczej, marginalizowanie Podstawowej Opieki Zdrowotnej i redukowanie finansów przeznaczanych na rozwój tej fundamentalnej części ochrony zdrowia doprowadzi do tego, że nie będzie ona w stanie udźwignąć spoczywających na niej obowiązków. Wysokość wynagrodzeń oferowanych w szpitalach demotywuje młodych lekarzy w specjalizowaniu się w medycynie rodzinnej, która coraz bardziej opiera się na kadrze w wieku emerytalnym.

Także proponowane przez rząd rozwiązania informatyczne, m.in. e-recepty, wymagają nakładów na wdrażanie i utrzymanie niezbędnych systemów. Brak środków jest wyraźnie widoczny przy próbie powszechnego wdrażania elektronicznych zwolnień lekarskich. Informatyzacja medycyny z pewnością może stać się narzędziem poprawiającym pracę w ochronie zdrowia, ale powinna być wprowadzana w sposób, który nie będzie utrudniał funkcjonowania przychodni.

Podstawowa Opieka Zdrowotna musi stać się rzeczywistym priorytetem rządzących, gdyż przy obecnych deficytach w systemie ochrony zdrowia jest nie tylko pierwszym, ale często jedynym miejscem, w którym pacjenci mogą otrzymać pomoc.

Szanowny Panie Premierze!

Niniejszy list nie ma charakteru politycznego. Do katastrofalnej sytuacji w Podstawowej Opiece Zdrowotnej doprowadziły wszystkie kolejne rządy. Czas na dobrą zmianę. Jeśli nie zahamuje Pan tego procesu to wkrótce Polacy zostaną pozbawieni pomocy lekarskiej, którą powinno im zapewnić w XXI wieku cywilizowane państwo w centrum Europy.

Z poważaniem

W imieniu zarządu Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie

Jacek Krajewski, prezes

1. Tysiąc lekarzy bez uprawnień

Na nieciągnięcia, pułapki i zagrożenia związane z niektórymi zapisami ustawy o POZ Porozumienie Zielonogórskie zwracało uwagę jeszcze na etapie konsultacji. Ustawa jednak weszła w życie, wprowadzając przepisy kontrowersyjne, nieprzystające do rzeczywistości i niosące niebezpieczeństwa w przyszłości.

          Jeden z nich dotyczy sprawy fundamentalnej: kto może, albo raczej nie może, pracować w podstawowej opiece zdrowotnej. Ustawa odbiera uprawnienia do pracy w POZ lekarzom bez specjalizacji z medycyny rodzinnej, interny, pediatrii i medycyny ogólnej, którzy rozpoczęli pracę w POZ po roku 1997. Intencją ustawodawcy było z pewnością zapewnienie jakości leczenia, ale w sytuacji dramatycznego niedoboru kadr w POZ takie ograniczenie może mieć fatalne skutki.

- Problem dotyczy ok. tysiąca lekarzy, a więc 2,5 mln pacjentów (biorąc pod uwagę, że lekarz POZ ma średnio pod opieką 2,5 tys. osób) - tłumaczy prezes Porozumienia Zielonogórskiego Jacek Krajewski. - Od momentu wejścia w życie ustawy, czyli od 1 stycznia br., lekarze ci nie mogą prowadzić listy aktywnej pacjentów, czyli nie wolno im zbierać nowych deklaracji. Stracili także liczne uprawnienia lekarzy POZ, np. nie mają prawa wystawić recepty na leki 75+ czy zapisać pacjentom pieluchomajtek. To tylko przykłady odebranych uprawnień, jest ich jeszcze więcej. Warto przy tym podkreślić, że są to lekarze pracujący w POZ nawet kilkadziesiąt lat, więc tym bardziej trudno zrozumieć, dlaczego tyle czasu nadawali się do tej pracy, a teraz się nie nadają. Porozumienie Zielonogórskie postulowało, by te osoby mogły na dotychczasowych zasadach dopracować do emerytury, ale naszego postulatu nie uwzględniono.

- Problem dotyczy głównie małych, jednoosobowych praktyk, bo w dużych podmiotach, gdzie pracuje wielu lekarzy, można sobie z nim poradzić – mówi Wojciech Pacholicki, wiceprezes PZ. - Ponieważ jednak lekarzy z utraconymi uprawnieniami nie ma kto zastąpić, stworzyła się prawna fikcja. Wprawdzie medycy z utraconymi uprawnieniami mogą przejść kurs medycyny rodzinnej, ale to tylko teoria.

- Do dziś nie ma nawet programu takiego kursu, więc nawet gdyby chcieli uzupełnić swoje kwalifikacje, nie mają na to szansy  - dodaje wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego. - Dziś poruszamy się w prawnej fikcji, ale w niedalekiej przyszłości będzie jeszcze gorzej. Od 2025 r. ci lekarze w ogóle nie będą mogli pracować w POZ. Jeśli ten zapis się nie zmieni, 2,5 mln pacjentów zostanie pozbawionych podstawowej opieki  zdrowotnej. Nie ma wielu chętnych do specjalizacji z medycyny rodzinnej. Młodych lekarzy odstrasza od niej przede wszystkim nadmiar biurokracji, która przeszkadza w leczeniu. 

2. Położna w każdym zespole - to fikcja 

Mimo sprzeciwów środowisk związanych z podstawową opieką zdrowotną ustawa o POZ wprowadziła definicję zespołu POZ, według której obligatoryjnie składa się on z lekarza, pielęgniarki i położnej. Porozumienie Zielonogórskie alarmowało, że w polskiej rzeczywistości jest to niewykonalne i nadal stoi na tym stanowisku.

- Przyczyna jest oczywista: nie ma wystarczającej liczby położnych i nie będzie ich do 2025 r., gdy zgodnie z ustawą przychodnie bez kompletnych zespołów stracą umowy z NFZ - mówi prezes Porozumienia Zielonogórskiego Jacek Krajewski. - Już dziś znam rejony, gdzie najbliższą położną POZ trzeba szukać w promieniu kilkudziesięciu kilometrów. Trzeba podkreślić, że nie każda położna może pracować w POZ, musi mieć dodatkowo przynajmniej kwalifikacje położnej środowiskowej, które trudno zdobyć, bo takich kursów brakuje. Nie ma zatem możliwości, byśmy sobie w POZ „pożyczali” położne np. ze szpitali. I znowu mamy do czynienia z dyskryminacją małych praktyk, szczególnie na wsiach. Duża przychodnia w mieście, która ma pod opieką 6 tysięcy kobiet, zapewne szybciej znajdzie i utrzyma położną niż mała wiejska praktyka z tysiącem pacjentek.

           Zdaniem Porozumienia Zielonogórskiego ten zapis ustawy o POZ jest kolejnym, który wymaga pilnej zmiany. W dodatku zmiany nieskomplikowanej, bo wymagającej jedynie zamiany spójnika „i” na „lub”. Nie byłoby problemu, gdyby zespół POZ mógł się składać z lekarza i pielęgniarki lub położnej. A jeśli tak się nie stanie? Według  Jacka Krajewskiego część przychodni (zwłaszcza małych) po prostu przestanie istnieć. Albo też z konieczności jedna położna będzie „obsługiwać” kilka podmiotów, co będzie oznaczało kolejną prawną fikcję.

3. Koordynacja - tak, ale nie za dwa lata

Ustawa wprowadza obowiązkową opiekę koordynowaną od 1 października 2020 r. Porozumienie Zielonogórskie wielokrotnie informowało o swoich zastrzeżeniach dotyczących szczegółów proponowanych rozwiązań. Wątpliwości federacji budzi m.in. zbyt duży pośpiech we wprowadzaniu tak ważnych zmian.

 - System opieki koordynowanej nie jest przygotowany do wdrożenia w tak krótkim czasie - mówi wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego Wojciech Pacholicki. - To nie jest już nawet nasza opinia, ale twarde fakty. Trwa właśnie pilotaż systemu w wybranych województwach, którego głównym celem powinno być przetestowanie proponowanych rozwiązań w praktyce, przeanalizowanie błędów, wyciągnięcie z nich wniosków i poprawienie tych elementów, które nie zadziałały lub zadziały źle. Tymczasem opieka koordynowana ma zacząć obowiązywać od października 2020 r, a więc w tym samym momencie, gdy kończy się pilotaż. A gdzie czas na analizy? Ustawodawca go nie przewidział. Naszym zdaniem potrzeba minimum pół roku, by dokonać rzetelnej i głębokiej oceny pilotażu. 

W przypadku opieki koordynowanej sprawa komplikuje się jeszcze bardziej, ponieważ w opinii Porozumienia Zielonogórskiego  program pilotażowy zawiera szereg błędów i w rzeczywistości nie dotyczy wszystkich podmiotów.

- Małe przychodnie POZ w ogóle nie biorą w nim udziału, bo nie spełniają wymaganych kryteriów - dodaje wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego. - A to oznacza, że system testowany jest tylko na części POZ, z zupełnym i niezrozumiałym pominięciem praktyk lekarzy rodzinnych, które uważamy za modelowe - czyli takich, w których lekarz zna swoich pacjentów i ma pod opieką całe rodziny przez wiele lat.  Porozumienie Zielonogórskie zwracało wielokrotnie uwagę na ten kardynalny błąd, ale Ministerstwo Zdrowia  i NFZ  pozostały głuche na nasze argumenty. Nie wiemy zatem, jak będzie miała wyglądać opieka koordynowana w małych praktykach lekarzy rodzinnych, ale też  o tym, co nie zadziała w przychodniach-molochach dowiemy się już po wejściu w życie nowych przepisów.

          Według Porozumienia Zielonogórskiego kwestia wprowadzenia opieki koordynowanej została przez decydentów postawiona na głowie. Najpierw powinno się wzmocnić POZ, które w racjonalnej polityce zdrowotnej musi być fundamentem systemu, a dopiero potem określać zasady współpracy ze specjalistami, którzy dziś zajmują się niepotrzebnie zbyt dużą liczbą chorych.

- Bez wzmocnienia POZ kolejki do specjalistów nie znikną - przekonuje Wojciech Pacholicki.

Blisko 3000 właścicieli przychodni zrzeszonych w Federacji Porozumienie Zielonogórskie spotkało się w sobotę 15 września na Nadzwyczajnych Konferencjach zorganizowanych w 16 związkach PZ.

- Frekwencja była bardzo wysoka, bo wśród lekarzy POZ panuje coraz większy niepokój związany z obecna sytuacją w ochronie zdrowia – mówi Wojciech Pacholicki, wiceprezes PZ. – Najlepiej widać to w mniejszych miejscowościach, gdzie kolejne małe praktyki są zamykane z powodu braku lekarzy.  

Adam Tomczyk prezes Opolskiego Związku Porozumienie Zielonogórskie podsumowując spotkanie podkreśla również ogromne rozgoryczenie lekarzy w związku z pogłębiającym się kryzysem w ochronie zdrowia. – Brakuje nam kadr i perspektyw. Jeśli nie nastąpią zmiany wielu lekarzy nie widzi możliwości pracy na obecnych zasadach.

- Średnia wieku jest wysoka, brakuje młodych lekarzy w POZ, widać to było również na spotkaniu na Podkarpaciu, gdzie na sali dominowały osoby starsze – mówi Mariusz Małecki prezes PZ z Podkarpacia. – Po spotkaniu mamy jasny przekaz od naszych lekarzy musimy działać solidarnie na rzecz poprawy warunków leczenia i pracy w POZ. 

Największe zagrożenia w POZ to: 

1. Wchodząca w życie ustawa o POZ.
2. Eksperymenty związane z informatyzacją.
3. Chaos interpretacji prawnych związanych z RODO.
4. Problemy demograficzne (coraz starsi lekarze i inny personel medyczny).
5. Wzrost kosztów działalności podmiotów leczniczych.

Jak podkreślają lekarze zrzeszeni w Federacji PZ  zwiększenie  obowiązków specjalistów medycyny rodzinnej nie idzie w parze z zabezpieczeniem odpowiedniego finansowania tego sektora ochrony zdrowia. Udział POZ - jako jedynej dziedziny ochrony zdrowia przy trzech ostatnich rozdziałach środków nie zwiększył się. Do dzisiaj także nie ma żadnych uzgodnień co do warunków pracy i płacy lekarzy w POZ od 1 października 2018 r. Przypomnijmy, że aneksy kończą się 30 września 2018 r.

W sobotę 15 września w całej Polsce odbyły się nadzwyczajne konferencje szesnastu związków pracodawców zrzeszonych w Federacji Porozumienie Zielonogórskie. Spotkania zorganizowane zostały z powodu narastającego niepokoju w placówkach POZ. Z uczestnikami wszystkich konferencji połączyli się prezes PZ Jacek Krajewski i wiceprezes Marek Twardowski, którzy przekazali najważniejsze informacje o sytuacji w Podstawowej Opiece Zdrowotnej.

Największe zagrożenia w POZ to zdaniem zarządu PZ: zagrażająca nacjonalizacja prywatnych podmiotów POZ, wchodząca w życie ustawa o POZ, chaos interpretacji prawnych związanych z RODO, eksperymenty związane z informatyzacją, problemy demograficzne (coraz starsi lekarze i inny personel medyczny) oraz wzrost kosztów działalności podmiotów leczniczych.

Przedstawiciele zarządu PZ podkreślali m.in., że zwiększenie obowiązków specjalistów medycyny rodzinnej nie idzie w parze z zabezpieczeniem odpowiedniego finansowania tego sektora ochrony zdrowia. 

- Od dłuższego czasu udział POZ - jako jedynej dziedziny ochrony zdrowia - w podziale środków NFZ się nie zwiększył – mówił Jacek Krajewski. - Od blisko 15 lat walczymy o poprawę jakości leczenia naszych pacjentów oraz o dobre warunki pracy lekarzy w POZ. Ten trud się opłaca - od lat specjaliści medycyny rodzinnej są pozytywnie oceniani przez Polaków - mamy zaufanie społeczne, mamy świadomość, że jesteśmy fundamentem opieki zdrowotnej. Opieki, która targana kolejnymi zmianami władz resortowych poddawana jest eksperymentom mającym głownie na celu poprawę statystyk kolejkowych. 

Marek Twardowski, wiceprezes PZ podkreślił, że do dzisiaj nie ma żadnych uzgodnień co do warunków pracy i płacy lekarzy w POZ od 1 października 2018 r. - Przypominam, że aneksy kończą się 30 września – dodał Twardowski.

Szanowni Państwo,

Już po raz czwarty lekarze zrzeszeni w Lubelskim Związku Lekarzy Rodzinnych - Pracodawców zapraszają swoich pacjentów na akcję PROFILAKTYKA PO LUBELSKU w nawiązaniu do Międzynarodowego Dnia Świadomości Przewlekłej Białaczki Szpikowej przypadającego 22 września.

Od 2015 roku z uwagi na przypadający 22 września Międzynarodowy Dzień Świadomości Przewlekłej Białaczki Szpikowej, Lubelski Związek Lekarzy Rodzinnych-Pracodawców wraz z partnerami: Fundacją Dawców Komórek Macierzystych Szpiku i Centrum Medycznym Luxmed organizuje co roku akcję pod hasłem „Profilaktyka Po Lubelsku”. W ramach akcji związkowe przychodnie pobierają krew swoim pacjentom na profilaktyczne badanie morfologii. Odbywa się też rejestracja potencjalnych dawców komórek macierzystych szpiku.

Po co to robimy? 

O tym najlepiej opowiada osoba, która brała nie tylko czynny udział w rejestrowaniu dawców, ale sama została faktycznym dawcą.

Udało nam się porozmawiać z Panią Ewą Olszowy. 

Jak dawno zarejestrowała się Pani jako potencjalny dawca komórek macierzystych szpiku?

To było 3 lata temu. Przychodnia Góra-Med w Górze Puławskiej, w której pracowałam w rejestracji, brała udział w akcji „Profilaktyka Po Lubelsku”. W ramach tej akcji rejestrowaliśmy dawców komórek macierzystych szpiku. Ja też się zarejestrowałam.

Co było impulsem, żeby to zrobić?

Fakt, że nie było mnie w bazie dawców, a byłam przekonana, że jestem. 10 lat temu moja siostra zachorowała na ostrą białaczkę. Wtedy zetknęłam się z problemem, o którym wcześniej nie miałam pojęcia. Stan siostry był ciężki. Lekarze podjęli decyzję o przeszczepie komórek macierzystych szpiku. Byłam badana jako potencjalny dawca dla siostry. Niestety, okazało się, że mimo pokrewieństwa, nie mogę nim zostać. Wkrótce udało się znaleźć bliźniaka genetycznego mojej siostry. Radość rodziny była ogromna. Pojawiła się szansa ratunku. Przed przeszczepem dawca się wycofał. Nie chcę opowiadać o tym, co wtedy czuliśmy. Moja siostra wygrała walkę z rakiem. Po badaniach, które miałam wykonane jako potencjalny dawca dla mojej siostry, byłam przekonana, że jestem na liście dawców komórek macierzystych szpiku. Dopiero w trakcie akcji prowadzonej przez moją przychodnię okazało się, że tak nie jest. Dlatego zarejestrowałam się 3 lata temu, a nie wcześniej. 

A kiedy się Pani dowiedziała, że może Pani zostać dawcą faktycznym?

Jesienią ubiegłego roku dostałam informację, ale karmiłam dziecko. Do wykonania badań przed procedurą oddawania komórek macierzystych szpiku trzeba na miesiąc odstawić dziecko od piersi. Zadeklarowałam, że na pewno do tego czasu przestanę karmić, ale okazało się, że moja obietnica nie wystarczy. Konieczne jest, żebym faktycznie zakończyła karmienie. Podobno zdarzały się przypadki, kiedy kobiety karmiące zakwalifikowane jako dawcy decydowały się na zaprzestanie karmienia, a przed rozpoczęciem badań, zmieniały decyzję. Nie przestawały karmić i wycofywały się jako dawca. Pojawienie się szansy, a potem jej zabranie to dramat dla pacjenta i jego rodziny. Rozumiem zaostrzenie procedur, bo sama takiego dramatu doświadczyłam.

Podjęła Pani tą decyzję od razu, czy potrzebowała Pani czasu do namysłu?

Decyzję podjęłam od razu, ale nie byłam wolna od niepokoju. Pierwszym problemem było odstawienie dziecka od piersi. W konsekwencji miało to bardzo dobry skutek, bo dziecko było już duże, a ta sytuacja była impulsem, żeby karmienie zakończyć.

Jak wyglądało przygotowanie do pobrania komórek macierzystych szpiku?

W Instytucie Hematologii w Warszawie miałam wykonane bardzo szczegółowe badania. Chodzi o to, by dawca nie przekazał biorcy oprócz komórek macierzystych szpiku jakiejś choroby. Badania wypadły dobrze. Nadawałam się na dawcę. Przed pobraniem podawano mi czynnik wzrostu komórek macierzystych szpiku. Były to ampułkostrzykawki do podawania podskórnego. W taki sam sposób chorzy na cukrzycę podają sobie insulinę. Po podaniu czynnika wzrostu mój organizm produkował dużo komórek macierzystych szpiku.

Odczuwała Pani lęk przed niewiadomą? 

Przed niewiadomą zawsze odczuwa się lęk, to chyba normalne. Ale niepokój towarzyszył mi tylko do momentu, kiedy znalazłam się w Instytucie Hematologii. Tam zostałam otoczona taką serdecznością i opieką, że wszystkie obawy zniknęły. Personel był gotów odpowiedzieć na każde moje pytanie, cały czas czułam wsparcie. Pobyt ten wspominam fantastycznie ze względu na ludzi, z którymi miałam kontakt. 

Proszę opowiedzieć o zabiegu pobrania komórek macierzystych szpiku.

Samo pobranie komórek macierzystych szpiku przebiegało podobnie do pobierania krwi, tylko trochę dłużej. Leżałam wygodnie 2-3 godziny. Miałam założone dwa wkłucia, do obu rąk. Jednym pobierana była krew, a drugim wracała do mnie po odfiltrowaniu komórek macierzystych. Okazało się, że biorcy, dla którego były przeznaczone nie wystarczy jedna porcja. Należało pobrać ode mnie komórki macierzyste również następnego dnia. Miałam w Warszawie zostać przez dobę. Zaproponowano mi opłacenie hotelu i wyżywienia. Aktualnie mieszkam niedaleko Warszawy i ze względu na dzieci tą noc spędziłam w domu nie korzystając z hotelu. Jednak poczułam się bardzo zadbana i byłam pod wrażeniem poziomu organizacji. Następnego dnia pojawiłam się w Instytucie Hematologii i oddałam drugą porcję komórek macierzystych szpiku. 

Czy wie Pani komu uratowała Pani życie?

Wiem, że jest to 26-letni Włoch.

Co Pani czuje po podzieleniu się kawałkiem siebie z innym człowiekiem?

Cieszę się. Po doświadczeniach z chorobą mojej siostry, wiem, co znaczy dla chorego i jego rodziny szansa na wyleczenie raka. To jak odwołanie wyroku.

A gdyby znowu zadzwonił telefon, że jest kolejny biorca?

Takie pytanie padło z Fundacji DKMS. Udzieliłam odpowiedzi, że tak. Ale powtórnie dawcą mogę być dopiero po dwóch latach od pobrania. Takie są zasady. Drugi raz będzie znacznie łatwiej. Nie będzie niewiadomej i związanego z tym niepokoju.

Co by Pani powiedziała osobom, które spełniają kryteria i nie są jeszcze zarejestrowane jako dawcy komórek macierzystych szpiku?

Kiedy podczas akcji „Profilaktyka Po Lubelsku” rejestrowałyśmy dawców komórek macierzystych szpiku, zauważyłam jak mała jest świadomość problemu. Rozumiem to, bo do momentu choroby mojej siostry sama nic nie wiedziałam na temat białaczek, ich leczenia i komórek macierzystych. Ludzie nie wiele wiedzą i boją się. Pokutuje mit, że komórki macierzyste szpiku pobiera się z kręgosłupa. Wiele osób boi się, że po ukłuciu w kręgosłup mogą wylądować na wózku inwalidzkim. Podczas akcji tłumaczyliśmy, że w 80% komórki macierzyste szpiku pobiera się z krwi. W 20% pobiera się przez ukłucie w kolec biodrowy. Nikt nie kłuje kręgosłupa. A ukłucie w kolec biodrowy jest w znieczuleniu ogólnym i wprawdzie wymaga trzydniowej hospitalizacji, to po zabiegu jedyny dyskomfort to bolesność w miejscu wkłucia przez trzy dni, jak po niewielkim stłuczeniu. Nie wszystkich udało się przekonać. W kwestii świadomości jest bardzo dużo do zrobienia.

Rozmawiała Małgorzata Stokowska-Wojda.

Kiedyś mówiło się, że atrakcyjna blizna dodaje panom męskiego uroku i warto ją eksponować. Dzisiaj uważamy, że szpeci i najczęściej chcemy się jej pozbyć. Współczesna medycyna oferuje możliwości leczenia blizn, ale również sposoby zapobiegania ich przerostowi.

Blizna powstaje w wyniku uszkodzenia skóry właściwej i zastąpienia jej tkanką łączną włóknistą w procesie gojenia się rany po urazie czy zabiegu chirurgicznym.

Przyczynami powstania blizn mogą być:

1.      Urazy.

2.      Oparzenia.

3.      Zabiegi chirurgiczne.

4.      Piercing.

5.      Usunięcie tatuażu.

6.      Schorzenia mające również objawy skórne np. ospa wietrzna.

7.      Choroby dermatologiczne np. trądzik pospolity.

W praktyce klasyfikuje się blizny jako:

1.      Zanikowe – mają zmniejszoną zawartość kolagenu i na skórze wglądają jak ubytek.

Występują często jako gojenie się zmian zapalnych skóry np. w trądziku pospolitym. 

2.      Przerostowe – powstają do kilku tygodni po urazie lub zabiegu w granicach pierwotnej rany. Mają charakter wypukłej zmiany. Różowe, twarde blizny z czasem bledną i miękną.

3.      Bliznowce – powstają kilka miesięcy po urazie lub zabiegu. Są znacznie większe od blizn przerostowych. Przekraczają granice pierwotnej rany, a ich rozległość jest niewspółmierna do rozległości zabiegu. Z czasem bliznowce rozrastają się.

Defekt skórny stanowią przede wszystkim blizny przerostowe i bliznowce. Rozwijają się głownie u osób młodych. Większość z nich mieści się w przedziale wiekowym 10-30 lat. Do powstania blizn przerostowych i bliznowców predysponują:

1.      Uwarunkowania genetyczne.

2.      Lokalizacja rany (ramiona, tułów, małżowiny uszne).

3.      Wydłużony czas gojenia np. z powodu infekcji .

4.      Rasa afrykańska.

5.      Nieprawidłowa technika chirurgiczna.

Najważniejsza jest profilaktyka blizn już na etapie powstania rany. 

1.      Dokładne oczyszczenie i zeszycie rany minimalizuje ryzyko powstania blizny.

2.      Dezynfekcja i utrzymywanie rany w czystości zapobiega stanom zapalnym i skraca czas trwania gojenia. W przypadku rany pooparzeniowej leczonej krócej niż 10 dni ryzyko powstania blizny przerostowej wynosi 4%, podczas gdy leczenie oparzenia 21 dni lub dłużej zwiększa to ryzyko do 70%.

3.      Świeże rany nie powinny być poddawane działaniu promieni słonecznych przez ok. 2 miesiące po zabiegu.

W sytuacji średniego i dużego ryzyka przerostu blizny stosuje się profilaktycznie lub leczniczo techniki specjalistyczne: 

1.      Opatrunki silikonowe. Stosowane podczas gojenia się rany zwłaszcza w miejscach zwiększonej ruchomości (łokcie, kolana, twarz). Chroniąc przed utratą wilgotności zranionej skóry zapewniają lepszy efekt estetyczny blizny.

2.      Wstrzyknięcia w miejsce gojenia leków sterydowych.

3.      Ekstrakt z cebuli w postaci żelu.

4.      Toksyna botulinowa.

5.      Terapia przy pomocy lasera.

6.      Szczególnie duże bliznowce mogą wymagać chirurgicznego wycięcia z następowym stosowaniem odpowiednio dobranych metod profilaktycznych przy gojeniu rany.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Porozumienie Zielonogórskie, które od wielu lat postuluje pilną konieczność nowelizacji przepisów dotyczących stwierdzania zgonów i  wystawiania kart zgonów jest zaniepokojone ostatnimi doniesieniami na temat przygotowywanych zmian. W mediach pojawiły się informacje, że Ministerstwo Zdrowia pracuje nad nowelizacją ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, która w styczniu przyszłego roku ma trafić do konsultacji. Z informacji tych jednak wynika, że zmiany nie do końca idą w kierunku oczekiwanym przez środowisko lekarzy rodzinnych.

- O tym, ze obecnie obowiązujące w tej kwestii przepisy są przestarzałe i nie przystają do rzeczywistości, mówimy od wielu lat – przypomina Mariusz Małecki, prezes Porozumienia Podkarpackiego Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia. – Podnosimy zwłaszcza problem stwierdzania zgonu i wystawiania kart zgonu w sytuacjach, gdy jest to niemożliwe ze strony lekarza, który leczył pacjenta przed śmiercią. Istnieje cała gama takich problematycznych przypadków. Naszym zdaniem najlepszym rozwiązaniem jest wprowadzenie instytucji tzw. koronera, który działałby z urzędu. Niektóre starostwa i miasta na prawach powiatu zdecydowały się na taki pomysł, nie czekając na zmiany ustawowe. Niestety, z ostatnich doniesień wynika, że resort nie zamierza iść w tym kierunku.

Jak podaje m.in. dziennik Rzeczpospolita, Ministerstwo Zdrowia chce rozszerzyć uprawnienia do orzekania o śmierci na ratowników medycznych i pielęgniarki, pracujących w podstawowych zespołach pogotowia ratunkowego. Ponadto stwierdzanie zgonu ma zostać dodane  do koszyka świadczeń gwarantowanych (obecnie lekarz stwierdzający zgon nie otrzymuje za to wynagrodzenia, bo nie jest to procedura wyceniana przez NFZ).

- Nie mamy nic przeciwko rozszerzeniu kompetencji pielęgniarek i ratowników o stwierdzanie zgonów, bo przecież jako pełnoprawni członkowie zespołów pogotowia podejmują oni o wiele ważniejsze decyzje – zastrzega Mariusz Malecki. – Jednak z tych  informacji wynika, że zgon będą oni mogli stwierdzić wyłącznie podczas pracy w pogotowiu – a to niewiele zmienia. Nie wiadomo też, czy będą mieli prawo tylko do orzekania śmierci, czy też do wypełniania karty zgonu, a to istotna różnica.

Najwięcej wątpliwości Porozumienia Zielonogórskiego budzi jednak pomysł włączenia stwierdzania zgonów do koszyka świadczeń gwarantowanych.

- Obawiamy się, że w związku z tym ta procedura znajdzie się w umowie lekarzy POZ z NFZ – dodaje Mariusz Małecki. – A to oznacza, że problem nadal pozostaje nierozwiązany. Podstawowym obowiązkiem lekarza jest leczenie. Trudno sobie wyobrazić, by miał zostawiać kolejkę pacjentów, by stwierdzać zgony. Nie wiadomo też, jak miałaby wyglądać ta procedura w przypadkach nagłych zgonów lub takich, które mogą być wynikiem przestępstwa. Czy lekarz POZ miałby działać na zlecenie policji lub prokuratora? Na jakich zasadach? W tej kwestii pytań i wątpliwości jest znacznie więcej i z pewnością Porozumienie Zielonogórskie się do nich odniesie, gdy projekt nowelizacji będzie gotowy.

źródło: Federacja Porozumienie Zielonogórskie

- Sami rodzice mają ogromny wpływ na to, jakie ciężary noszą na plecach ich dzieci; w trosce o ich zdrowie warto zajrzeć do tornistrów naszych pociech – przekonują lekarze rodzinni Porozumienia Zielonogórskiego.

Choć w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, nie istnieją konkretne normy wagi szkolnych tornistrów,  zdaniem ekspertów nie powinny one przekraczać 10-15 proc. wagi ciała dziecka. Zbyt duży ciężar na plecach wiąże się z ryzykiem wad postawy  i nie jest to tylko problem samego kręgosłupa, ale także nieprawidłowego napięcia mięśni czy obciążenia stawów. Ma to szczególne znaczenie u młodych, jeszcze nieukształtowanych organizmów. Tymczasem większość dzieci dźwiga dzień w dzień o wiele za dużo. Organizowane od wielu lat akcje ważenia tornistrów wykazują to niezbicie, a jednocześnie nie rozwiązują problemu, który powraca z każdym nowym początkiem roku szkolnego.  Dotychczas nie udaje się także wprowadzić systemowych zmian – np. upadł pomysł, by uczniowie nie nosili ze sobą książek potrzebnych na lekcjach, bo dodatkowy komplet czekałby na nich w szkole.

- Możemy jeszcze długo czekać na odpowiednie regulacje, więc raczej rodzice powinni sami zadbać o zdrowie swoich dzieci – mówi lekarz rodzinny Anna  Osowska, prezes Warmińsko-Mazurskiego Związku Lekarzy Pracodawców Porozumienie Zielonogórskie. – Zapewniam, że wiele mogą w tej kwestii zrobić. Ważny jest już wybór samego plecaka. Powinien być on nie tylko lekki, ale mieć usztywniony tył i odpowiednio szerokie, regulowane szelki. Dobrze dobrany plecak to już część sukcesu. Następnie radziłabym codziennie kontrolować, co nasza pociecha do niego wkłada, przynajmniej w pierwszych klasach. Zapewniam, że znajdziemy tam wiele rzeczy zupełnie niepotrzebnych danego dnia w szkole.

źródło: Federacja Porozumienie Zielonogórskie