Jesteś śliczna, Babciu

Żyjemy coraz dłużej i w związku z powyższym mamy możliwość zaobserwowania na własnej skórze skutków upływającego czasu. Naturalnym objawem starzenia się skóry są zmarszczki - wynik zmniejszenia się jej elastyczności, ale oprócz kurzych łapek na skórze dojrzałej pojawiają się inne zmiany - łagodne guzki, czy brodawki stanowiące defekt kosmetyczny, ale w większości nie niosące zagrożenia nowotworem skóry.

BRODAWKI ŁOJOTOKOWE SKÓRY

Brodawki łojotokowe mają charakter grudek lub guzków. Są wyraźnie odgraniczone od skóry. Mają barwę ciemniejszą od naturalnego koloru skóry, ale zdarzają się brodawki bardzo jasne i bardzo ciemne. Te o czarnym zabarwieniu mogą być podobne do czerniaka. Brodawki łojotokowe mają wielkość od kilu milimetrów do kilkunastu centymetrów i przybierają różne kształty. Najczęściej zlokalizowane są na tułowiu, ale występują również na skórze owłosionej głowy i w okolicach narządów płciowych. W miarę upływu czasu brodawki łojotokowe powiększają się, mogą też zmieniać barwę. Bywa, że stanowią przyczynę świądu lub pieczenia. Jednak nie stwierdzono, by brodawka łojotokowa ulegała transformacji do nowotworu złośliwego skóry. Elektrokoagulację, która umożliwia usunięcie brodawki łojotokowej wykonuje się wyłącznie z powodów estetycznych.

PUNKTY RUBINOWE

Punkty rubinowe zwane są również naczyniakami starczymi. Mają postać niewielkich, często rozsianych grudek o barwie czerwonej lub bordowej, rzadziej różowej. Są one wynikiem nadmiernego rozrostu naczyń krwionośnych. Z wiekiem ich ilość wzrasta, a pojawiają się już w wieku 30-40 lat. Zwykle są drobnymi zmianami od kilku milimetrów do 1 centymetra, bardzo rzadko większe. Mają charakter łagodny, nie wymagają leczenia i traktowane są jako defekt kosmetyczny.

WŁÓKNIAKI MIĘKKIE

Mają postać uszypułowanych guzków. Ich wielkość waha się od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Rosną wolno i czasami mogą osiągać większe rozmiary. Najczęściej przybierają kolor skóry. Występują jako zmiany pojedyncze i mnogie. Mnogie włókniaki miękkie są mniejsze od pojedynczych i występują najczęściej na skórze gładkiej szyi i w fałdach skórnych (pod piersiami, w pachach i pachwinach). Pojawiają się w każdym wieku, ale znacznie więcej przybywa ich po 40 roku życia. Stwierdzono, że dużo częściej występują u osób z zaburzeniami metabolicznymi: otyłością, cukrzycą, podwyższonym poziomem cholesterolu.

Włókniaki miękkie są zmianami łagodnymi i jako takie nie wymagają leczenia. Ze względów estetycznych można je usunąć metodą koagulacji. 

ROGOWACENIE SŁONECZNE

Rogowacenie słoneczne ma postać zmian o charakterze zaczerwienia skóry ze złuszczaniem. Obejmuje miejsca narażone na nasłonecznienie: skóra twarzy, zwłaszcza grzbiet nosa, małżowiny uszne. Szczególnie wrażliwa na wystąpienie choroby jest wyłysiała skóra głowy. Zmiany nie powodują objawów ogólnych, ale przy współistnieniu stanu zapalnego mogą być przyczyną świądu. Rogowacenie słoneczne występuje powszechnie w Europie, a jego częstość zwiększa się z wiekiem. Częściej występuje u mężczyzn. Zmiany mogą przez wiele lat pozostawać w tej samej formie, mogą się cofać, ale w 20% przypadków ulec transformacji do kolczystokomórkowego raka skóry. Rogowacenie słoneczne jest uważane za stan przedrakowy i wymaga leczenia. W zależności od stopnia zaawansowania choroby w leczeniu używa się kriodestrukcji (znanej jako „wymrażanie”) czy terapii fotodynamicznej. Terapia fotodynamiczna jest nowoczesną metodą wykorzystującą nietoksyczne substancje światłoczułe, które po ekspozycji na specjalny rodzaj światła działają niszcząco na komórki nowotworu skóry. Bez względu na stan zaawansowania choroby, jak i w ramach profilaktyki, bezwzględnie należy chronić skórę przed promieniowaniem słonecznym.

Małgorzata Stokowska-Wojda