Szczepienie dla serca

W ciągu ostatnich 70 lat średnia życia Polaków sukcesywnie się wydłuża. W 2017 roku mężczyźni osiągnęli średnią przeżycia 74,0 lata, a kobiety 81,8. Jednak jest to ciągle znacznie krócej niż żyją obywatele krajów Europy Zachodniej i Północnej. Za ten stan rzeczy odpowiedzialne są choroby układu krążenia, to one są przyczyną 43,3% wszystkich przypadków zgonów w Polsce. Drogą do poprawy sytuacji jest zapobieganie chorobom układu krążenia, a jednym z ważnych działań profilaktycznych jest zapobieganie grypie.
Grypa kojarzy nam się z infekcją układu oddechowego, która pojawia się w sezonie od jesieni do wiosny. Jednak wirus grypy atakuje nie tylko układ oddechowy, ale również inne tkanki, w tym serce. Namnażający się w komórkach serca wirus uszkadza je i powoduje groźne, często nieodwracalne następstwa.
Do najczęstszych kardiologicznych powikłań grypy należą:
1. Zapalenie mięśnia sercowego.
2. Zapalenie osierdzia.
3. Zaostrzenie przewlekłej niewydolności serca.
4. Ostre zespoły wieńcowe, w tym zawał serca.
Zwłaszcza w okresie epidemii ilość powikłań znacznie wzrasta. Zwiększone ryzyko pogrypowych powikłań sercowych mają osoby ze współistniejącymi chorobami przewlekłymi:
1. Przewlekłymi chorobami układu oddechowego.
2. Cukrzycą.
3. Chorobami nowotworowymi.
4. Wadami serca.
5. Niewydolnością serca.
6. Chorobą wieńcową.
7. U osób w wieku podeszłym.
8. U pacjentów unieruchomionych.
9. Po przeszczepach narządów.
10. U palących papierosy.
Badania wykazały, że 35% wszystkich przypadków zapalenia mięśnia serca to powikłania po przebytej grypie. W pierwszych dniach infekcji wirus namnaża się w układzie oddechowym, a później przechodzi do krwi z którą przenoszony jest do innych tkanek w tym komórek mięśnia serca. Zapalenie mięśnia serca i jego uszkodzenie może przebiegać według różnych scenariuszy:
1. Piorunujące zapalenie mięśnia serca z gwałtownymi objawami niewydolności lewej komory, często wstrząsem kardiogennym i największym zagrożeniem zgonem.
2. Ostre zapalenie mięśnia serca z burzliwymi objawami i poważnym rokowaniem, z dużym ryzykiem zgonu.
3. Podostre zapalenie mięśnia serca. Przebiega mniej gwałtownie, ale proces zapalny sukcesywnie uszkadza kolejne komórki mięśnia serca doprowadzając do ich martwicy, a w konsekwencji do niewydolności serca.
4. Przewlekłe zapalenie mięśnia serca. Przebiega skąpoobjawowo lub nawet bezobjawowo. Mimo dyskretnych oznak wirus niszczy sukcesywnie komórki mięśnia serca doprowadzając po kilku latach do niewydolności mięśnia serca. U znacznego odsetka osób z uszkodzonym sercem przyczyną rozwijającej się niewydolności jest przebyta przed laty infekcja grypowa.
Zachorowanie na grypę znacznie zwiększa ryzyko zawału, w ciągu pierwszych trzech dni prawie sześciokrotnie, a w ciągu następnych czterech dni niemal pięciokrotnie.
W związku z powyższym, za jedno z najważniejszych działań profilaktycznych chroniących serce uważane jest szczepienie przeciwko grypie. Pojawiają się doniesienia, że szczepienie przeciwko grypie zmniejsza również ryzyko udaru mózgu. Ochrona przed grypą jest dla serca równie ważna jak właściwa dieta, aktywność fizyczna, prawidłowa masa ciała i dobra kontrola chorób przewlekłych takich jak cukrzyca czy choroby układu krążenia. Obyśmy żyli długo w komforcie zdrowotnym.

Małgorzata Stokowska-Wojda