Sezon jesienno-zimowy obfituje w infekcje układu oddechowego. Często są to schorzenia nawracające, a jeśli dotyczą dzieci, stanowią zmorę nie tylko dla nich samych, a również dla ich rodziców. Niepokój związany z kolejnym zachorowaniem pociechy i wynikająca z tego absencja w pracy, znacznie komplikują rzeczywistość. Skłania to opiekunów do poszukiwania cudownego preparatu „na odporność”.
Warto wiedzieć, że na stan układu odpornościowego wpływają czynniki warunkujące ogólną kondycję człowieka. Należą do nich:
1. Dostatecznie długi sen-szczególnie ważny w przypadku młodych osób o dużej aktywności.
2. Właściwy stan odżywienia, zarówno jakościowy jak i ilościowy. Zły stan odżywienia powoduje gorszą odporność i wzrost częstości zachorowań. U niedożywionych dzieci stwierdzono również gorszą odpowiedź po szczepieniach. Jednocześnie badania wykazały, że otyłość również zaburza system odpornościowy. Otyli ludzie, również dzieci, są bardziej podatni na infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybicze. Chociaż nie opracowano specjalnej diety poprawiającej odporność, widomo, że diety eliminacyjne z wykluczeniem istotnych produktów spożywczych na odporność wpływają negatywnie. Sposób odżywiania powinien być dobrze zbilansowany jeśli chodzi o jakość składników. Najlepszym, a zarazem najprostszym probierzem pod względem kaloryczności naszego sposobu odżywiania jest waga. Jeżeli masa ciała mieści w normie oznacza, że jemy tyle ile potrzebujemy. Jeżeli wskazówka przesuwa się w prawo, a kilogramów przybywa, warto wprowadzić ograniczenia, by nie dopuścić do dalszych nadmiarowych kilogramów. 
Wiadomo, że bardzo ważnym czynnikiem poprawiającym odporność u maluchów jest karmienie piersią. Znacząco zmniejsza częstość infekcji układu oddechowego, zapaleń ucha środkowego i infekcji układu oddechowego. 
3. Systematyczne uprawianie sportu. Regularny, umiarkowany wysiłek fizyczny zmniejsza częstość infekcji bakteryjnych i wirusowych, a także zwiększa odpowiedź po szczepieniach. Jednak bardzo intensywny wysiłek fizyczny, forsowne treningi, zawody sportowe zwiększa podatność na infekcje. Regularna aktywność fizyczna w ramach lekcji wf w szkole jest czynnikiem wpływającym pozytywnie na odporność dzieci.
4. Zredukowanie ekspozycji na dym tytoniowy. Pomimo ustawowych ograniczeń palenia tytoniu w przestrzeni publicznej, w Polsce problem jest większy niż można przypuszczać. Około 40% polskich dzieci jest narażonych na bierne palenie papierosów. 
Wielu rodziców dzieci często chorujących na infekcje poszukuje złotego środka na odporność, wierząc, że po jego zastosowaniu dziecko przestanie przynosić z przedszkola lub szkoły coraz to nowe bakcyle. W aptekach dostępna jest mnogość preparatów na odporność. Na wiele z nich nie potrzeba recepty. Dzieci otrzymują liczne suplementy diety, a efekt ciągle jest niezadowalający. Nie oznacza to , że żaden z dostępnych preparatów nie jest skuteczny. 

1. Grupą leków o dowiedzionej skuteczności są szczepionki. Oprócz szczepień obowiązkowych, które dziecko otrzymuje zgodnie z kalendarzem szczepień, są szczepionki zalecane. Można je podać dziecku i ochronić przed konkretnymi problemami zdrowotnymi. Ważnym szczepieniem zalecanym jest szczepienie przeciwko grypie. Z uwagi na specyfikę wirusa, konieczne jest szczepienie co roku, ale daje ochronę przed zachorowaniem na grypę i przed jej powikłaniami. Szczepienie przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 chroni przed zachorowaniem na COVID-19. Słowo sepsa wywołuje lęk u rodziców. Jest to stan zagrażający życiu zwany zakażeniem krwi lub posocznicą. Przeciwko sepsie zaszczepić się nie można, ale przeciwko bakteriom, które często stanowią jej przyczynę-tak. Powodem sepsy mogą być pneumokoki i meningokoki. Mogą one wywołać zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a pneumokoki dodatkowo ciężkie zapalenie płuc. Zarówno przeciwko meningokokom jak i pneumokokom istnieją szczepionki, które chronią przed zachorowaniem. Wadą szczepionek zalecanych jest fakt, że trzeba za nie zapłacić. Warto rozważyć, czy dziecku bardziej niż kolejna zabawka potrzebna jest szczepionka-polisa ubezpieczeniowa chroniąca przed groźną chorobą. Wystarczy skontaktować się z lekarzem rodzinnym i zaplanować szczepienia zalecane dziecka. Często kwota, jaką wydajemy na odpornościowe suplementy przewyższa cenę szczepionki dającą pewność efektu.
2. Ostatnio tytuł „Królowej Witamin” przypadł w udziale witaminie D. O jej udziale w mineralizacji kości wiadomo było od dawna, ale odgrywa ona znaczącą rolę w procesach odpornościowych. Właściwy poziom witaminy D, zwłaszcza u dzieci skutkuje zmniejszeniem częstości infekcji układu oddechowego. Według aktualnych wytycznych witamina D powinna być podawana dzieciom do 18 roku życia.
3. Wiele pozytywnych recenzji zebrały w ostatnim czasie probiotyki. Zawarte w nich przyjazne organizmowi ludzkiemu bakterie nie tylko „blokują” miejsce w jelitach i utrudniają osiedlanie się bakterii chorobotwórczych. Działają również czynnie na układ odpornościowy: działają stymulująco na niektóre limfocyty, zwiększają liczbę niektórych limfocytów a także immunoglobulin. Stwierdzono, że probiotyki powodują spadek ilości zachorowań na infekcje układu oddechowego, skrócenie czasu trwania choroby, ograniczenie zużycia antybiotyków i mniejszą ilość dni opuszczonych w szkole.
4. Korzystny wpływ na procesy odpornościowe mają glukany. Jest to grupa związków organicznych stanowiących składniki budulcowe niektórych bakterii, glonów, zbóż i grzybów (zwłaszcza boczniaka ostrygowatego i drożdży). Glukany zmniejszają częstość i czas trwania przeziębień i ostrych infekcji dróg oddechowych. Stwierdzono też, że właściwości działania na odporność mają wysoko oczyszczone preparaty glukanowe.
5. Szczególną grupą preparatów są lizaty bakteryjne. Są to leki i w większości dostępne są na receptę. Nawet te, które można kupić bez recepty powinny być podawane po konsultacji z lekarzem. Lizaty bakteryjne są mieszaniną białek różnych bakterii, które najczęściej wywołują infekcje dróg oddechowych. Preparatem tym nie można wywołać choroby, bo nie zawiera on drobnoustrojów, a jedynie ich białkowe fragmenty potrzebne do wytworzenia odporności. Lizaty bakteryjne są rodzajem poliwalentnych szczepionek stosowanych doustnie, a czasem donosowo. W badaniach potwierdzono ich skuteczność w redukcji częstości zakażeń bakteryjnych i skrócenia czasu trwania choroby. Badania wykazały również, że są to leki bezpieczne. Szczególnie polecane u osób z nawrotowymi infekcjami układu oddechowego. Jednak ich skuteczność jest mniejsza u dzieci narażonych na zanieczyszczenia środowiskowe np. dym tytoniowy czy smog.
6. Korzystny wpływ na odporność potwierdziły badania suplementacji siary bydlęcej (colostrum). Działa ona pozytywnie w przypadku biegunek zakaźnych i infekcji układu oddechowego. Skraca czas trwania choroby i łagodzi jej objawy. Badania były przeprowadzane między innymi na grupie sportowców.
7. DHA-kwas dokozaheksaenowy jest jednym z kwasów Ω-3. Jest bardzo ważnym czynnikiem poprawiającym odporność. Udowodniono, że kwasy Ω-3, szczególnie DHA, stymulują komórki odporności wrodzonej, produkcję przeciwciał i nabywanie pamięci immunologicznej. DHA jest rzadkim składnikiem diety. Jego źródłem są algi, tłuste ryby morskie odżywiające się algami, olej rybi a w mniejszym stopniu jaja i orzechy. Jedynym objawem niepożądanym stosowania DHA jest nieprzyjemny rybi smak w ustach po jego zażyciu. Warto wiedzieć, że olej rybi i tran to nie to samo. Tran jest olejem rybim pozyskiwanym z ryb dorszowatych. Z uwagi na szeroką dostępność tranu w sprzedaży, lepiej wybierać te preparaty, które mają status leku. Gwarantuje to większą pewność składu i stabilności preparatu.
Na rynku znajduje się ogromna ilość suplementów, które reklamowane są jako środki poprawiające odporność, ale w większości przypadków nie przeprowadzono żadnych badań z udziałem tych środków, które potwierdziłyby ich skuteczność. Wybierając specyfik wśród licznych możliwości warto zdecydować się na ten, którego pozytywne działania potwierdziły badania, albo skonsultować się z lekarzem rodzinnym.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Małgorzata Stokowska-Wojda z „Złotym Piórem”
14 grudnia 2024 roku w siedzibie Lubelskiej Izby Lekarskiej odbyła się uroczysta gala wręczenia nagród VIII Ogólnopolskiego Konkursu Poetycko-Literackiego „Lekarze dzieciom”. Konkurs, który niezmiennie cieszy się dużym zainteresowaniem, zgromadził prace z całej Polski.
Małgorzata Stokowska-Wojda, specjalistka medycyny rodzinnej z Łaszczowa, zdobyła „Złote Pióro” w kategorii proza za bajkę „Czy pingwiny śpiewają?”. Nagroda ta stanowi wyjątkowe wyróżnienie i potwierdzenie jej literackiego talentu. 
Małgorzata Stokowska-Wojda od lat z sukcesem łączy medycynę z literaturą. Mieszka i pracuje w Łaszczowie na Lubelszczyźnie, prowadząc ośrodek zdrowia i podtrzymując rodzinną tradycję. Jest również aktywnie związana z Porozumieniem Zielonogórskim, za co została uhonorowana nagrodą „Szmaragd Federacji Porozumienia Zielonogórskiego”.
Pisała od zawsze, a swoją literacką przygodę rozpoczęła w liceum pod pseudonimem Katarzyna Bartecka. Dziś jej twórczość – pełna emocji, liryzmu i humoru – cieszy się uznaniem zarówno krytyków, jak i czytelników.
W dorobku Małgorzaty Stokowskiej-Wojdy znajdują się:
           • „Ultrasonografia wiersza” – tomik, który zdobył duże uznanie i doczekał się drugiego wydania. Dbałość o detale, jak kolory Dopplera na okładce, pokazuje jej wrażliwość i dbałość o symbolikę.
           • „Nauki nieścisłe” – zbiór wierszy pełen subtelności i poetyckiej refleksji.
Twórczość Małgorzaty Stokowskiej-Wojdy obejmuje także utwory dla dzieci. Napisała m.in. bajkę „O Witku, smoku opodeldoku i Wietrze z Bloków” dla swojego wnuka.
Małgorzata Stokowska-Wojda podkreśla, że inspirację czerpie z życia codziennego, relacji międzyludzkich oraz detali, które wielu umykają. Jej utwory, takie jak „Amazoniada”, często wymagają nie tylko przeczytania, ale i „zobaczenia”, by w pełni zrozumieć ich przesłanie. Tworzy również wiersze satyryczne, które powstają spontanicznie i są dowodem jej znakomitego poczucia humoru.
Podczas gali, oprócz „Złotego Pióra” Małgorzaty Stokowskiej-Wojdy, nagrodzono także Jana Stanisława Kamyka Kamieńskiego, który otrzymał „Złote Pióro” w kategorii poezja za utwór „Dyskoteka”.

Wiosna e–zdrowia i koordynacji na Lubelszczyźnie - Edycja IV 

                Opieka koordynowana, e-zdrowie, profilaktyka   

SOBOTA 26 kwietnia 2025 r.

8:30 - 9:30 – Rejestracja uczestników

9:30 – 10:00 - Zlecenia na wyroby medyczne w POZ

Marek Sobolewski 

10:00 - 10:15 – Oficjalne rozpoczęcie konferencji 

Tomasz Zieliński

10:15 – 10:40 – POZ – jak to widzi NFZ?

Paweł Piróg - Dyrektor Lubelskiego OW NFZ 

10:40 - 11:00 – Nowości w e-zdrowiu w 2025 roku 

Małgorzata Olszewska – Dyrektor Centrum e-Zdrowia 

11:00 - Sesja diabetologiczna

11:00 - 11:20 - Pacjent na wczesnym etapie cukrzycy typu 2 w gabinecie diabetologa (wykład sponsorowany przez Boehringer Ingelheim)

Beata Matyjaszek-Matuszek

11:20 - 11:50 - Monitorowanie pacjenta chorego na cukrzycę za pomocą dostępnych, refundowanych narzędzi w praktyce POZ (wykład sponsorowany przez Abbott)

Grzegorz Dzida, Marek Sobolewski

11:50 - 12:10 - Choroby metaboliczne jako problem populacyjny XXI wieku (wykład sponsorowany przez Roche Diagnostics)

Anna Jeznach Steinhagen

12:10 - 12:30 – Możliwości diagnostyczne w zakresie HCV w budżecie powierzonym

Tomasz Zieliński

12:30 – Sesja pulmonologiczno-alergologiczna

12:30 - 12:50 - Kierowanie pacjenta do leczenia biologicznego astmy ciężkiej – kiedy, jak i dlaczego warto? (wykład sponsorowany przez AstraZeneca)

Marek Michnar

12:50 - 13:10 – Wyprzedź zaostrzenie POChP –kiedy reagować w gabinecie POZ? (wykład sponsorowany przez AstraZeneca)

Anna Grzywa-Celińska

13:10 - 13:30 - Diagnozowanie alergii w gabinecie lekarze POZ - jak interpretować wyniki badań (wykład sponsorowany MDT)

Marta Rachel

13:30 - 14:00 – Możliwości terapeutyczne w zakresie HCV (wykład sponsorowany przez AbbVie)

Krzysztof Tomasiewicz

14:00 - Lunch

15:30 - 16:00 – Pacjent z przewlekłą niewydolnością żył w gabinecie POZ- kiedy współpracować z poradnią chirurgii naczyniowej? (wykład sponsorowany przez Jobst)

Jan Jakub Kęsik

16:00 - 16:20 – Szczepienia p/HPV w POZ - realizacja i rozliczenia

Tomasz Zieliński

16:20 - 16:40 – Możliwości diagnostyczne w zakresie HCV w budżecie powierzonym (wykład sponsorowany przez AbbVie)

Tomasz Zieliński

16:40 - 17:30 – Nowe możliwości opieki nad pacjentem w POZ

Tomasz Zieliński

17:30 - 18:30 - POZ- ścieżka kariery dla młodych lekarzy?

Tomasz Zieliński

Wiosna e–zdrowia i koordynacji na Lubelszczyźnie - Edycja IV

Opieka koordynowana, e-zdrowie, profilaktyka

NIEDZIELA 27 kwietnia 2025 r.

10:00 - 11:00 – Cyfryzacja Rynku Zdrowia – niekończące się wyzwania …!

Piotr Wachowiak, Tomasz Bogus

11:00 - 11:20 - Przewlekła choroba nerek: 5 kluczowych przesłanek dla lekarzy POZ (wykład sponsorowany przez AstraZeneca) 

Mateusz Babicki

11:20 - 11:40 – Rewolucja w chorobie refluksowej – nowe rekomendacje PTMR (wykład sponsorowany przez PRO.MED.PL)

Mateusz Babicki

11:40 - 12:25 – Zapalenia tarczycy w opiece koordynowanej

Marta Dudzińska

12:25 - 14:00 – Moje Zdrowie – nowy program profilaktyczny

Tomasz Zieliński

14:00 – Lunch

15:30 - 16:15 – Efektywne wykorzystanie umowy POZ

Tomasz Zieliński

16:15 - 17:00– Praktyczna realizacja opieki koordynowanej - wymiana doświadczeń

Marek Sobolewski, Tomasz Zieliński

 *SOBOTA 26 kwietnia 2025 r. 

20:30 - Uroczysta kolacja przy muzyce w tle 

*Źródło finansowania wydarzeń o charakterze rozrywkowym nie pochodzi od innowacyjnych firm farmaceutycznych będących członkami INFARMA, lecz ze środków własnych organizatora Lubelskiego Związku Lekarzy Rodzinnych - Pracodawców 

* Lubelski Związek Lekarzy Rodzinnych - Pracodawców oświadcza, że udział osób towarzyszących nie zostanie sfinansowany ze środków pochodzących od firm członkowskich Izby POLMED lub MedTech Polska 

Formularz rejestracyjny

Konferencja 26.04.2025 r. – 27.04.2025 r. Hotel Victoria Lublin

„Wiosna e-zdrowia i koordynacji na Lubelszczyźnie” 2025 r.

w celu zarezerwowania miejsca prosimy o wypełnienie formularza i dokonanie opłaty

Imię i nazwisko

PESEL (tylko w przypadku prośby o wystawienie faktury na osobę fizyczną)

Numer prawa wykonywania zawodu

Jestem uprawniony/a do wypisywania recept: TAK/NIE

Telefon

E-mail

Nazwa reprezentowanego podmiotu

Adres reprezentowanego podmiotu

NIP reprezentowanego podmiotu

Województwo

Informacje dodatkowe

·       nocleg TAK/NIE

jeżeli TAK:

- z piątku na sobotę TAK/NIE (nocleg na własny koszt)

- z soboty na niedzielę TAK/NIE

·       uczestnictwo w dwóch dniach konferencji TAK/NIE

Jeżeli NIE to prosimy o podanie dnia udziału …......................................

·       uczestnictwo w kolacji w sobotę TAK/NIE

·       osoba towarzysząca TAK/NIE

jeżeli TAK:

Imię i nazwisko osoby towarzyszącej …............................................................

Koszt uczestnictwa:

Ø  członek LZLR-P - 200 zł

Ø  członek LZLR-P wraz z osobą towarzyszącą - 400 zł

Ø  osoba spoza LZLR-P - 850 zł

Ø  osoba spoza LZLR-P wraz z osobą towarzyszącą - 1500 zł

Opłata za osobę towarzyszącą obejmuje zakwaterowanie z soboty na niedzielę i wyżywienie.

Prosimy o przesłanie wypełnionego (elektronicznie bądź w formie skanu) formularza do 25 marca 2025 r. na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Ilość miejsc ograniczona.

Po przesłaniu formularza należy dokonać wpłaty na numer konta 28194010763032512000910000

Tytuł wpłaty „Imię i nazwisko Wiosna e-zdrowia i koordynacji na Lubelszczyźnie 2025”

Po zweryfikowaniu wpłaty zostanie wystawiona faktura i wysłana na adres mailowy podany w formularzu.

W przypadku rezygnacji z uczestnictwa w konferencji na dwa dni lub w przeddzień dokonana wpłata nie zostanie zwrócona.

W przypadku nieobecności na konferencji pokrywają Państwo koszty noclegu.

*Program pozamerytoryczny (rozrywkowy) nie zostanie sfinansowany ze środków pochodzących od firm członkowskich Izby POLMED lub MedTech Polska, lecz ze środków własnych organizatora Lubelskiego Związku Lekarzy Rodzinnych – Pracodawców

*Lubelski Związek Lekarzy Rodzinnych - Pracodawców oświadcza, że udział osób towarzyszących nie zostanie sfinansowany ze środków pochodzących od firm członkowskich Izby POLMED lub MedTech Polska

20-lecie Federacji Porozumienia Zielonogórskiego: gala jubileuszowa podsumowująca dwie dekady działalności
29 listopada w Warszawie odbyła się uroczysta gala kończąca obchody 20-lecia Federacji Porozumienia Zielonogórskiego. Wydarzenie towarzyszyło konferencji „Praktyczne wytyczne i standardy w opiece koordynowanej”, zorganizowanej we współpracy z Wydawnictwem Termedia. Kierownikiem merytorycznym wydarzenia była dr hab. Agnieszka Mastalerz-Migas prof. Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
W jubileuszowej gali uczestniczyło blisko 300 osób, w tym założyciele i wieloletni członkowie Federacji. Wśród zaproszonych gości znaleźli się także senatorowie, posłowie, przedstawiciele Rzecznika Praw Pacjenta reprezentanci Ministerstwa Zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce a także organizacji pacjenckich, pracodawców oraz instytucji współpracujących z Porozumieniem Zielonogórskim.
Spotkanie uświetnił Maciej Woroch, korespondent „Faktów” TVN, który podzielił się swoimi wspomnieniami z dwóch dekad pracy dziennikarza, opowiadając o relacjach dotyczących zdrowia, które przygotowywał zarówno w Polsce, jak i za granicą.
Podsumowanie dwóch dekad działalności Federacji
Prezes Federacji, Jacek Krajewski, przedstawił historię Porozumienia Zielonogórskiego na tle wydarzeń w Polsce w ciągu ostatnich 20 lat. Na scenie pojawił się również Marek Twardowski, wiceprezes PZ i były wiceminister zdrowia, który mówił o najważniejszych sukcesach negocjacyjnych Federacji. Wskazał także kluczowe wyzwania, przed którymi stoi obecnie POZ, w tym konieczność uporządkowania ustawy refundacyjnej.
Złote Odznaki Federacji Porozumienia Zielonogórskiego
Szczególnym punktem gali było wręczenie wyróżnień osobom, które w sposób szczególny przyczyniły się do rozwoju Federacji oraz Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Nagrody te trafiły do osób zaangażowanych od samego początku istnienia Federacji, które przez swoją pracę i pasję znacząco przyczyniły się do jej rozwoju. Wyróżnienia te otrzymali:
Elżbieta Protasiewicz, Teresa Dobrzańska-Pielichowska, Ryszard Fedyk, Violetta Fiedler-Łopusiewicz, Danuta Garbacka-Makowiecka, Daniel Kowalczyk, Leszek Kryczka, Magdalena Muras-Skudlarska, Wojciech Pacholicki, Marek Sobolewski, Adam Tomczyk, Andrzej Zapaśnik.
Srebrne Odznaki Federacji Porozumienia Zielonogórskiego
Przyznano również Srebrne Odznaki PZ. Trafiły one do osób, które od ponad 10 lat z zaangażowaniem wspierają działania Federacji. Otrzymali je:
Honorata Błaszczyk, Marzena Bromirska, Zbigniew Dusza, Janusz Dubaniowski, Janusz Franasik, Renata Grabowska, Bartosz Hajncz, Lech Kaftański, Barbara Kozak, Beata Koszewska-Jóźwiak, Jarosław Kowalski, Katarzyna Kowalik, Wojciech Lewenstam, Joanna Misiewicz, Jerzy Muśko, Grzegorz Muszyński, Piotr Polański, Katarzyna Sadurska, Joanna Szeląg, Wioletta Szafrańska-Kocuń, Ewa Zakrzewska, Artur Żerkowski.
Szmaragdy 20-lecia Porozumienia Zielonogórskiego
Wyjątkowe wyróżnienie – Szmaragdy 20-lecia – wręczono osobom i organizacjom szczególnie zasłużonym dla rozwoju Federacji oraz podstawowej opieki zdrowotnej. Wśród laureatów znaleźli się:
Mirona Flisikowska-Wilczek, Kinga Gajda, Agnieszka Kalinowska, Marlena Kozioł, Andrzej Paciorkowski, Pracodawcy Zdrowia, Iwona Wójcik, Roman Żuralski, Natalia Baran.
Nagroda specjalna dla Tomasza Zielińskiego
Prezes Jacek Krajewski przyznał również nagrodę specjalną Tomaszowi Zielińskiemu, wiceprezesowi PZ, za jego wybitny wkład w funkcjonowanie Federacji. 
– Tomasz Zieliński to jedna z najpracowitszych i najbardziej zaangażowanych osób, jakie miałem przyjemność spotkać w ciągu 20-lat pracy na rzecz poprawy systemu ochrony zdrowia – podkreślił Krajewski.

Wiele młodych par czeka na narodziny potomka z niepokojem i radością. Kiedy maluch przyjdzie na świat, rodzice podporządkowują mu swoje życie i są gotowi nawet na zdjęcie gwiazdki z nieba. Dbając o małego, ale najważniejszego członka rodziny warto zwrócić uwagę, że niektóre wyrzeczenia nie przyniosą dziecku pożytku, za to mogą być szkodliwe dla karmiącej go piersią mamy.
Powszechnie wiadomo, że rośnie ilość chorób o podłożu alergicznym i ma to ścisły związek z rozwojem cywilizacji. Troskliwi rodzice często powodu uciążliwych zachowań dziecka upatrują w alergii. Niepokój, płaczliwość dziecka, kolka niemowlęca, luźne stolce, wysypka często bywają wiązane przez rodziców z alergią. W takich sytuacjach mama malucha stosuje dietę eliminującą potencjalnie uczulające składniki . Powszechną praktyką jest stosowanie restrykcyjnych diet eliminacyjnych przez matki karmiące prewencyjnie, by uchronić malucha przed alergią nie narażając go na kontakt z prawdopodobnym alergenem. Stosowanie diet eliminacyjnych przez polskie matki karmiące jest powszechną, szkodliwą praktyką pozbawiającą dietę matki wielu wartościowych i bardzo potrzebnych składników.
Kobieta w okresie ciąży i karmienia powinna stosować zdrową zbilansowaną dietę. Składniki żywienia matki zwykle nie mają wpływu na skład mleka, a tym bardziej nie można ich wiązać z objawami u dziecka. 
Istnieją substancje, których kobiety karmiące piersią powinny bezwzględnie unikać. Są to:
1. Substancje odurzające.
2. Alkohol.
3. Nikotyna.
4. Niektóre leki.
5. Pokarmy, których nie może jeść matka z powodu własnych problemów zdrowotnych (np. cukrzycy, celiakii czy alergii pokarmowej).
Bardzo często stosując restrykcyjną dietę eliminacyjną kobiety wykluczają z jadłospisu ważne produkty. Stwarza to nie tylko ryzyko niedoboru i niedożywienia matki, ale działa również ujemnie na jej komfort psychiczny.
Stwierdzono, że matki karmiące poddane rygorystycznej diecie:
1. Mają zmniejszone ilości wytwarzanego mleka.
2. Karmią krócej, rezygnując z karmienia piersią.
3. U skrajnie niedożywionych matek notowano duże negatywne zmiany w składzie mleka związane z niedoborem istotnych czynników oraz wzrost częstości zapaleń piersi.
4. Nieprawidłowa dieta matki wpływa ujemnie na skład bakterii bytujących w jej jelitach, a pośrednio również na mikrobiotę (bakterie jelitowe) dziecka.
5. Mają większe ryzyko depresji nie tylko z powodu objawów u dziecka, ale z powodu ciągłej obawy, by nie zjeść czegoś, co mogłoby być dla dziecka potencjalnie szkodliwe.
Do najczęściej eliminowanych z diety kobiety karmiącej produktów należą:
1. Mleko krowie i jego przetwory (rzadziej mleko kozie czy owcze).
2. Jaja.
3. Czekolada.
4. Orzeszki ziemne.
5. Cytrusy.
6. Gluten.
Badania dowiodły, że prewencyjna eliminacja alergenów z diety matki karmiącej nie zmniejsza ryzyka wystąpienia alergii u dziecka. Co więcej, obecność obcych alergenów w pokarmie jest dla dziecka korzystna i ma znaczenie dla wytwarzania tolerancji immunologicznej. Oznacza to, że układ immunologiczny dziecka nie reaguje na antygen reakcją uczuleniową.
Szacuje się, że wśród niemowląt karmionych wyłącznie piersią odsetek alergii nie przekracza 0,5%. Wiadomo też, że dzieci matek stosujących dietę eliminacyjną częściej cierpią na alergię niż mam odżywianych prawidłowo.
Obserwacje i analiza żywienia kobiet karmiących jednoznacznie wykazały, że mleko kobiece chroni dziecko przed alergią, a nie je na nią naraża. Jednocześnie restrykcyjne diety eliminacyjne u matki karmiącej szkodzą nie tylko jej, ale również dziecku.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Informacja prasowa 13.11.2024 r.
Edukacja jest najistotniejsza w leczeniu cukrzycy
Rozwija się powoli, często niezauważalnie, ale to choroba śmiertelnie niebezpieczna. Jest podstępna, nazywana cichym zabójcą. Nieleczona cukrzyca może doprowadzić do uszkodzeń wielu narządów w organizmie – siatkówki oka, nerek, nerwów oraz do pojawienia się trudno gojących się ran. Jest główną przyczyną ślepoty, niewydolności nerek, zawałów serca, udaru mózgu i amputacji kończyn dolnych. 14 listopada obchodzimy Światowy Dzień Cukrzycy, a na najbliższe trzy lata motyw przewodni brzmi – „Cukrzyca i dobre samopoczucie”.
W Polsce na cukrzycę choruje prawie 3 mln osób, ale to wierzchołek góry, ponieważ choroba rozwija się potajemnie, a wielu pacjentów nawet o niej nie wie. Wtedy wykrywana jest późno, w stadium zaawansowanym. Cukrzyca typu 2 to choroba cywilizacyjna, na której rozwój mamy wpływ, czyli nie jesteśmy bezbronni. Nasz tryb życia ma wpływ na chorobę, a więc dieta, aktywność fizyczna i – co najważniejsze – edukacja.
– Cukrzyca to choroba wymagająca zaangażowania pacjenta, a często i całej jego rodziny. Dlatego pacjent musi być świadomy swojej choroby, tego, co ma na nią wpływ. Musi się szkolić, uczyć, jak postępować np. w przypadku niedocukrzenia. Obecnie opieka koordynowana jest jedyną systemową i dostępną dla pacjentów z cukrzycą formą edukacji. Poza tym ta edukacja jest „szyta na miarę”, ujmuje indywidualne problemy pacjenta, uczy, jak zachować się w sytuacjach szczególnych i na co dzień, i że cukrzyca nie udziela od siebie urlopu – mówi Małgorzata Stokowska-Wojda, ekspertka Federacji Porozumienie Zielonogórskie, na co dzień lekarka w Łaszczowie w województwie lubelskim.
W tej chorobie szczególnie ważne jest jak najszybsze wykrycie i właściwa diagnostyka. Cukrzyca jako bezpośrednia przyczyna śmierci powoduje w Polsce dwu- lub trzykrotnie więcej zgonów niż wypadki drogowe. Dlatego leczenie tej choroby to duże wyzwanie.
– W opiece koordynowanej lekarz może zlecić wiele badań i wykryć cukrzycę wcześnie. To bezcenne, ponieważ wtedy możemy wprowadzić indywidualny plan leczenia, ukierunkować terapię, dopasować leczenie do pacjenta. Mamy więc poradę kompleksową, badania diagnostyczne, konsultacje dietetyczne i porady edukacyjne. U mnie robią to przeszkolone pielęgniarki – dodaje Małgorzata Stokowska-Wojda.
To wymaga poświęcenia pacjentowi więcej czasu, ale procentuje.
– Mam profity – uczę, wyrównuję poziom cukru, staram się namówić pacjentów do współpracy i w większości to się udaje – dodaje lekarka.
Taki sposób opieki jest szczególnie ważny w małych miejscowościach, gdzie nie ma edukatorów cukrzycy, a jest wielu starszych pacjentów z cukrzycą typu 2. Z reguły są to ludzie chorzy, którzy mają problem z poruszaniem się, więc nie dojadą do odległych o wiele kilometrów ośrodków. Muszą więc być leczeni na miejscu, w najbliższej poradni POZ.
– Mam dużo takich pacjentów, ale w opiece koordynowanej mogę ich szybko zdiagnozować i lepiej prowadzić cukrzycę. Zawsze powtarzam – ważna jest dieta i dużo ruchu, aktywności na co dzień, ale najważniejsza jest edukacja. Zawsze cytuję profesora Elliotta Joslina – znanego diabetologa – „Chorzy na cukrzycę wiedzący najwięcej, żyją najdłużej” – podkreśla lekarka.
Innej edukacji wymaga osoba z nowo rozpoznaną cukrzycą, innej „weteran”, który choruje na cukrzycę 15-20 lat. I tę zindywidualizowaną edukację otrzymują, by żyć jak najdłużej w jak najlepszym komforcie. To, co dobre dla pacjenta, jest również dobre dla systemu ochrony zdrowia. Jednymi z najdroższych procedur są powikłania cukrzycy: niewydolność nerek, dializoterapia i stopa cukrzycowa. Dobrze wyrównany diabetyk to zysk w komforcie jego życia i oszczędność dla systemu.

Informacja prasowa 15.11.2024 r.
PZ domaga się zdjęcia z lekarzy obowiązku ustalania poziomu refundacji leków
Nie ma w Europie bardziej skomplikowanego i nieprzyjaznego lekarzom oraz pacjentom systemu refundacji leków niż w Polsce. W związku z tym Federacja Porozumienie Zielonogórskie (PZ) zwróciła się do Minister Zdrowia Izabeli Leszczyny z apelem o pilne rozpoczęcie prac nad zmianą zasad ustalania refundacji leków w polskim systemie ochrony zdrowia. Od lat pełną odpowiedzialność za błędną – zdaniem kontrolerów NFZ – refundację leków ponoszą świadczeniodawcy, czyli lekarze. Obecny system to, jak piszą eksperci PZ to porażka polskiej refundacji leków. Podkreślają, że lekarze są sfrustrowani karami za błędy sprzed lat.
Jak podkreślają, za zawiły i niespójny system refundacji karani są obecnie głównie świadczeniodawcy. Ta odpowiedzialność nie jest formalna czy teoretyczna, ale bardzo wymierna, konkretna i mierzalna.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez prezesa NFZ, w latach 2014–2023 łączna wysokość kar nałożonych na świadczeniodawców za nienależną refundację leków wyniosła ponad 61 milionów złotych. Szokujące dane pokazują, które podmioty ponosiły główną odpowiedzialność oraz w jakiej wysokości:
• szpitale: około 3 miliony 300 tysięcy zł,
• specjaliści: około 8 milionów 800 tysięcy zł,
• lekarze POZ: ponad 49 milionów zł.
– Te kwoty obrazują porażkę systemu refundacji leków w Polsce. Skoro lekarze – wykształceni profesjonaliści – nie są w stanie odnaleźć się w zawiłym systemie, świadczy to o problemie systemu ochrony zdrowia – mówi Marek Twardowski, wiceprezes Federacji Porozumienie Zielonogórskie.
„W sytuacji, gdy zadłużenie szpitali rośnie, a sytuacja finansowa innych podmiotów również jest trudna, możliwość kontroli i nałożenia kar finansowych za refundację sprzed lat działa jak bomba z opóźnionym zapłonem, znacząco pogarszając problemy finansowe sektora zdrowia” – podkreślają lekarze w przesłanej petycji.
– Federacja PZ przez wiele lat apelowała do Ministerstwa Zdrowia w tej sprawie, interweniowała u kolejnych ministrów, składała propozycje, a nawet występowała z obywatelską inicjatywą legislacyjną – mówi Jacek Krajewski, prezes PZ. – Niestety, działania te nie przyniosły efektów. Niezrozumiałe są również praktyki NFZ, który nie monitoruje uchybień na bieżąco i nie ostrzega lekarzy o błędach co miesiąc. Zamiast tego czeka wiele lat, przeprowadza kontrolę wstecz i nakłada gigantyczne kary wraz z odsetkami. To niebywałe praktyki w państwie prawa. Co stoi na przeszkodzie, aby urzędnicy NFZ, wykrywając błędy, natychmiast reagowali, informując o konieczności ich poprawy? Tymczasem czekają oni miesiącami, a nawet latami, aż kary osiągną monstrualne wysokości – dodaje Krajewski.
Eksperci PZ zwracają również uwagę, że niezawinione uchybienia skutkują tym, iż pacjent otrzymuje lek taniej, lecz to lekarz – nie państwo – finansuje tę zniżkę, którą następnie bezwzględnie egzekwuje się od lekarzy. “Takie rozwiązania są niedopuszczalne w Europie. W Austrii, w przypadku uchybień w refundacji, lekarza najpierw upomina się, a dopiero przy braku poprawy nakłada się niewielkie kary. Systemy refundacyjne w krajach europejskich różnią się, ale są znacznie prostsze i łatwiejsze do stosowania, zarówno dla lekarzy, jak i pacjentów. W Anglii pacjenci płacą stałą kwotę za każdą receptę, niezależnie od faktycznej ceny leku, a wielu przewlekle chorych i emerytów otrzymuje leki bezpłatnie. W Szkocji, Walii i Irlandii Północnej leki na receptę są darmowe. We Włoszech system jest w pełni skomputeryzowany, a odpłatność za lek nalicza apteka. W Polsce w ostatnich latach na lekarzy nakładano bulwersująco wysokie kary” - czytamy piśmie do MZ.
– Wystarczy przypomnieć problem kar nałożonych na lekarzy, którzy przepisywali dzieciom cierpiącym na ciężką alergię pokarmową preparat mlekozastępczy Neocate LCP. Obecnie problem dotyczy refundacji leków recepturowych. Jeden z naszych świadczeniodawców POZ z województwa pomorskiego otrzymał karę blisko miliona złotych – wylicza Marek Twardowski.
“Podkreślamy, że w wielu krajach Unii Europejskiej odpowiedzialność za ustalanie poziomu refundacji nie spoczywa na lekarzach. W Niemczech pacjent płaci do 5 euro za lek tańszy i 10 euro za droższy – to cały system refundacji. W większości krajów Unii Europejskiej lekarze nie są obarczani problemami refundacji. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby polski system przyjął podobne rozwiązania. Ustalanie poziomu refundacji nie powinno być obowiązkiem lekarzy. To, co zostało dotychczas przygotowane przez urzędników Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia, jest nie do przyjęcia. Domagamy się zdjęcia z lekarzy obowiązku ustalania poziomu refundacji danego leku i wprowadzenia innych, głównie automatycznych, mechanizmów. Jednak nie takich, jakie przygotował resort zdrowia wraz z Centrum e-Zdrowia. Proponowane rozwiązania są absurdalne – wymagają jeszcze więcej czasu i nie uchronią lekarzy od kolejnych uchybień, prowadzących do wysokich kar finansowych ze strony NFZ, głównie wobec lekarzy POZ. Nie zgadzamy się, aby prezes NFZ, ratując sytuację finansową Funduszu, szukał pieniędzy w kieszeniach lekarzy. Dość tych praktyk, które skutkują tym, że coraz trudniej pozyskać lekarzy do pracy w POZ, gdzie każdego dnia grożą im gigantyczne kary refundacyjne” – apelują do minister zdrowia eksperci PZ.

Jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych u niemowląt w pierwszych miesiącach życia jest kolka niemowlęca. 
Kolka niemowlęca jest czynnościowym zaburzeniem pracy przewodu pokarmowego dziecka. Czynnościowe zaburzenia przewodu pokarmowego obejmują przewlekłe i nawracające objawy ze strony przewodu pokarmowego, które nie wynikają z morfologicznych zmian przewodu pokarmowego lub zaburzeń procesów biochemicznych w jego zakresie. Najkrócej rzecz ujmując na poziomie budowy i chemicznych mechanizmów przewód pokarmowy wygląda i funkcjonuje prawidłowo. Dlaczego w pewnym momencie przewód pokarmowy dziecka pracuje wadliwie, co objawia się kolką jelitową i jaki jest jej mechanizm, dokładnie nie wiemy. Wiadomo, że kolka niemowlęca z medycznego punktu widzenia nie jest groźnym problemem, nie daje powikłań, ustępuje samoistnie, a dziecko z niej wyrasta. 
U rodziców napadowy płacz dziecka, trudny do ukojenia wynikający z kolki niemowlęcej budzi duży niepokój. Bywa, że jest to problem oddziałujący negatywnie na całą rodzinę. Często generuje to liczne konsultacje lekarskie, a nawet poddawanie dziecka nieuzasadnionym medycznie inwazyjnym badaniom diagnostycznym.
Kolka niemowlęca nie zależy od płci, wieku płodowego oraz sposobu karmienia dziecka. Występuje w pierwszych miesiącach życia i może dotyczyć 1,25-25% niemowląt w zależności od badanej populacji. Kolka jest zwykle najbardziej nasilona między 4 a 6 tygodniem życia, z czasem napady kolki występują rzadziej i ustępuje stopniowo do 12 tygodnia życia.
Na podstawie intensywnie prowadzonych badań stwierdzono, że dużą rolę w mechanizmie kolki niemowlęcej odgrywają interakcje jelitowo-mózgowe. Niebagatelne znaczenie mają przyczyny środowiskowe np. przebyte infekcje, czynniki psychosocjalne, takie jak narażenie na stres. Są to czynniki wpływające zarówno na układ pokarmowy jak i centralny układ nerwowy jak również na zachodzące między nimi interakcje.
Na występowanie kolki niemowlęcej ma wpływ wiele różnorodnych uwarunkowań:
1. Czynniki związane z układem pokarmowym:
     - Niedojrzałość przewodu pokarmowego.
     - Zaburzenia ilości i jakości flory bakteryjnej bytującej w jelitach.
     - Zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego.
     - Alergia na białko mleka krowiego.
     - Nietolerancja laktozy.
     - Nieprawidłowa technika karmienia dziecka
2. Czynniki neurologiczne:
     - Niedojrzałość układu nerwowego.
3. Czynniki psychospołeczne:
   - Stres w rodzinie.
   - Zaburzenia lękowe u matki.
   - Depresja u rodziców.
   - Przenoszenie na dziecko niepokoju odczuwanego przez rodziców.
   - Nieprawidłowa więź emocjonalna między matką a dzieckiem.
4. Czynniki środowiskowe:
     - Ekspozycja na nikotynę i dym tytoniowy.
     - Nadmierna ekspozycja na bodźce zewnętrzne.
Rozpoznanie kolki niemowlęcej jest możliwe, kiedy występują wszystkie poniższe kryteria:
1. Objawy ustępują do końca 5 miesiąca życia dziecka. 
2. Zgłaszane przez opiekunów nawracające okresy płaczu, grymaszenia lub rozdrażnienia u niemowlęcia występują bez oczywistej przyczyny, nie można im zapobiec ani zaradzić. W większości przypadków kolki płacz dziecka plasuje się w górnym zakresie płaczu zdrowego niemowlęcia.
3. U niemowlęcia nie występują zaburzenia wzrastania ani rozwoju, gorączka, czy inna choroba.
Do przeprowadzenia badań diagnostycznych kwalifikuję się dzieci, u których są spełnione obydwa z podanych kryteriów:
1. Opiekun zgłasza, że dziecko płacze lub grymasi przez co najmniej 3 godziny w ciągu doby, przez minimum 3 dni w tygodniu.
2. Na podstawie wypełnionych przez 24 godziny dzienniczków zachowania dziecka, płacz lub marudzenie utrzymuje się przez co najmniej 3 godziny.
Jakkolwiek kolka niemowlęca jako przypadłość kliniczna nie niesie poważniejszych powikłań to może mieć brzemienny w skutkach negatywny wpływ na dziecko i jego rodzinę. Poczucie bezradności u rodziców, niemożność zaradzenia problemowi, zaburzenia snu i zmęczenie mogą być źródłem frustracji u opiekunów. Stałe podenerwowanie zwiększa ryzyko dziecka potrząsanego -jednego częstszych objawów przemocy wobec najmłodszych. Narastające przeciążenie rodziców generuje wątpliwości, czy są oni w stanie podołać opiece nad dzieckiem i zaspokoić jego potrzeby, czy ich działania są prawidłowe i nie prowadzą do skrzywdzenia dziecka. Nieutulony płacz niemowlęcia mimo podejmowanych przez rodziców działań często nasuwa rodzicom wątpliwości, co do ich kompetencji rodzicielskiej. Wykazano związek kolki niemowlęcej ze wzrostem ryzyka depresji u matki. Zdarza się, że kolka niemowlęca zaburza interakcję między rodzicami i dzieckiem. Przejawia się to chłodnym stosunkiem opiekunów do dziecka, zakłóceniem komunikacji z niemowlęciem, nawiązywaniem krótkotrwałego kontaktu wzrokowego, trudnościami w odczytywaniu sygnałów wysyłanych przez dziecko. Kolka niemowlęca zaburza funkcjonowanie całej rodziny.
Radzenie sobie z kolką niemowlęcą jest wielokierunkowe:
1. Najważniejsze jest stwierdzenie, że dolegliwości, które trapią dziecko to kolka niemowlęca, a nie poważniejsza choroba.
2. Edukacja polegająca na świadomości, że kolka niemowlęca jest powszechnym problemem przemijającym około 3-5 miesiąca życia. Przekonanie, że kolka nie jest skutkiem popełnianych przez rodziców błędów, ani objawem odrzucenia ich przez dziecko. Zaakceptowanie, że odczuwanie bezradności, poczucia winy, frustracji czy wyczerpania są normalne u każdego człowieka.
3. Zastosowanie metod kojących kolkę:
    - stosowanie smoczka
    - ciepłej kąpieli
    - delikatnego masażu brzuszka
4.Poproszenie innych członków rodziny o pomoc w opiece nad dzieckiem, by zapewnić rodzicom niezbędny wypoczynek.

Małgorzata Stokowska-Wojda    

Istnieje możliwość skorzystania z dodatku finansowego do energii elektrycznej dla osób korzystających z koncentratora tlenu lub respiratora.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych poinformował o rozpoczęciu programu „Aktywny samorząd” dzięki któremu pacjenci mogą otrzymać dodatek finansowy do energii elektrycznej dla osób korzystających z koncentratora tlenu lub respiratora.

Środki na dofinansowanie kosztów energii elektrycznej może otrzymać osoba posiadająca stopień niepełnosprawności (w przypadku osób do 16 roku życia - orzeczenie o niepełnosprawności), która korzysta z koncentratora tlenu lub respiratora w ramach świadczenia udzielanego przez: ośrodek domowego leczenia tlenem lub ośrodek wentylacji domowej, tj. osoba będąca pod opieką zespołu długoterminowej opieki domowej dla pacjentów wentylowanych mechanicznie albo pod opieką poradni lub ośrodka lub zespołu domowego leczenia tlenem. Dodatek jest przeznaczony na pokrycie kosztów opłaty za energię elektryczną w formie refundacji kosztów energii elektrycznej w związku ze stałym, intensywnym korzystaniem z koncentratora tlenu lub respiratora i wynosi 100 zł miesięcznie (od lipca 2024 r.). Wnioski o wypłatę dodatku są przyjmowane przez PFRON od dnia 28 października do 30 listopada 2024 r.

Szczegółowe informacje, dotyczące zasad i formy składania wniosków oraz niezbędnych dokumentów są dostępne na stronie internetowej PFRON po adresem:

https://www.pfron.org.pl/aktualnosci/szczegoly-aktualnosci/news/zbliza-sie-termin-zlozenia-wniosku-o-dodatek-do-energii-elektrycznej-dla-osob-korzystajacych/

Źródło: Centrala NFZ