Kolka nerkowa to najbardziej charakterystyczny objaw kamicy nerkowej. Kolka jest silnym bólem porównywanym do bólów porodowych z towarzyszącymi często nudnościami, wymiotami i parciem na mocz. Ból kolkowy wywołuje kamień, który wytworzył się w obrębie nerki. Może on utrudniać odpływ moczu z nerki. Złóg przeciskając się wzdłuż moczowodu w kierunku pęcherza moczowego powoduje silny ból. 

Kamica nerkowa zwana również kamicą moczową polega na obecności kamieni w nerce lub drogach moczowych: kielichach nerkowych, miedniczce nerkowej i moczowodzie. Kamica nerkowa może być skutkiem zaburzeń metabolicznych. Jednak w większości przypadków nie jesteśmy w stanie ustalić przyczyn występowania kamicy, a cierpiący na nią chorzy zwykle nie wykazują zmian metabolicznych.

Wiadomo, że złogi różnią się pod względem składu chemicznego:

1. Najczęstsze są złogi wapniowe. Są to szczawiany wapnia lub fosforany wapnia.
2. Rzadziej występują moczany.
3. Najrzadsze są kamienie struwitowe i cystynowe.

Mechanizm tworzenia się złogów nie został dokładnie poznany. Mocz jest roztworem przesyconym, w związku z czym, łatwo wytrącają się z niego kryształy. Małe złogi (kryształy) powstają często i u wszystkich ludzi, ale są bardzo szybko wypłukiwane przez strumień wydalanego moczu. U około 10% dorosłych osób proces ten nie przebiega sprawnie i dochodzi do odkładania się złogu. Kryształ staje się jądrem krystalizacji, na którym osadzają się różne związki mineralne i białkowe i złóg „rośnie”. Może jeszcze zostać wydalony z moczem, ale może też „zakotwiczyć” się w ścianie dróg moczowych. Zakotwiczony nawarstwia się i powiększa. Powstawanie złogu trwa wiele lat, a koleje jego losu dość trudno przewidzieć.

Wydalanie złogu, często z uwagi na towarzyszący silny ból kolkowy zwane bywa „rodzeniem złogu”. Możliwość samodzielnego wydalenia kamienia zależy od jego wielkości i lokalizacji.

Kamienie o średnicy poniżej 6mm i położone w dolnym odcinku moczowodu zwykle zostają spontanicznie wydalone z moczem. Szczególnie trudne do wydalenia są złogi położone w kielichach dolnych nerki lub zbyt duże- powyżej 10 mm.

A jeżeli złogu nie da się wydalić bez pomocy? Urolodzy mają na to swoje sposoby. Mniejsze kamienie wydobywają metodą koszyczkową. Większe zaś rozkruszają na mniejsze fragmenty, które da się usunąć. Zabieg kruszenia nazywa się litotrypsją, a do tego celu wykorzystuje się obecnie laser.

Najczęściej wykorzystywanym badaniem w diagnozowaniu kamicy nerkowej jest usg brzucha. Badanie jest nieinwazyjne i łatwo dostępne, ale jego skuteczność ocenia się na 50%. 

Czynnikami ryzyka kamicy nerkowej są:

1. Przyjmowanie zbyt małej ilości płynów.
2. Picie napojów słodzonych.
3. Dieta z nadmiarem białka zwierzęcego, soli i szczawianów.
4. Infekcje układu moczowego.
5. Choroby ogólnoustrojowe: dna moczanowa, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, otyłość, nowotwory.

Z uwagi na duży dyskomfort jaki niesie ból przy kolce nerkowej i fakt, że u 40% osób ból ten się powtarza, warto zadbać o działania profilaktyczne:

1. Zwiększenie podaży płynów do powyżej 2,5 l wody lub soku pomarańczowego na dobę. Jako że kamienie tworzą się w nocy, ważne jest wypicie szklanki płynu przed snem i jeszcze jednej w ciągu nocy. Należy unikać soków: grejpfrutowego, jabłkowego, pomidorowego, oraz coli i nadmiaru alkoholu. Ryzyko kamicy nerkowej zmniejszają: kawa (kofeinowa i bezkofeinowa), herbata, wino i piwo.
2. Unikanie soli kuchennej i słonych produktów.
3. Znaczne zmniejszenie spożycia białka zwierzęcego, zwłaszcza przetworzonego mięsa.
4. Zwiększenie spożycia warzyw.
5. W kamicy szczawianowej ograniczenie spożycia produktów bogatych w szczawiany: szpinaku, rabarbaru, buraków i orzechów. Wzrost podaży nabiału, szczególnie mleka, które wiąże szczawiany w przewodzie pokarmowym.
6. Unikanie siedzącego trybu życia i wykonywanie umiarkowanych ćwiczeń fizycznych.

Stwierdzono, że właściwym postępowaniem można zmniejszyć ryzyko nawrotu kamicy nerkowej o 40%. Jest to szczególnie istotne w związku z obserwowanym wzrostem częstości zachorowań na tą przypadłość wiązanym z przybywającą ciągle ilością chorych na otyłość i cukrzycę.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Jesienno-zimowe chłody niosą ze sobą infekcje. Coraz więcej zakatarzonych nosów, obolałych gardeł i pacjentów w przychodniach. Zatroskane mamy proszą: „Kubuś ma taki straszny katar, może antybiotyk, żeby mu szybciej minął.”

A jaka jest prawda? 

Najczęstszymi infekcjami z jakim zgłaszają się pacjenci w okresie jesienno-zimowym są ostre zakażenia górnych dróg oddechowych: nosa, gardła, migdałków.

Poszczególne rodzaje bakterii mają swoje ulubione miejsca. Wiemy, które z nich wywołują najczęściej np. zapalenie migdałków. O takich infekcjach mówimy-„typowe”. W około 20% przypadków zapalenie jest spowodowane przez inne bakterie i wtedy określamy je jako „atypowe”. Jest to ważne z uwagi na dobór antybiotyku skutecznego dla konkretnego zakażenia. Różne bakterie są wrażliwe na różne antybiotyki. Lek, który jest skuteczny w jednym przypadku, w innym nie zadziała. Dla efektów leczenia nie jest zatem wszystko jedno, który antybiotyk zostanie podany. 

Dla wyboru leczenia ważne jest nie tylko, jakiego rodzaju bakteria „jest podejrzana” o wywołanie infekcji, ale również droga podania leku, jego działania niepożądane, czas działania podanej dawki i przemiany metaboliczne jakim podlega. Pod uwagę brane są również leki jakie na stałe przyjmuje chory i ewentualne interakcje między tymi lekami a podanym antybiotykiem.

Wybór odpowiedniego leku jest ważny, zwłaszcza, że na polskim rynku jest dostępnych ponad 200 różnych antybiotyków i jest to grupa najczęściej przepisywanych leków.

Jednak jak powszechnie wiadomo, sama recepta nie gwarantuje oczekiwanego efektu. Niezwykle ważne jest właściwe stosowanie leku. Badania wykazały, że pacjenci nie są pod tym względem sumienni. Jeżeli lek stosowany jest raz na dobę, 80% chorych pamięta o regularnym zażywaniu. Ale jeżeli należy zażyć 4 dawki w ciągu doby, 50% dostosuje się do zaleceń. U pozostałych, kiedy odstęp między poszczególnymi dawkami będzie dłuższy niż powinien, poziom antybiotyku we krwi pacjenta obniży się na tyle, że pozwoli bakteriom namnażać się aż do przyjęcia następnej dawki. Leczenie nie będzie w oczekiwany sposób skuteczne.

Częstym błędem popełnianym przez chorych jest krótszy niż zalecony przez lekarza okres stosowania leku. Niektóre osoby odstawiają antybiotyk po 2-3 dniach leczenia, kiedy poczują się trochę lepiej. Efektem jest nie tylko nawrót objawów nie wyleczonej infekcji, a zaledwie nieco wytłumionej. Bardzo ważny jest również fakt budowania oporności bakterii na zastosowany antybiotyk. Skutkiem tego jest większa ilość drobnoustrojów, wobec których coraz częściej jesteśmy bezsilni, mimo arsenału antybiotyków, jakim dysponujemy.

A jak się ma do tego sezon infekcyjny i stosowanie antybiotyku na całe jesienne zakichane zło? 

Według najnowszych badań u dzieci powyżej 3 roku życia 70-85% przypadków ostrego zapalenia gardła i migdałków podniebiennych wywołują wirusy. U osób dorosłych wirusy odpowiadają za 90-95% infekcji górnych dróg oddechowych. Antybiotyki są skuteczne tylko w tej niewielkiej ilości zakażeń wywołanych przez bakterie. Na wirusy po prostu nie działają.

Żaden antybiotyk nie skróci dyskomfortu przy katarze czy wirusowym zapaleniu gardła.

Rozrzutność w stosowaniu antybiotyków prowadzi do obciążania organizmu preparatem, który nie przynosi żadnego pozytywnego efektu oraz powoduje wzrost ilości szczepów bakteryjnych, przeciwko którym jesteśmy bezbronni.

Małgorzata Stokowska-Wojda

6 listopada br. w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej (KE) w Polsce Jacek Krajewski prezes Porozumienia Zielonogórskiego i Tomasz Zieliński wiceprezes spotkali się z przedstawicielami KE w ramach konsultacji tzw. Semestru Europejskiego. W spotkaniu, zaproszony przez Federację PZ, uczestniczył także dr Robert Mołdach, ekspert ds. Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych (EFSI) w ochronie zdrowia.

Europejski semestr to procedura, która zapewnia koordynację polityki gospodarczej i budżetowej w Unii Europejskiej (UE). Umożliwia on państwom członkowskim, w tym Polsce, dopasowanie swojej polityki budżetowej i gospodarczej do celów i zasad ustalonych na szczeblu UE.

Rozmowy dotyczyły celów KE w ochronie zdrowia skupionych wokół przejścia z opieki szpitalnej/instytucjonalnej na przystępne cenowo i wysokiej jakości usługi opieki domowej i środowiskowe. Wśród tematów znalazły się także koordynacja opieki zdrowotnej, społecznej i długoterminowej, a także wzmocnienie podstawowej opieki zdrowotnej, integracja opieki, promocja zdrowia, profilaktyka zdrowotna i cyfrowe rozwiązania w zakresie zdrowia.

Głos Porozumienia Zielonogórskiego precyzujący i podkreślający znaczenie inwestycji w podstawową opiekę zdrowotną w procesie przywracania właściwych proporcji piramidzie świadczeń jest zgodny z priorytetami KE w obszarze deinstytucjonalizacji, integracji i koordynacji opieki. To pierwszy raz, kiedy Porozumienie Zielonogórskie jako jedna z kluczowych organizacji pracodawców mogła bezpośrednio podzielić się swoim doświadczeniem i propozycjami z przedstawicielami KE. Jest to szczególnie istotne ze względu na rozpoczęty właśnie Semestr Europejski i kształtowanie się ram inwestycyjnych dla środków EFSI na lata 2021-2027.

PROFILAKTYKA PO LUBELSKU to cykl akcji profilaktycznych prowadzonych na terenie województwa lubelskiego przez lekarzy zrzeszonych w LZLR-P i skierowany do ich pacjentów.

Pierwsza, inauguracyjna akcja cyklu odbyła się w 2015 roku 22 września w Międzynarodowy Dzień Świadomości Przewlekłej Białaczki Szpikowej. Akcja w tym roku odbyła się w dniach 23-27 września. Przez cały tydzień pacjenci mogli wykonać bezpłatną morfologię krwi, zarejestrować się jako potencjalni dawcy komórek macierzystych szpiku oraz dowiedzieć się, na czym polega dawstwo. W ramach akcji w przychodniach prowadzono edukację dotyczącą potrzeb transplantacji komórek macierzystych szpiku oraz możliwości zastania ich dawcą.

W tych dniach w przychodniach POZ wykonano ponad 4250 badań morfologii krwi. Wykonawcą badań było Centrum Medyczne LUXMED – partner akcji. Wyniki badań pacjentom przekazywali ich lekarze rodzinni. W przypadku ok. 10 proc. pacjentów stwierdzono nieprawidłowości, wymagające dalszej diagnostyki. W ramach akcji od początku zarejestrowanych zostało 1255 potencjalnych dawców szpiku, z czego dwie osoby już stały się dawcami faktycznymi.

Jesteśmy przekonani, że dzięki podjętym działaniom zagadnienia profilaktyki i wczesnego wykrywania chorób krwi stały się bliższe naszym pacjentom.

Zarząd LZLR-P
12.11.2019

W związku ze Światowym Dniem Reumatyzmu, przypadającym 12 października, warto przypomnieć o programie profilaktyki reumatoidalnego zapalenia stawów. Jest on finansowany z funduszy europejskich i ma na celu poprawę diagnostyki i wykrywalności RZS, umożliwiającej stałą aktywność zawodową lub wcześniejszy powrót do pracy. Program realizowany jest do 2020 r., a uczestniczą w nim członkowie Federacji Porozumienie Zielonogórskie: Lubelski Związek Lekarzy Rodzinnych – Pracodawców, Łódzki Związek Pracodawców Ochrony Zdrowia i Dolnośląski Związek Lekarzy Rodzinnych Pracodawców. W profilaktykę RZS zaangażowały się liczne podmioty POZ także spoza tych województw. Np. łódzki związek nawiązał w ramach programu współpracę z 60 przychodniami z województw łódzkiego, mazowieckiego i śląskiego.

          Dzięki ścisłej współpracy lekarzy POZ i specjalistów reumatologów od początku trwania programu przebadano tysiące pacjentów, u setek z nich wykrywając RZS i chorobę zwyrodnieniową, a także liczne przypadki zespołu cieśni nadgarstka czy choroby układowe tkanki łącznej.

          Dlaczego profilaktyka RZS jest tak ważna? Dolegliwości reumatyczne dotyczą 30-40 proc. Europejczyków. W Polsce np. na schorzenia stawów o podłożu zapalnym choruje blisko pół miliona osób, a większość z nich to ludzie w wieku aktywności zawodowej. Co roku choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej stanowią czwartą przyczynę zwolnień lekarskich w Polsce.

          Choroby reumatyczne mają charakter przewlekły i powodują uszkodzenie narządów ruchu. Prowadzą do postępującej niepełnosprawności pacjenta, ponadto są przyczyną  powikłań wielonarządowych. Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą chorobą, która atakuje stawy  i narządy. Charakterystycznym objawem jest ból, sztywność i obrzęk. Nieleczony stan prowadzi najczęściej do zniszczenia stawów i niesprawności, uszkodzenia narządów, a nawet śmierci. W przebiegu RZS może dojść do uszkodzenia narządów wewnętrznych m.in. nerek, serca, płuc i narządu wzroku, znacznie częściej dochodzi do zakażeń (m.in. gruźlicą, półpaścem) rośnie też ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych.  U chorych na RZS umieralność jest od 1,5 do 1,6y razy większa niż w populacji ogólnej. Wczesne wykrycie choroby, w którym rola lekarzy rodzinnych jest ogromna,  może zahamować jej postęp i zapobiec powikłaniom.

O profilaktycznym działaniu szczepień przeciwko grypie mówi się co roku kiedy zbliża się sezon infekcyjny. Regularnie przytaczane są powikłania pogrypowe i wskazywane grupy ryzyka szczególnie narażonych na nie ludzi. Co roku też relatywnie mało osób poddaje się szczepieniom.

Tymczasem z grypą jest podobnie jak z problemem głodu na świecie. Wszyscy o nim wiemy, ale w pełni uświadamiamy go sobie dopiero wtedy, gdy sami jesteśmy głodni.

Ostatnie badania odkryły ścisłe związki między zachorowaniem na grypę a przebiegiem chorób układu krążenia. Problem jest niebagatelny. W Polsce żyje 1-1,5 miliona ludzi z chorobą wieńcową lub po zawale mięśnia serca. Są to osoby obarczone znacznie zwiększonym ryzykiem kolejnego incydentu kardiologicznego. Choroby serca stanowią przyczynę połowy zgonów. W Polsce wzrost umieralności z wszystkich przyczyń znacznie wzrasta w miesiącach zimowych (styczeń, luty, marzec), co pokrywa się ze szczytem zachorowań na grypę.

Powszechnie znanym powikłaniem grypy jest ostre pogrypowe zapalenie mięśnia serca. Rozwija się ono u kilku-kilkunastu procent chorych, ale często kończy się prowadzącą do kalectwa niewydolnością serca lub zgonem. Na zapalenie serca w przebiegu grypy narażone są również osoby młode.

Badania wykonane podczas pandemii grypy w 2009 roku wykazały, że w ciągu 7 dni po ostrym zakażeniu istnieje znaczny wzrost ryzyka wystąpienia zawału mięśnia serca i udaru mózgu. Największe niebezpieczeństwo stanowi grypa dla osób po przebytym zawale mięśnia serca. Według badań u co drugiego pacjenta z tej grupy dochodzi do zaostrzenia choroby wieńcowej lub zgonu.

Mechanizmy działania wirusa grypy na zaostrzenie chorób układu krążenia nie są dokładnie poznane. Jednak wiadomo, że wywołany przez wirusa stan zapalny i późniejsze następstwa w postaci zaburzeń w układzie odpornościowym stanowią czynnik spustowy zawałów mięśnia serca i zgonów sercowych. W Polsce dochodzi do ok. 80 000 zawałów mięśnia serca rocznie. Obserwowana jest regularna zwyżka ilości zawałów w sezonie zachorowań na grypę.

Do niedawna za główny powód miażdżycy-praprzyczyny chorób układu krążenia uważaliśmy podwyższony poziom lipidów we krwi, które odkładają się w ścianach naczyń. Dzisiaj wiemy, że miażdżyca jest chorobą zapalną. Niebagatelny udział w jej rozwoju ma wirus grypy, zwłaszcza podczas przetrwałego zapalenia wynikającego z powtórnego narażenia na infekcję grypową. Dowodem na ścisły związek grypy z miażdżycą jest wyizolowanie wirusa grypy z blaszki miażdżycowej.

Jedynym sposobem na uniknięcie ryzyka zachorowania na grypę jest szczepienie. Naukowo potwierdzono zmniejszenie ilości zachorowań na ostre choroby kardiologiczne i zgonów z tego powodu w związku z powszechnością szczepień przeciwko grypie. Szczepieniom powinny się poddać wszystkie osoby z grup ryzyka: powyżej 65 roku życia, ci z chorobami przewlekłymi (choroby układu krążenia, cukrzyca, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc), pracownicy ochrony zdrowia i pracujący w skupiskach ludzkich (np. nauczyciele czy handlowcy), czyli… wszyscy. Warto wspomnieć, że ciąża nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia przeciwko grypie. Zaleca się ciężarnym szczepienie, ponieważ kobiety ciężarne są obarczone dużym ryzykiem hospitalizacji z powodu grypy w każdym z trymestrów ciąży.

Według statystyk w ubiegłym roku zaszczepiło się przeciwko grypie ok. 4% Polaków. Pozostaje Noworoczne życzenie, żeby obecny sezon przyniósł wzrost świadomości problemu, większą ilość zaszczepionych i zmniejszenie zachorowań na zawał mięśnia serca w styczniu, lutym i marcu nadchodzącego 2020 Roku.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Komu placówki medyczne mogą udostępniać dokumentację pacjenta; w jakich sytuacjach mają prawo pobierać za to opłaty, w jakiej wysokości; kiedy należy odmówić ubezpieczycielowi udostępnienia dokumentacji medycznej, jakie prawa ma pacjent na mocy RODO? To tylko niektóre z licznych problemów, jakie mogą spowodować spore zamieszanie w podmiotach leczniczych. Od wejścia w życie przepisów o RODO za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych grożą gigantyczne kary. W ich uniknięciu pomóc może praktyczna wiedza na temat szczegółowych przepisów RODO, zawarta w pierwszym kodeksie postępowania RODO, opracowanym przez Federację Porozumienie Zielonogórskie we współpracy eksperckiej z firmą JAMANO specjalnie dla małych placówek medycznych. 25 września 2019 r., na zaproszenie UODO przedstawiciele PZ i JAMANO po raz kolejny mieli okazję przedyskutować szczegółowe uwagi organu nadzorczego do dokumentu.

- Było to kolejne robocze spotkanie, ale widać, że Prezesowi UODO zależy na szybkim zatwierdzeniu treści kodeksu – mówi Jacek Krajewski, prezes Federacji Porozumienie Zielonogórskie. - Wciąż toczy się dyskusja m.in. dotycząca zasad przetwarzania danych osobowych w związku z prowadzeniem przez placówki medyczne badań jakości, oraz prowadzeniem monitoringu wizyjnego.

- Większość tekstu została już uzgodniona, niebawem planowane jest kolejne spotkanie i liczymy, że uda się wtedy uzgodnić finalną treść kodeksu – mówi Jan Wus, prezes Jamano.

Autorzy kodeksu podkreślają, że do tej pory w całej Unii Europejskiej nałożono już ponad 150 kar pieniężnych za naruszenia RODO. W Polsce na razie były trzy takie przypadki. Jeden ze sklepów internetowych musi zapłacić ponad 2,8 mln zł kary za to, że osoby nieuprawnione uzyskały dostęp do danych osobowych ponad 2 milionów klientów. Zdaniem prezesa UODO, spółka nie wdrożyła odpowiednio bezpiecznych środków technicznych ochrony danych, przez co naraziła klientów na ryzyko ujawnienia ich danych i dostania się informacji na ich temat w niepowołane ręce. Konsekwencją takiego zaniedbania może być np. kradzież tożsamości. Wcześniej sankcję w wysokości ok. 1 mln zł nałożono na firmę przygotowującą rejestry osób i podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Ukarana ona została za niespełnienie obowiązku informacyjnego wobec kilku milionów osób, znajdujących się w rejestrach. 55 tysięcy zł musiał z kolei zapłacić Dolnośląski Związek Piłki Nożnej, który na swojej stronie internetowej publikował zbyt szczegółowe dane na temat 600 sędziów piłkarskich, podając m.in ich numery PESEL i adresy zamieszkania.

Administracyjne kary pieniężne to niejedyny element odpowiedzialności administracyjnej placówek medycznych. Prezes UODO może również przeprowadzić w nich kontrolę, podczas której sprawdzi jak przetwarzane są dane osobowe. Może również w drodze decyzji administracyjnej zakazać wykorzystania danych osobowych. Co więcej, wykorzystywanie danych osobowych w sytuacji, gdy nie jest to dopuszczalne albo gdy robi to osoba nieuprawniona, jest zagrożone sankcją karną – karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat trzech.

Warto pamiętać, że powyższe sankcje to niejedyne konsekwencje nieprzestrzegania RODO. Należy się także liczyć z odpowiedzialnością cywilną: osoba poszkodowana może domagać się odszkodowania za naruszenie dóbr osobistych lub za szkodę, którą poniosła w wyniku naruszenia RODO przez placówkę. Taka sytuacja zdarzyła się np. w jednym z polskich szpitali, gdzie pacjentowi zmarłemu w grudniu ubiegłego roku przypisano przez pomyłkę dane innego pacjenta. Obaj nosili to samo imię i nazwisko, urodzili się w tym samym roku. Zdaniem pokrzywdzonego zawinił szpital, dlatego domaga się od placówki zadośćuczynienia. Nie wiadomo jeszcze, jak skończy się inna historia z naszego kraju. Personel jednego z oddziałów, podczas wypisu pomylił pacjentki. W efekcie karetka zawiozła do domu nie tę kobietę. W szpitalu ruszyło wewnętrzne śledztwo, które ma znaleźć winnych. Obie kobiety były pacjentkami oddziału neurologii. Są po udarze mózgu i cierpią na afazję, kontakt z nimi jest utrudniony. Jedna mieszka w woj. kujawsko-pomorskim, druga w pomorskim. Obie wypisano ze szpitala tego samego dnia i obie do domów miały pojechać karetką. Personel pomylił pacjentki i do domu odwiózł nie tę kobietę. Jedną z pacjentek odebrała opiekunka, która także nie zauważyła, że to inna osoba. Karetka wróciła do szpitala. Zorientowano się dopiero wówczas, kiedy jeden z mężczyzn zapytał pielęgniarkę dlaczego jego mama wciąż jest w szpitalu. Szpital przyznaje się do pomyłki i tłumaczy, że taka sytuacja nie powinna się zdarzyć.

Zapisy do Kodeksu RODO dla placówek medycznych zrzeszonych w Federacji Porozumienie Zielonogórskie będą dostępne na stronie www.kodeksFPZ.jamano.pl

Kolorowe reklamy soków owocowych znajdują się niemal w każdym bloku reklamowym. Roześmiane dzieci popijają zdrowy pełen witamin sok. Czy soki są istotnie takie dobre dla naszych pociech? Rzeczywistość rzadko bywa jednoznaczna.

Według norm sokiem jest produkt, który zawiera 100% soku owocowego. Wszystkie napoje zawierające mniej niż 100% soku nie mogą być oznakowane jako sok. Dla tych przetworów używa się innych określeń np. napój, koktajl, nektar. Sok nie może zawierać dodatków: cukru, słodzików, witamin czy wapnia. Dodatki mogą znaleźć się w napojach owocowych, a ich zawartość powinna być umieszczona na opakowaniu.

Głównym składnikiem soków owocowych jest woda. Zawierają one również cukry: sacharozę, glukozę, fruktozę i sorbitol. Stężenie cukrów w soku waha się od 11g/dl do powyżej 16g/dl, czyni to sok produktem o znacznej kaloryczności. Wiele soków zawiera sporą ilość witamin C i A, a także flawonoidy, które dają korzystne działanie odległe w postaci zmniejszenia ryzyka chorób układu krążenia i chorób nowotworowych. Soki zapobiegają również zaparciom. 

Warto zwrócić uwagę na fakt, że soki niepasteryzowane mogą zawierać bakterie wywołujące groźne infekcje jelitowe, w tym salmonellozę. Całkowicie wolne od drobnoustrojów są jedynie soki pasteryzowane.

Słodkie, smaczne soki owocowe podawane w wygodnej do picia formie butelek czy „kubków-niekapków” są chętnie spożywane przez dzieci ku radości opiekunów.

Czy rzeczywiście są samym „zdrowiem w płynie”?

Soki owocowe zawierają dużą ilość cukrów. W związku z powyższym mogą w znacznym stopniu wpływać na masę dziecka. Obfita podaż wysokokalorycznych soków skutkuje często nadmiernym przyrostem wagi naszej pociechy. Zależność może też być odwrotna. Spożycie słodkich soków wpływa ujemnie na apetyt dziecka dając w konsekwencji niedowagę. Przy nieprawidłowościach masy ciała dzieci warto zwrócić uwagę na ilość podawanego soku.

Wchłanianie cukrów zawartych w sokach ma skomplikowany mechanizm. Duża ich podaż powoduje zaburzenia wchłaniania. Szczególnie łatwo o nie w przypadku soków zawierających znaczną ilość sorbitolu: gruszkowego, jabłkowego, śliwkowego, morelowego, wiśniowego czy czereśniowego. Po wypiciu nadmiernej ilości soku mogą wystąpić bóle brzucha, wzdęcia czy przewlekła biegunka. W przypadku biegunki pod żadnym pozorem nie można dziecku uzupełniać płynów podając soki. Wystarczy zwykła woda i płyny elektrolitowe.

Traktowanie soków jako źródła płynów i ciągłe popijanie ich przez cały dzień stanowi zagrożenie dla zębów i zwiększa ryzyko próchnicy. Przyczyniają się do tego cukry i kwasy owocowe wywierające szkodliwe działanie na szkliwo.

Soki owocowe wpływają na metabolizm wielu leków. Najaktywniejszy jest sok grejpfrutowy. Warto pamiętać, by nie stosować go razem z lekami. Sok z żurawiny, granatów i borówki amerykańskiej zaburza metabolizm ibuprofenu- często stosowanego u dzieci leku przeciwgorączkowego.

Jak ze wszystkiego, w tym i z soków należy korzystać rozsądnie.

Nie można w diecie zastąpić sokiem pełnych owoców i warzyw. Owoce i warzywa w odróżnieniu od soków zawierają błonnik i są nie tylko źródłem witamin i minerałów, ale chronią przed nadmiernym spożyciem kalorii. Jest to szczególnie istotne w obliczu wzrostu przypadków otyłości wśród dzieci.

Stwierdzono, że dzieciom poniżej 1 roku życia spożycie soku owocowego nie przynosi żadnych korzyści, więc nie powinno się im go podawać. Pokarm mamy zawiera wszystko, czego niemowlę potrzebuje.

Dzieci w wieku 1-3 lat powinny spożywać ok. 1 szklanki owoców w ciągu dnia, dzieci w wieku 10-18 lat ok. 2 szklanek. Preferowane są świeże owoce, ale połowę dziennej porcji może stanowić 100% sok owocowy. 180 ml soku odpowiada jednej porcji owoców.

Warto zachęcać dzieci do spożywania świeżych owoców. Soki podawać wyłącznie pasteryzowane. Nie powinno się serwować dzieciom soku do ciągłego popijania, ani do picia na noc.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Dzień 22 września to Międzynarodowy Dzień Świadomości Przewlekłej Białaczki Szpikowej. Aby podkreślić istotę profilaktyki i budować świadomość pacjentów już po raz piąty organizujemy akcję profilaktyczną dla mieszkańców Lubelszczyzny.

Wobec powyższego w dniach 23-27 września LZLR-P organizuje akcję PROFILKTYKA PO LUBELSKU. W tych dniach w praktykach POZ zrzeszonych w LZLR-P na terenie całego województwa pacjenci będą mogli zgłosić się na bezpłatne profilaktyczne badanie morfologii krwi. Każde badanie będzie ocenione przez lekarza rodzinnego, a jego wyniki i zalecenia przekazane pacjentowi. 

Przy współpracy z fundacją DKMS będzie prowadzona rejestracja dawców komórek macierzystych szpiku oraz edukacja w zakresie dawstwa komórek macierzystych szpiku.

Akcja prowadzona jest przez cały tydzień od poniedziałku do piątku w godz. od 8 do 18, w tym czasie pacjent może uzyskać skierowanie na bezpłatne badanie morfologiczne krwi. Pobranie krwi odbywa się zgodnie z harmonogramem pracy gabinetu zabiegowego (punktu pobrań) przychodni POZ.

Badania można zrealizować we wszystkich punktach partnera akcji, czyli CM Luxmed, w godzinach pracy placówek. Edukacja w zakresie dawstwa komórek macierzystych szpiku i rejestracja chętnych osób w bazie dawców trwać będzie przez cały tydzień w tych samych godzinach.

Zachęcamy do skorzystania z badań profilaktycznych.

Lista poradni wg powiatów:

1. bialski
   
   • NZOZ Kalinowski Jerzy-Biała Podlaska-Czerwińskiego 25
   • NZOZ Przychodnia Rejonowa Nr 4-Biała Podlaska-ul. Parkowa 11
   • NZOZ "Medyk"-Biała Podlaska-ul. Królowej Jadwigi 2
   • NZOZ PLR-Biała Podlaska-ul. Parkowa 11
   • NZOZ "VENA"-Biała Podlaska-ul. Narutowicza 35
   • NZOZ Przychodnia Kolejowa-Biała Podlaska-ul. Kościuszki 16
   • NZOZ Przychodnia "Zdrowie"-Biała Podlaska-ul. Sidorska 59
   • NZOZ ZALMED-Biała Podlaska-Kościuszki 16
   • NZOZ Przychodnia Rejonowa nr 2-Biała Podlaska-ul. Łomaska 19
   • NZOZ OZ w Drelowie i Szóstce-Drelów-ul. Szkolna 10
   • NZOZ Ośrodek Zdrowia w Janowie Podlaskim-Janów Podlaski-ul. Brzeska 16
   • NZOZ Ośrodek Zdrowia-Kodeń-ul. 1-go maja 33
   • NZOZ Przychodnia Medycyny Rodzinnej-Leśna Podlaska-ul. Bialska 2
   • NZOZ Przychodnia Rejonowa-Międzyrzec Podlaski-ul.Rymarska 16
   • NZOZ "Praktyka Medycyny Rodzinnej" S.C.-Międzyrzec Podlaski-ul.Wiejska 13
   • Przychodnia Medyczna DAMED-Międzyrzec Podlaski-Lubelska 27
   • NZOZ OZ w Polskowoli-Polskowola 131c-Kąkolewnica
   • NZOZ OZ w Rogoźnicy-Rogoźnica 76-Międzyrzec Podlaski
   • NZOZ- Waldemar Knyba-Sławatycze-ul. Mickiewicza 2
   • NZOZ Ośrodek Zdrowia-Sosnówka 63
   • NZOZ Przychodnia Rejonowa w Terespolu-Terespol-ul. Sienkiewicza 30
   • NZOZ "Medyk" w Terespolu-Terespol-ul. Stacyjna 2
   • NZOZ Ośrodek Zdrowia w Tłuśćcu-Tłuściec 9
   • NZOZ Ośrodek Zdrowia-Wisznice-Wygoda 4
2. biłgorajski
   
   • NZOZ Poradnia Zdrowia s.c.-Aleksandrów II 370-
   • Praktyka Lekarska "Konsylium"-Biłgoraj-ul. Poprzeczna 3a
   • NZOZ w Biłgoraju Przychodnia Zdrowia s.c.-Biłgoraj-ul. Kościuszki 18
   • NZOZ Ośrodek Zdrowia Sól-Biłgoraj-Sól 23a
   • PL" Eskulap" NZOZ-Biszcza 48 A
   • NZOZ FRAMPOL-Frampol-ul. Kościelna 29
   • NZOZ-Frampol-Teodorówka 180
   • NZOZ Nasze Zdrowie-Frampol-ul. Kościelna 29
   • NZOZ-Goraj-ul. Bednarska 3
   • NZOZ Przychodnia Zdrowia Poradnia Ogólna-Księżpol-ul. Biłgorajska 15
   • NZOZ "PRZYCHODNIA RODZINNA" RENATA ŁUSZCZEK, JAROSŁAW ŁYSIAK S.C.-ŁUKOWA-ul. Łukowa 51
   • NZOZ w Obszy-Obsza 29a
   • NZOZ PL "Medicus"-Potok Górny 194
   • NZOZ s.c. Przychodnia Lekarska-Tarnogród-ul. Rynek 1
   • NZOZ PL "MEDYK"-Tereszpol Zaorenda-ul. Długa 309
   • NZOZ Poradnia Zdrowia s.c.-Turobin-ul. Rynek 25
3. chełmski
   
   • NZOZ Medyk -Chełm-ul. Dreszera 10
   • NZOZ "MEDICUS" sp. z o.o.-Chełm-ul. Szymanowskiego 9
   • ZP-L "MED-CEM" sp. z o.o.-Chełm-ul.Narutowicza 2a
   • GPL "SURMED" s.c.-Chełm-Aleja Żołnierzy I AWP 41c
   • NZOZ Poradnia Lekarza Rodzinnego Alicja Patraj- Czuwara-Chełm-Powstańców Warszawy 5/ 65 a
   • NZOZ "PROF-MED" sp. z o.o.-Chełm-ul. Trubakowska 4
   • NZOZ lek.med. Renata Turewicz-Dubienka-ul. Cerkiewna 4/1
   • NZOZ PLR-Kanie-Liszno 57
   • NZOZ w Leśniowicach-Leśniowice 97
   • NZOZ "ESKULAP" s.c.-Rejowiec Fabryczny-ul. Chełmska 99
   • NZOZ "RUDA-MED"-Ruda Huta-ul. Niepodległości 36
   • NZOZ "LUDI-MED" Przychodnia Medycyny Rodzinnej Grażyna Ludwików-Sawin-ul. Chełmska 5
   • NZOZ "SALUS" s.c.-Siedliszcze Wieś 17
   • NZOZ EUROMED -Wierzbica-ul. Chełmska 14
   • NZOZ "ZDROWITA" s.c.ZDROVITA scJacek Haratym, Małgorzata Gryzińska-Wierzbica Osiedle-ul. Leśna 8
   • NZOZ Przychodnia-Wojsławice Kolonia 2
4. hrubieszowski
   
   • PLPOZ OZ w Dołhobyczowie-Dołhobyczów-ul. Polna 1a
   • NZOZ w Horodle Ośrodek Zdrowia-Horodło-ul. Piłsudskiego 57
   • NZOZ Przychodnia Rodzinna "Zdrowie" sp. z o.o.-Hrubieszów-Leśmiana 28a
   • NZOZ Ośrodek Zdrowia w Dziekanowie-Hrubieszów-Dziekanów 123
   • NZOZ Przychodnia Medycyny Rodzinnej-Hrubieszów-ul. Dwernickiego 92
   • NZOZ Wiejski Ośrodek Zdrowia w Kryłowie-Kryłów-ul. Hrubieszowska 1
   • NZPOZ Ośrodek Zdrowia w Strzyżowie-Strzyżów-ul. Armii Krajowej 34
   • NZOZ w Trzeszczanach-Trzeszczany -Nieledew 258/9
   • NZOZ Przychodnia w Trzeszczanach-Trzeszczany Pierwsze 146
   • NZOZ -Werbkowice-ul. Kopernika 33 a
   • NZOZ Przychodnia Lekarza Rodzinnego-Werbkowice-ul.Jana Pawła II 7a
   • NZOZ OŚRODEK ZDROWIA w Werbkowicach-Werbkowice-ul. Piłsudskiego 6
5. janowski
   
   • NZOZ w Chrzanowie-Chrzanów I nr 10
   • NZOZ w Kawęczynie-Kawęczyn-Kawęczyn nr 1
   • NZOZ w Kocudzy-Kocudza III nr 2
   • SPZOZ w Modliborzycach-Modliborzyce-ul. Piłsudskiego 61
   • NZOZ w Potoku Wielkim-Potok Wielki 108
   • SPZOZ w Szastarce-Szastarka-Polichna Druga 115
6. krasnostawski
   
   • AGAMED Sp z oo-Gorzków-ul. Nadrzeczna 1
   • Przychodnia Lekarza Rodzinnego w Izbicy-Izbicy-Rynek 29
   • Lekarze Lubaś, Wolska-Krasnystaw-ul. Sobieskiego 4
   • NZOZ -Krasnystaw-ul. Sobieskiego 4a
   • Nzoz Maria Szumigaj-Krasnystaw-ul. Sobieskiego 4 Lekarze: Błotniak, Celińska-Brzuchacz, Gawlikowska, Hemerling, Piłat sp.p.-Krasnystaw-ul. Sobieskiego 4
   • NZOZ-Łopiennik Nadrzeczny 101a/1
   • NZOZ-Orłów Murowany 3
   • NZOZ Ośrodek Zdrowia s.c.-Rudnik 64
   • NZOZ "SPES" s.c.-Siennica Nadolna -Osiedle Cukrowni 15g
   • NZOZ Poradnia Ogólna-Siennica Różana 259-
   • NZOZ w Żółkiewce-Żółkiewka-ul. Żółkiewskiego 18
7. kraśnicki
   
   • CENTRUM MEDYCZNE LUXMED-Kraśnik-ul.Lubelska 56A
   • NZOZ "LEKARZ" Dariusz Chmiel-Annopol-Leśna 1
   • NZOZ "LEKARZ RODZINNY" Wiesław Jedliński-Annopol-Kosin 7
   • NZOZ "Refugium" w Gościerdowie-Gościeradów-ul. Folwark 19
   • NZOZ "Rodzina" w Kraśniku-Kraśnik-ul. Kościuszki 26
   • NZOZ "MEDYCYNA RODZINNA" S.C.-Kraśnik-Słowackiego 3B
   • NZOZ "Koszary" s.c. w Kraśniku-Kraśnik-ul. Aleja Tysiąclecia 3b
   • Centrum Medycyny Rodzinnej NZOZ -Kraśnik-ul. Sikorskiego 11
   • NZOZ s.c.-Trzydnik Duży 59
8. lubartowski
   
   • Twoja Przychodnia-Lubartów-Popiełuszki 12
   • NZOZ z siedzibą w Niedźwiadzie Sp. z o. o-Niedźwiada 5
   • NZOZ Ostrówek M. Krościk, A. Mazur sp.j-Ostrówek Kolonia-Ostrówek Kolonia 36
9. lubelski
   
   • CENTRUM MEDYCZNE LUXMED-Lublin-ul. Radziwiłowska 5
   • CENTRUM MEDYCZNE LUXMED-Lublin-ul. Koncertowa 4D
   • CENTRUM MEDYCZNE LUXMED-Lublin-ul. Orkana 7
   • Centrum Medyczne Czuby PLR-Lublin-ul. Radości 11
   • NZOZ "Czechów" s.c. PLR-Lublin-ul. Kameralna 5
   • PLR VITA - MED s.c.-Lublin-ul. Jutrzenki 6
   • NZOZ PLR "Medimed" sp. z o.o.-Lublin-ul. Piekarska 27
   • NZOZ "VIVAMED" s.c.-Lublin-ul. Róży Wiatrów 1
   • NZOZ "ARS MEDICA" -Lublin-ul. Bursztynowa 24a/1
   • NZOZ "Ani-Med"-Lublin-ul. Łabędzia 6
   • NZOZ BAMED-Lublin-ul. Piłsudskiego 17
   • NZOZ "Remedium" PLR-Lublin-ul. Kleeberga16
   • AMICUS Raczkiewicz, Piechowicz i Partnerzy spółka partnerska lekarzy-Lublin-ul. Mieszka I 4
   • NZOZ PLR "Famil-Med" sp.z o.o. -Lublin-ul. Tymiankowa 7
   • NZOZ "ARNIKA" sp.p.-Lublin-ul. Odlewnicza 3
   • NZOZ "Medycyna 2001" sp. z o.o. -Lublin-ul. Nałkowskich 114
   • NZOZ PLR Med - Centrum sp.p. lekarzy-Lublin-ul. Strażacka 8
   • NZOZ "PULS-MED." Sp. p.-Lublin-ul.Weteranów 11
   • NZOZ MAK - MED Lekarze Walicka i partnerzy-Lublin-ul. Śliwińskiego 4
   • BIO-MEDICAL J.Biernacka, M.Zborowska Spółka partnerska lekarzy-Lublin-Weteranów 11
   • NZOZ "Uni-med" PLR w Lublinie-Lublin-ul. Nowy Świat 5
   • NZOZ "GŁUSK-MED." Sp. p-Lublin-ul. Zdrowa 14
   • NZOZ " WALLENRODA MED."-Lublin-ul. Wallenroda 15
   • NZOZ "MED-KOL" sc-Lublin-ul. Okopowa 5
   • NZOZ "Anima"-Lublin-Mętów 165
   • MIMED Michalak i Spółka sj
   • NZOZ WILLOWA-Lublin-Willowa 29
   • TMJ sp zoo-Lublin-Relaksowa 27
   • NZOZ ALFA Sp z o. o. -Lublin-Paryska 5
   • Lubelskie Centrum Medycyny Rodzinnej A. Górecka, A. Knyba Spółka jawna-Lublin-Zygmunta Augusta 31/U01
   • CM Primed-Lublin-Węglarza 16
   • NZOZ Farmed Stanisław Podgórski-Lublin-ul. Marii Koryznowej 2g
   • NZOZ "Promed"sp.p.-Wysokie-ul. Rynek Jabłonowskich 6
   • NZOZ "Promed" sp.p.-Zakrzew-Zakrzew 22A
10. łęczyński
    
    • Ośrodek Usług Medycznych "PULS" sp. Z o.o.-Cyców-Wólka Cycowska 96c
    • NZOZ "Lek-Med - 2" Sp.p.-Łęczna-ul. Staszica 9
    • NZOZ "Lek-Med - 3" Sp.p.-Łęczna-ul. Jaśminowa 4
    • NZOZ "Salmed" s.c.-Łęczna -Jawoszka 3
    • NZOZ "PLR" w Milejowie s.c.-Milejów-ul. Partyzancka 11
    • NZOZ "Kijany"-Spiczyn-ul. Kijany 4
11. opolski
    
    • NZOZ "Medical"-Chodel-ul. Partyzantów 26
    • Panaceum s.c. PLR w Karczmiskach-Karczmiska II 300
    • NZOZ "Medyk" s.c.-Opole Lubelskie-ul. Fabryczna 26
    • NZOZ Nasza Przychodnia w Poniatowej-Poniatowa-Młodzieżowa 3
    • NZOZ OZ Wrzelowiec-Wrzelowiec -ul. Opolska 12
12. puławski
    
    • NZOZ "GÓRA-MED"-Góra Puławska-ul. Kozienicka 22a
    • SPZOZ w Janowcu-Janowiec-ul. Lubelska 21
    • SPZOZ w Kazimierzu Dolnym-Kazimierz Dolny-ul. Lubelska 32/34
    • SPZOZ-Kurów-UL. Lubelska 14 SPZOZ -Markuszów-ul. Chopina 6
    • NZOZ PGL "Nasze Zdrowie" s.c.-Wąwolnica-ul. Lubelska 37
13. radzyński
    
    • NZOZ Ośrodek Zdrowia w Białce-Białka 149 a
    • PLR w Borkach i Woli Osowińskiej s.c.-Borki-ul. 22 lipca 9/1
    • Ośrodek Zdrowia NZOZ-Kąkolewnica -ul. Lubelska 42
    • NZOZ Ośrodek Zdrowia-Komarówka Podlaska-ul. I AWP 13
    • NZOZ Przychodnia Rejonowa Nr 2-Radzyń Podlaski-ul. Bohaterów 17
    • NZOZ PLR-Radzyń Podlaski-ul. Wyszyńskiego 14
    • NZOZ PLR "ZDROWIE"-Radzyń Podlaski-Ostrowiecka 58
    • PLR " Dormed"-Radzyń Podlaski-ul. Wyszyńskiego 17
    • NZOZ Ośrodek Zdrowia w Suchowoli-Suchowola 143
    • PLR "Salus"-Ulan Majorat 50a
    • NZOZ Ośrodek Zdrowia w Wohyniu-Wohyń-ul. Radzyńska 2a
14. świdnicki
    
    • NZOZ PLR "Salus" s.c. D. Wiczuk, A. Kraszewska-Wiczuk-Biskupice-Podwal 21
    • NZOZ "Starmed" PLR Julian Krawczyk, Anna Rycyk-Sadowska-Rybczewice II 83
    • NZOZ PLR "Familia" s.c.-Świdnik-ul. Niepodległości 29
    • NZOZ PLR "Rodzina" s.c-Świdnik-Al. Lotników Polskich 22
    • NZOZ PLR "Brzeziny II" s.c.-Świdnik-ul. Jarzębinowa 4
    • NZOZ PLR "Brzeziny III" s.c.-Świdnik-ul. Jarzębinowa 4
    • NZOZ PLR "Brzeziny I" s.c.-Świdnik-ul. Jarzębinowa 4
    • Przychodnia MEDYK-Świdnik-Kosynierów 17
    • NZOZ PLR "Medyk" K. Kamińska-Świdnik-Al. Lotników Polskich 22
15. tomaszowski
    
    • NZOZ Nasze Zdrowie-Józefów -ul.Kościuszki 54
    • NZOZ VIVENTE-Łaszczów-ul. Chopina 8
    • NZOZ Przychodnia-Susiec-Partyzantów 8
    • NZOZ Poradnia Rodzinna-Tomaszów Lubelski-ul. Petera 3
    • NZOZ Wożuczyn Cukrownia-Wożuczyn Cukrownia-Wożuczyn Cukrownia 21
16. włodawski
    
    • NZOZ "GLORIA" -Stary Brus 109
    • NZOZ "Animed" Ośrodek Zdrowia-Urszulin-ul. Nowa 2
    • NZOZ "ZDROWA RODZINA" sp. z o.o.-Włodawa-ul. Mielczarskiego 9
17. zamojski
    
    • NZOZ Ośrodek Zdrowia w Bodaczowie-Bodaczów-ul.Bodaczów 230 A
    • NZOZ Przychodnia w Grabowcu-Grabowiec-ul. Kozia 2
    • Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krasnobrodzie-Krasnobród-Lelewela 2
    • NZOZ Michalów-Michalów-ul. Osiedlowa11/1
    • NZOZ Ośrodek Zdrowia-Suchowola 241 k/Zamościa
    • NZOZ "Wysomed" sp.p.-Wysokie 152 k/ Zamościa
    • Praktyka Lekarza Rodzinnego Mirosław Misztal-Zamość-ul. Partyzantów 5
    • NZOZ "Lekarz Rodzinny"-Zamość-ul. Harcerska 8
    • Mmedical-Zamość-Lwowska 28/1
    • Przychodnia Lekarska NOVAMED sp. z o.o.-Zwierzyniec-Parkowa 5a/2
 

Krew pobierana jest również na podstawie skierowania od lekarza POZ z powyższych placówek w punktach pobrań LUXMED -LISTA PUNKTÓW POBRAŃ.