Ewolucja w świecie to nie tylko zdobycze technologiczne ułatwiające codzienne funkcjonowanie.

Cywilizacja niesie wiele radykalnych zmian w :

1.       1. Sposobie funkcjonowania rodziny

2.       2. Spędzania wolnego czasu

3.       3. Rosnącego znaczenia internetu,

4.       4. Bardzo złożonych relacjach międzyludzkich

5.       5. Rosnącej presji na osiągnięcia

6.       6. Powszechnemu narażeniu małych dzieci na ekrany (telefony, tablety itp.)

Otaczająca rzeczywistość wpływa na wszystkich ludzi, ale najbardziej na dzieci i młodzież. W ostatnim dwudziestoleciu znacznie wzrosła ilość niesamobójczych uszkodzeń ciała, które stały się nie wielkim wyzwaniem psychiatrii młodzieżowej nie tylko z uwagi na rosnącą częstotliwość, ale swego rodzaju tajemniczość tego zjawiska.

Statystyka notuje spadek czynników ryzyka :

1.       Zmniejszenie przemocy w rodzinach.

2.       Zmniejszenie częstości zachowań antyspołecznych wśród młodzieży.

3.       Zmniejszenie wśród młodzieży ilości poważnych problemów z nadużywaniem alkoholu.

Mimo pozornej poprawy rzeczywistości otaczającej młodych ludzi coraz więcej z nich atakuje swoje ciało.

Samouszkodzenie to zamierzone, przeprowadzone z własnej woli i stanowiące niewielkie zagrożenie dla życia uszkodzenie własnego ciała, zwykle lekkie lub umiarkowane, które nie jest akceptowane społecznie.

 Samouszkodzeniem nie jest zatem tatuaż czy piercing. Kaleczenie własnego ciała jest dokonywane w celu zmniejszenia dyskomfortu psychicznego lub zakomunikowaniu o nim. Samouszkodzenie jest celowym zadawanie sobie bólu fizycznego, jednak bez intencji samobójczej. Ataki autoagresji nie wiążą się wyłącznie z działaniami dotyczącymi przerwania ciągłości tkanek. Często są to intencjonalne, nienarkotyczne nadużycia leków, które mają charakter samouszkadzający, ale nie samobójczy.

Różnice między samouszkodzeniami a próbami samobójczymi są liczne i istotne. Różnią je przede wszystkim:

1.      1. Intencje.

2.       2. Ryzyko śmierci.

3.       3. Częstość podejmowanych prób. Próby samobójcze są rzadkie, samouszkodzenia zwykle częste.

Samouszkodzenia epizodyczne i powierzchowne nie muszą być sygnałem alarmowym. W okresie rozwojowym wynikają z badania własnych granic, czy funkcjonowania w grupie rówieśniczej, która w życiu młodego człowieka zaczyna odgrywać coraz większą rolę. Samouszkodzenie może wynikać z solidarności, wykazania hartu ducha, budowania pozycji w grupie rówieśniczej, w związku z kryzysem jakiejś ważnej relacji, aby zakomunikować o odczuwanym cierpieniu. W większości przypadków poważna terapia nie jest potrzebna. Uważność opiekunów i szkoły, wyjaśnienie sytuacji i wykazanie zrozumienia zwykle wystarczają.

Jednak co trzeci młody człowiek powtórzy samouszkodzenie w ciągu najbliższych 3 miesięcy. Większość poprzestanie na kilku epizodach samouszkodzenia, niektórzy stwierdzą, że zadawanie sobie bólu fizycznego pomaga im w radzeniu sobie z emocjami. Dla tych osób samouszkodzenia staną się skutecznym sposobem łagodzenia cierpienia psychicznego. Ci młodzi ludzie szybko uzależnią się od samouszkodzeń.

Samouszkodzenia są bardzo różne, mogą mieć postać:

1.       1. Kaleczenia się ostrym narzędziem.

2.       2. Przypalania skóry.

3.       3. Rozdrapywanie gojących się ran.

4.       4. Wycinanie na skórze symboli i słów.

5.       5. Uderzanie się (głową lub ręką o ścianę, policzkowanie się, bicie pięścią).

6.       6. Łamanie kości.

7.       7. Szczypanie.

8.       8. Gryzienie się.

9.       9. Podduszanie.

10.  10. Spożywanie substancji toksycznych (np. płynu do mycia naczyń).

Samouszkodzeniem nie jest:

1.       1. Przygryzanie warg.

2.       2. Obgryzanie paznokci.

3.       3. Zrywanie strupów.

4.       4. Kompulsywne wyrywanie włosów.

5.       5. Odmawianie jedzenia i picia (są to zaburzenia odżywiania).

Za samouszkodzenie nie uważa się pośrednich zachowań autoagresywnych:

1.       1. Ostrego upijania się.

2.       2. Stosowania narkotyków.

3.       3. Zachowań seksualnych wysokiego ryzyka.

4.       4. Niezgodne z zaleceniami lekarza stosowanie leków, lub odstawianie tych leków.

5.       5. Wdawanie się w bójki.

6.       6. Przechodzenie między szybko jadącymi samochodami.

7.       7. Niebezpieczna jazda na rowerze.

Najczęstszym miejscem samouszkodzeń są miejsca ukryte, nieeskponowane i łatwe do zasłonięcia: lewe przedramię (u osób praworęcznych),brzuch, uda, podbrzusze, piersi, stopy. Większość samouszkadzających się dokonuje aktów autoagresji w samotności i ukrywa je. Niektórzy utrzymują normalne relacje społeczne, a  w otoczeniu mają osoby, które starają się im pomóc. Jednak powiernikami młodych ludzi są zwykle ich rówieśnicy, a rzadko opiekunowie. Większość rodziców nie wie, że ich dziecko się samouszkadza, dowiadują się o tym z opóźnieniem, często przez przypadek. Statystyki są alarmujące. Tylko połowa dokonujących samouszkodzeń prosiła o pomoc, a ¼ poinformowała o swoim problemie członka rodziny. W związku z powyższym samouszkadzająca się młodzież późno obejmowana jest specjalistycznym leczeniem. Wśród osób z samouszkodzeniami, które trafiają do lekarza np. w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym co trzecia ma za sobą co najmniej 11 epizodów samookaleczeń, a co dziesiąta nawet 50.

Samouszkodzeniom sprzyja wiele różnorodnych czynników:

1.       1. Komponenta neurobiologiczna polegająca na nieprawidłowościach w zakresie tolerancji stresu.

2.       2. Niekorzystne doświadczenia z dzieciństwa.

3.       3. Bieda.

4.       4. Wykluczenie społeczne.

5.       5. Opresja związana ze statusem mniejszościowym (mniejszości etniczne, seksualne czy migranci).

6.       6. Pobyt w placówce opiekuńczo-wychowawczej.

Samouszkodzenia są krzykiem rozpaczy tych, którzy są w opresji, są upokarzani i pozbawieni głosu.

Niesamobójcze samouszkodzenia są najczęściej odpowiedzią na złość, poczucie winy czy wstydu, napięcie, lęk czy pogardę dla siebie. Krótkoterminowo są niezwykle skuteczne, przynoszą natychmiastową ulgę rozładowując psychiczne cierpienie. Ułątwiają radzenie sobie z lękiem. Jednak samouszkodzenie długoterminowo szybko uzależniają także na poziomie neurochemicznym. W perspektywie krótkoterminowej samouszkodzenia ratują przed samobójstwem. Jednak długoterminowo są jednym z najpoważniejszych czynników ryzyka samobójstwa. Aby dokonać samobójstwa konieczne jest przezwyciężenie strachu i woli życia związanych z głęboko zakorzenionym instynktem samozachowawczym. Samouszkodzenia będące w sprzeczności z tym pierwotnym instynktem przyzwyczajają do atakowania ciała i stopniowo wygaszają ból, strach i napięcie. Okazuje się,że ryzyko samobójstwa znacznie rośnie u osób z powtarzalnością samouszkodzeń. Co najmniej połowa osób, które zmarły w wyniku samobójstwa, wcześniej dokonywała samouszkodzeń. Wśród kobiet odsetek ten zbliża się do ¾, co oznacz, że trzy na cztery kobiety, które zmarły śmiercią samobójczą dokonywały wcześniej samouszkodzeń.

Niektórzy z młodych ludzi przestają popełniać akty autoagresji, ale to nie oznacza, że problem się skończył. Pojawienie się i trwanie samouszkodzeń stanowi złą prognozę na przyszłość. 

Wiążą się one z :

1. Częstą potrzebą leczenia w zakresie zdrowia psychicznego.

2. Niższą jakością życia (wpływ na związki, nawiązywanie relacji, wykształcenie, niebezpieczne zachowania, używanie substancji psychoaktywnych).

3. Częste występowanie różnych zaburzeń psychicznych w tym zaburzeń osobowości także typu borderline. Osobowość borderline objawia się niestabilnością emocjonalną, niestabilnymi, często konfliktowymi relacjami z innymi ludźmi, bardzo silnie wyrażoną wrażliwością na odrzucenie. Około 30-40% młodzieży dokonującej samouszkodzeń w przyszłości spełnia kryteria tego zaburzenia.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Kołatania serca są jednym z częstszych powodów zgłaszania się pacjenta do lekarza. Diagnostyka kołatania serca bywa trudna. Objawy te są często krótkotrwałe i ustępują samoistnie. W momencie, kiedy pacjent znajdzie się w gabinecie lekarskim może ich już nie być. Ponadto występują nieregularnie i niespodziewanie, co daje trudności w uchwyceniu tego stanu w rutynowym badaniu EKG. Jednocześnie kołatania serca mają charakter nawracający, co znacznie pogarsza jakość życia pacjenta.

Diagnostyka kołatania serca jest ważna. Jego przyczyny mogą być różnorodne. Częstym powodem kołatania są zaburzenia rytmu serca o różnym charakterze. Mogą to być napady częstoskurczu nadkomorowego, migotania i trzepotania przedsionków, przedwczesne skurcz nadkomorowe, nadmiernego zwolnienia lub przyspieszenia akcji serca.

Niezdiagnozowane, a w związku z tym, nieleczone zaburzenia rytmu serca mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Brak właściwej terapii u chorych z nawracającym napadowym migotaniem przedsionków grozi zatorowością i udarem mózgu. Nieleczone epizody bradykardii (bardzo wolnej akcji serca) mogą doprowadzić do zatrzymania akcji serca.

Arytmie mogą być wynikiem zaburzeń hormonalnych tarczycy, zaburzeń elektrolitów (przede wszystkim potasu), niedokrwistości czy choroby strukturalnej serca. W diagnostyce kołatania konieczne jest wykonanie badań laboratoryjnych, ale też ECHO serca.

Powodem kołatania serca są nie tylko przyczyny kardiologiczne. Często występują u pacjentów z zaburzeniami lękowymi, napadami paniki bądź depresją. Zdarza się, że mimo badań nie można stwierdzić u chorego żadnego podłożą kardiologicznego ani psychiatrycznego.

Warto wspomnieć o kołataniu, które jest jednym z objawów tzw. Long COVID (długiego COVID-u). Long COVID jest chorobą przewlekłą, która utrzymuje się co najmniej 3 miesiące od zachorowania. Oprócz przewlekłego zmęczenia, zmniejszonych możliwości poznawczych, bólów i zawrotów głowy, bólów stawów, w obrazie choroby są również kołatania serca.

Zdarza się, że mimo diagnostyki nie udaje się ustalić przyczyny kołatania serca.

Zdiagnozowanie i ustalenie rodzaju kołatania serca daje możliwość właściwej terapii. Standardem diagnostycznym jest wykonanie EKG, ale rzadko udaje się wykonać badanie w trakcie trwania arytmii. Tu w sukurs przychodzą nowoczesne technologie pozwalające na monitorowanie pracy serca przez dłuższy okres. Stwarza to szansę na uchwycenie momentu, kiedy kołatanie się pojawi. Czas monitorowania powinien być uzależniony od częstości występowania kołatania serca. W przypadku dolegliwości występujących codziennie wystarczy szeroko dostępna rejestracja 24-godzinna metodą Holtera. Dostępne są również rejestracje akcji serca do 7 dni.

Długotrwałe ambulatoryjne monitorowanie rytmu serca opiera się na wykorzystaniu różnego typu rejestratorów:

1.       1. Rejestratorów zewnętrznych.

2.       2. Rejestratorów wewnętrznych (wszczepialnych).

3.       3. Systemów opartych na technikach mobilnych.

W przypadkach rzadziej występujących objawów do dyspozycji mamy:

1.       1. Rejestrator zdarzeń-pacjent przykłada urządzenie do klatki piersiowej albo dłoni w czasie występowania arytmii uzyskując zapis pracy serca (EKG).

2.       2. Zewnętrzny rejestrator zdarzeń działający w trybie pętli. Wymaga on ciągłego przyłączenia urządzenia z elektrodami na skórze pacjenta. Aktywowany przez pacjenta, zapisuje EKG w czasie aktywacji oraz w zaprogramowanym czasie przed i po zdarzeniu.

3.       3. Mobilną telemetrię ciągłą-zapisy są przesyłane do centrali, gdzie możliwa jest analiza EKG w czasie rzeczywistym.

U pacjentów z bardzo rzadko występującymi objawami, potencjalnie groźnymi dla życia (np. kołatania serca z pełnymi utratami przytomności) możliwa jest implantacja wszczepialnych rejestratorów zdarzeń. Rejestracja EKG odbywa się zarówno po aktywacji urządzenia przez chorego, jak i automatycznie w chwili pojawienia się zaprogramowanych zaburzeń rytmu. Bateria pozwala na funkcjonowanie tego typu rejestratora przez 3 lata.

Okazuje się, że choroby nowotworowe i sercowo-naczyniowe są ze sobą ściśle powiązane. Wiele terapii przeciwnowotworowych, w tym chemioterapia i terapie celowane, wiąże się z ryzykiem kardiotoksyczności. U chorych onkologicznych leczenie może często prowadzić do zaburzeń rytmu serca, niewydolności serca i choroby niedokrwiennej serca. Celem zapewnienia bezpieczeństwa chorym z chorobą nowotworową istnieje potrzeba monitorowania serca celem wczesnego wykrycia komplikacji kardiologicznych. Monitorowanie w warunkach domowych pozwala na zmniejszenie liczby wizyt w szpitalu, ograniczenie ryzyka narażenia na infekcje, ale także umożliwia pozostanie pacjenta w komfortowych domowych warunkach zmniejszając fizyczny i emocjonalny stres wynikający z pobytu w szpitalu.

W Polsce również dostępne są systemy monitorowania pracy serca w warunkach domowych. Oparte na rejestratorze zewnętrznym i aplikacji pozwalającej na rejestrowanie EKG za pomocą smartfonów.

Dostępność technik przedłużonego ambulatoryjnego monitorowania akcji serca jest zróżnicowana. Nie zawsze są one dostępne w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Cywilizacja niesie ze sobą zmiany, a te stwarzają nowe zagrożenia. Podatne na nie są przede wszystkim osoby młode. Powszechny dostęp do Internetu łamie bariery komunikacyjne, pozwala na przebywanie w innym świecie, przystępne ceny substancji psychoaktywnych i łatwość ich pozyskiwania kuszą. Rośnie ilość uzależnień cywilizacyjnych: uzależnień od telefonów komórkowych, od Internetu, gier ale również substancji psychoaktywnych. Cywilizacja stwarza jeszcze jedno zagrożenie, która na pozór nie jest oczywiste. Szybkie tempo życia i fascynacja pięknem sprawia, że wiele osób przywiązuje dużą wagę do własnego wyglądu. Jest to szczególnie istotne dla osób młodych. Dopóki działania dotyczą naturalnego rzeźbienia sylwetki i dbałości o cerę, są bezpieczne. Jednak tempo w jakim żyjemy sprawia, że osoby młody chciałyby mieć efekty swoich działań szybko, znacznie szybciej niż umożliwiają to naturalne ćwiczenia. Tu zaczyna się poszukiwanie „przyspieszaczy” procesu.

Często młodzi celem ekspresowego doskonalenia sylwetki sięgają po sterydy anaboliczne. Do niedawna grupa tych substancji zwanych środkami dopingującymi była stosowana u niektórych zawodowych sportowców. Stosowanie tych preparatów u sportowców jest zabronione, a wykrycie u zawodnika obecności dopingu grozi poważnymi sankcjami. Niepokojący jest fakt, że po sterydy anaboliczne sięgają osoby uprawiające sport rekreacyjnie. Przodują osoby w wieku 19-30 lat, ale obserwowany jest wzrost osób w młodszych kategoriach wiekowych -nastoletnich. Częściej dotyczy to chłopców. Ocena skali problemu jest trudna w populacji dziecięcej z uwagi na możliwość nieświadomego zażywania anabolików lub ukrywanie tego faktu.

Na podstawie badań w różnych krajach opracowano statystyki światowe, według których sterydy anaboliczne zażywa 6,4 % mężczyzn i 1,6% kobiet. Według polskich badań u nas w kraju statystyki dotyczące mężczyzn są podobne- 6,2%, ale ilość kobiet zażywających niedozwolone substancje jest większa i wynosi 2,9%.

Zażywaniu sterydów anabolicznych i konsekwencjom z tego tytułu sprzyja:

1.       Nielegalne pozyskiwanie.

2.       Dostępność syntetycznych steroidów.

3.       Stosowanie tych preparatów bez konsultacji z lekarzem.

4.       Fałszowanie składów odzywek białkowych i innych tego typu preparatów.

5.       Korzystanie przez młodzież z informacji o dopingu zamieszczonych w Internecie, w tym z porad dotyczących dawkowania.

6.       Brak weryfikacji przez sklepy internetowe wieku kupującego.

7.       Sprzedaż pakietów łączących różne substancje anaboliczne.

8.       Przyjmowanie leków przeznaczonych do celów weterynaryjnych.

9.       Zażywanie większej dawki niż określona w dawkowaniu.

10.  Korzystanie z preparatów należących do innych osób.

Stosowanie sterydów anabolicznych powoduje zwiększenie masy mięśniowej, poprawę wydolności fizycznej i wzrost atrakcyjności.

Za jaką cenę ?

Niekorzystne skutki dotyczą całego organizmu: 

1.              1. Układ sercowo-naczyniowy

               - choroba niedokrwienna serca

               - kardiomiopatie (uszkodzenie mięśnia serca i upośledzenie jego funkcji)

               - zwiększona krzepliwość krwi

               - zaburzenia gospodarki lipidowej (wzrost poziomu cholesterolu i trójglicerydów)

               - nadciśnienie tętnicze

        2.   Zakażenia

               - HIV, wirusowe zapalenie wątroby typu B i typu C

               - niebezpieczne praktyki związane z igłami

               - zanieczyszczone produkty

       3.   Następstwa neuropsychiatryczne

              - uzależnienia

              - skłonność do agresywnych zachowań

              - zaburzenia nastroju (depresja, hipomania, która charakteryzuje się    

              - podwyższonym nastrojem, zwiększeniem energii i aktywności)

              - wzmożony apetyt

              - bezsenność

              - skłonności samobójcze

        4.   Układ mięśniowo-szkieletowy

               - uszkodzenie i zerwanie ścięgien

               - zahamowanie wzrostu u chłopców przed ukończeniem procesu wzrastania

        5.   Układ rozrodczy (dotyczy mężczyzn i chłopców)

               - zmniejszenie objętości jąder

               - zahamowanie wydzielania endogennego testosteronu

               - obniżenie płodności

               - ginekomastia (przerost piersi)

               - trądzik

               - łagodny przerost prostaty

               - zwiększenie ryzyka raka prostaty

               - zaburzenia erekcji

               - zwiększone libido

       6.   Wątroba

               - cholestaza ( zaburzenia przepływu żółci lub zmniejszenie jej wytwarzania)

               - prosowate wylewy krwawe wątroby

               - nowotwory wątroby (zarówno łagodne jak i złośliwe).

        7.   Inne

              - wypadanie włosów

              - skłonność do rozstępów skórnych

              - insulinooporność, która jest stanem przedcukrzycowym

              - niewydolność nerek

Sterydy anaboliczne są łatwo dostępne a ich aplikacja nie nastręcza trudności. Mają postać iniekcji domięśniowych, są też preparaty do stosowania miejscowego w postaci żelu lub plastrów. U około 1/3 osób stosujących anaboliki może rozwinąć się uzależnienie od tych substancji. Korzystanie ze sterydów anabolicznych jest poważnym zagrożenie nie tylko zdrowia ale i życia zwłaszcza u chłopców.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Produkty wytwarzane przez pszczoły wykorzystywane są do celów leczniczych od tysięcy lat, a leczenie tymi produktami zwie się apiterapią. Nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy pszczoły-„apis”. Mechanizmy działania pszczelich specyfików nie są dokładnie poznane, ale obecnie budzą duże zainteresowanie naukowców. W związku z tym coraz częściej pszczele produkty poddawane są rzetelnym badaniom naukowym. Apiterapia będąca do tej pory gałęzią medycyny alternatywnej ma szansę stać się częścią medycyny konwencjonalnej.

W ramach apiterapii wykorzystuje się:

1.       Miód-dobrze znany wszystkim przysmak.

2.       Apitoksynę-zwaną jadem pszczelim.

3.       Pyłek pszczeli-surowy produkt jakim jest pyłek kwiatowy, który pszczoły zbierają bezpośrednio z kwiatów.

4.       Propolis-kleisty materiał, który pszczoły produkują z żywic drzewnych, wosku i innych substancji. Pszczoły używają propolisu do uszczelniania i odkażania ula.

5.       Pierzgę-unikalny produkt tworzony przez pszczoły z pyłku kwiatów. Mieszają one pyłek kwiatowy z nektarem i swoimi enzymami. Z tej mieszaniny wytwarzają niewielkie kulki, które są przechowywane w plastrach miodu. Proces ten prowadzi do fermentacji pyłku, ułatwiając pszczołom przyswajanie składników odżywczych.

6.       Wosk pszczeli-naturalny produkt wytwarzany przez pszczoły i używany do budowy plastrów miodu.

7.       Mleczko pszczele-wydzielina gruczołów gardzielowych pszczół miodnych. Używana jest jako pokarm dla larw matek pszczelich oraz dla królowej pszczół.

Miód jest złożoną mieszaniną różnorodnych składników. Ok. 80% suchej masy miodu stanowią cukry a dominuje wśród nich fruktoza i glukoza. Ponadto miód zawiera enzymy, aminokwasy, witaminy, minerały i związki fenolowe. Skomplikowany skład miodu stanowi o jego leczniczym działaniu. Polifenole zawarte w miodzie mają silne właściwości antyoksydacyjne. Neutralizują wolne rodniki i tym samym chronią komórki przed uszkodzeniem. Miód hamuje rozwój bakterii i grzybów powodujących między innymi zakażenie skóry. Działanie antybakteryjne miodu wynika z wysokiego ciśnienia osmotycznego, wysokiej kwasowości, obecności kwasów fenolowych, flawonoidów, lizozymu i nadtlenku wodoru. Nadtlenek wodoru powstaje w wyniku zawartego w miodzie enzymu, który przekształca glukozę w silnie antybakteryjnie działający nadtlenek wodoru. Ponadto niektóre rodzaje miodu jak np. miód manuka posiadają unikalne związki jak metyloglioksal, które mają silne działanie antybakteryjne. Miód manuka pozyskiwany jest z kwiatów krzewu o tej nazwie, który rośnie w Australii i Nowej Zelandii. Zawarte w miodzie flawonoidy działają silnie przeciwzapalnie. Hamują one wiele mediatorów prozapalnych. Badania wykazały ważną rolę miodu w profilaktyce kaskad prozapalnych.

Miód wspomaga odporność organizmu i gojenie uszkodzonych tkanek. Jest szczególnie przydatny jako opatrunek na rany i oparzenia, stosuje się go w leczeniu łupieżu, łuszczycy, grzybicy, łojotoku, pieluszkowego zapalenia skóry i hemoroidów.

Warto wspomnieć, że mimo wszechstronnego i bardzo pozytywnego działania miodu osoby chorujące na cukrzycę powinny stosować go bardzo ostrożnie z uwagi na dużą zawartość cukrów. Raczenie się miodem w obfitej ilości oprócz dodatnich działań może znacznie podnieść poziom glukozy we krwi i doprowadzić do destabilizacji cukrzycy.

Apitoksyna (jad pszczeli) jest złożoną mieszaniną związków chemicznych wydzielanych przez pszczoły. Jej głównym składnikiem jest melityna-peptyd, który stanowi 50% masy jadu. Melityna ma sine działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i niszczące komórki. Ponadto w apitoksynie znajdują się inne peptydy i enzymy. Mechanizm działania apitoksyny nie jest do końca poznany. Obecnie wykorzystuje się ją do leczenia różnych chorób skóry; trądziku pospolitego, łysienia, bielactwa i łuszczycy. Apitoksyna jest szeroko stosowana w preparatach do stosowania zewnętrznego: kosmetykach, maskach na twarz i opatrunkach do gojenia ran. Trwają badania nad możliwością wykorzystania jadu pszczelego w leczeniu różnych chorób np. reumatoidalnego zapalenia stawów, choroby Parkinsona i niektórych nowotworów.

Pyłek pszczeli stanowi dla pszczół główne źródło białka, które stanowią 22,7% składu pyłku. Ponadto w pyłku znajduje się duża ilość cukrów, kwasy tłuszczowe (arachidonowy, ɣ-linolenowy i linolowy), witaminy (B₁, B₂, B₃, B₅, B₆, C, H, E), minerały (potas, wapń, fosfor, żelazo, cynk, miedź i mangan) i związki fenolowe. Pyłek ma nie tylko bogaty skład odżywczy ale działa również antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie i wzmacniająco na system odpornościowy. Niektóre badania sugerują, że może wywierać korzystny wpływ na stan układu sercowo-naczyniowego, poprawiać funkcję wątroby oraz wykazywać działanie przeciwnowotworowe.

Propolis jest używany przez pszczoły do uszczelniania i odkażania ula. W propolisie znajduje się 300 różnych związków stanowiących o jego licznych właściwościach prozdrowotnych:

1.       Przeciwzapalnych.

2.       Przeciwbakteryjnych (zarówno wobec bakterii Gram(+) jak i Gram(-).

3.       Niektóre badania wykazują, że może mieć działanie przeciwwirusowe , między innymi w stosunku do wirusa grypy i opryszczki.

4.       Jest silnym przeciwutleniaczem, który neutralizuje wolne rodniki i chroni komórki przed uszkodzeniem oksydacyjnym.

Mechanizm działania nie został dokładnie poznany z uwagi na jego bogaty skład. Zważywszy na jego działanie przeciwwirusowe i immunomodulujące rozważane jest wykorzystanie propolisu w leczeniu przewlekłych chorób układu oddechowego. Dzięki właściwościom antyseptycznym znalazł zastosowanie w dermatologii w leczeniu infekcji gronkowcowych, paciorkowcowych i grzybiczych. Gojące działanie propolisu sprawdza się w leczeniu ran oparzeniowych i odleżyn.

Pierzga jest bardzo bogata w białko, aminokwasy, witaminy, lipidy, minerały i inne składniki odżywcze, co czyni ją wartościowym suplementem diety. Wysoka zawartość przeciwutleniaczy sprawia, że pierzga mając silne działanie antyoksydacyjne chroni komórki przed uszkodzeniem. Dodatkowo niektóre badania wykazują, że pierzga może modulować odpowiedź immunologiczną i wzmacniać system odpornościowy. Przeprowadzone na zwierzętach badania sugerują, że pierzga może mieć potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Jednak wymaga to dalszej weryfikacji i pogłębienia badań.

Wosk pszczeli ze względu na skład chemiczny jest niejadalny dla człowieka, bo nie wchłania się z przewodu pokarmowego. Ma jednak szereg zastosowań w przemyśle kosmetycznym, gdzie wykorzystuje się jego działania ochronne, nawilżające, łagodzące i przeciwzapalne. Jest podstawą pomadek, sztyftów i kremów.

Wosk ma w porównaniu z innymi produktami pszczelimi najmniejszy zakres aktywności biologicznej. Działa natłuszczająco, zmiękczająco i zapobiega utracie wody przez skórę. Chroni też skórę przed drobnoustrojami chorobotwórczymi. Stanowi barierę ochronną dla skóry przed wieloma czynnikami zewnętrznymi stanowiąc film skóry. Zawarty w wosku ϐ-karoten jest cennym źródłem witaminy A, która opóźnia degradacje kolagenu i prowadzi do szybszej regeneracji naskórka. Wosk jest składnikiem maści i kremów odpowiednich dla pielęgnacji skóry podrażnionej, suchej lub uszkodzonej.

Mleczko pszczele ma bardzo bogaty skład. Zawiera białka, peptydy, węglowodany, lipidy, fenole, witaminy i minerały. Wśród białek mleczka pszczelego szczególne znaczenie mają enzymy. Mleczko pszczele ma silne działanie przeciwzapalne i ochronne na naczynia krwionośne. Wykorzystuje się je do gojenia ran, a wspomagająco w leczeniu żylaków kończyn dolnych i hemoroidów. Przyśpiesza regenerację naskórka, gojenie, działa odżywczo i przeciwdrobnoustrojowo. Stąd mleczko pszczele znalazło zastosowanie w leczeniu liszaja , owrzodzeń, oparzeń, odleżyn i półpaśca.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Choroby układu krążenia są plagą cywilizacyjną. Mimo zaawansowanej techniki ciągle stanowią najczęstszą przyczynę zgonów. Najpoważniejszym powikłaniem chorób układu krążenia jest nagły zgon sercowy spowodowany migotaniem komór i w konsekwencji zatrzymaniem pracy serca.

Ratunkiem jest pobudzenie serca silnym impulsem elektrycznym. Rozwiązanie to zwane jest defibrylacją. Defibrylacja jest znana i stosowana od ponad 40 lat. Polega na wszczepieniu pacjentowi urządzenia-kardiowertera-defibrylatora, które w sposób ciągły i automatyczny monitoruje pracę serca. W przypadku zaburzeń rytmu serca grożących zatrzymaniem serca, urządzenie emituje impuls elektryczny, który przerywa napad ciężkiej arytmii.

Obecnie używa się kilku rodzajów urządzeń:

1. Przezżylne.

2. Podskórne.

3. Pozanaczyniowe.

Urządzenie składa się z kardiowertera-defibrylatora wszczepianego pod skórę i elektrod. Poszczególne typy różnią się umiejscowieniem elektrod.

Wspólną cechą wszystkich kardiowerterów-defibrylatorów jest konieczność inwazyjnego, chirurgicznego wszczepienia urządzenia. W związku z powyższym do wszczepienia kardiowertera kwalifikowani są pacjenci posiadający wskazania pewne i trwałe.

Ograniczenie wskazań pozostawia margines błędów. Brak dostatecznych przesłanek kwalifikujących do wszczepienia kardiowertera-defibrylatora może prowadzić do śmierci osoby, która do procedury nie została zakwalifikowana. Nadmierna kwalifikacja obejmująca sytuacje również profilaktyczne stwarza nie tylko dużą ilość nadmiarowo wszczepionych urządzeń, ale generuje też nierzadko poważne powikłania. Osobną grupę stanowią osoby, które maja tylko czasową potrzebę korzystania z urządzenia. W świetle obecnych wytycznych nie kwalifikują się do wszczepienia kardiowertera-defibrylatora.

Rozwiązaniem problemu jest nowinka technologiczna, która już jest stosowana przez niektóre szpitale kliniczne również w Polsce. Jest to kamizelka z zewnętrznym kardiowerterem-defibrylatorem. Urządzenia składa się z białej materiałowej elastycznej kamizelki zakładanej bezpośrednio na skórę pacjenta. W kamizelce umocowane są elektrody wraz z kasetką wibrującą. Monitor umieszczony w futerale można założyć na ramię na taśmie lub przymocować do paska od spodni. Całość waży około 1 kg i bez trudu może być schowana pod ubraniem.

Kardiowerter-defibrylator umieszczony w kamizelce ma takie samo działanie jak urządzenie wszczepione pod skórę. Jednak nie da się o nim zapomnieć jak o tym umieszczonym na stałe w naszym ciele. Kamizelkę należy nosić w sposób ciągły, najlepiej 24 godziny na dobę zarówno w czasie snu jak i czuwania. Zdjąć kamizelkę można jedynie do czynności higienicznych np. kąpiel lub w celu wymiany materiałowej kamizelki na czystą, co powinno mieć miejsce raz na dobę, lub dwie doby. W czasie, kiedy pacjent zdejmuje kamizelkę przestaje przez nią być chroniony. W związku z tym wszelkie czynności wymagające jej zdjęcia powinny odbywać się dla bezpieczeństwa w obecności innej osoby. Zestaw, w który jest wyposażony pacjent obejmuje dwie sztuki materiałowej uprzęży oraz dwa zestawy baterii. Właściwe użytkowanie przewiduje pranie kamizelki i ładowanie baterii. Brak naładowania baterii może mieć tragiczne konsekwencje. Chory używający kamizelki nie powinien prowadzić pojazdów mechanicznych ani przebywać w otoczeniu urządzeń generujących drgania czy hałas. Hałas i drania powodują nieprawidłowe odczyty urządzenia i mogą wywołać nieuzasadnioną jego interwencję. Celem zabezpieczenia pacjenta przed niepotrzebnym impulsem prądu urządzenie wyposażono w tzw. „test przytomności”. W przypadku wykrycia zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca urządzenie uruchamia alarm. W tym czasie jeżeli jest to alarm fałszywy (np. wywołany zakłóceniami z otoczenia) chory może wcisnąć odpowiedni przycisk, który wyhamuje interwencję urządzenia. Jeżeli chory jest nieprzytomny, nie zareaguje, a urządzenie zadziała. Alarm jest skierowany nie tylko do zaopatrzonego w urządzenie pacjenta, ale również do osób przebywających w bezpośredniej odległości. Osoby postronne odbierają ostrzeżenie, by nie dotykać pacjenta poddawanego przez urządzeniu działaniu impulsu prądu.

Zastosowanie kamizelki jest bardzo przydatne u osób, u których wskazania do wszczepienia urządzenia na stałe budzą wątpliwości, lub u osób, u których zagrożenie jest tylko czasowe. Kamizelka pozwala na profilaktykę nagłych zgonów sercowych w licznych przypadkach kardiologicznych:

1.       1. U pacjentów we wczesnej fazie po przebytym zawale mięśnia serca (40 dni).

2.       2. U niektórych pacjentów po implantacji stentów w tętnicach wieńcowych.

3.       3. U pacjentów ze świeżo rozpoznaną niewydolnością serca.

4.       4. W przypadku kardiomiopatii (chorób mięśnia serca wywołanych różnymi czynnikami) o potencjalnie odwracalnej przyczynie.

5.       5. W schyłkowej niewydolności serca u osób oczekujących na przeszczep.

6.       6. Okolica wszczepienia kardiowertera-defibrylatora może ulec infekcji. Stwarza to konieczność usunięcia urządzenia i wszczepienie nowego dopiero po wyleczeniu stanu zapalnego. Na okres po usunięciu jednego, a przed implantacją nowego urządzenia pacjenta świetnie zabezpiecza kamizelka.

7.       7. U niektórych pacjentów istnieją przeciwwskazania do implantacji kardiowertera-defibrylatora. Są to najczęściej uczulenia na komponenty urządzenia lub bardzo wysokie ryzyko infekcji.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Skóra jest największym narządem ciała ludzkiego. Chroni je przed licznymi szkodliwymi działaniami otaczającego środowiska. Zbyt długa ekspozycja na czynniki środowiskowe, lub silne ich oddziaływanie może wywołać przykre konsekwencje. Szczególnie wrażliwa na negatywne skutki działania czynników zewnętrznych jest delikatna skóra dziecka. 

Najczęstszym czynnikiem jaki wpływa na naszą skórę jest promieniowanie słoneczne. Majowie uważali słońce za symbol życia i śmierci. Umożliwia ono syntezę witaminy D3 w ludzkim organizmie, jednocześnie usposabia do powstania nowotworów skóry i czerniaka. 

Skóra wyposażona jest w komórki chroniące ją przed nadmiarem promieni słonecznych są to melanocyty, które produkują melaninę-naturalny pigment skóry. To dzięki zróżnicowanej ilości melaniny skóra różnych ludzi ma różny odcień-od porcelanowego do prawie czarnego. Jasna skóra jest bardzo wrażliwa na promieniowanie ultrafioletowe, najmniejszą wrażliwość ma skóra o ciemnym odcieniu. Prawidłowość ta dotyczy osób dorosłych. Skóra małego dziecka to bardziej skomplikowany problem. 

Dziecko nie rodzi się z pełną pulą melanocytów. Komórki zawierające pigment zasiedlają skórę sukcesywnie w ciągu pierwszych lat życia dziecka. Znajdują się nie tylko w skórze, ale również we włosach i tęczówkach odpowiadając za ich barwę. Noworodki i niemowlęta mają zwykle kolor oczu błękitny, szary lub granatowy. Wynika to z bardzo małej ilości pigmentu zawartego w tęczówce. Wraz z dojrzewaniem dziecka i oddziaływaniem promieni słonecznych zwiększa się produkcja pigmentu i kolor oczu zmienia się na docelowy. Zwykle po ukończeniu roku oczy dziecka mają już swoją stałą barwę, ale czasami proces ten przedłużą się do 3 roku życia. Podobnie rzecz ma się z zawartością melanocytów w skórze małego dziecka. W związku z ich niewielką ilością ochrona przed promieniowaniem ultrafioletowym jest niewielka. Melanina stanowi rodzaj filtra słonecznego. Pochłania promieniowanie ultrafioletowe i wolne rodniki. Energia słoneczna pochłaniana przez melanocyty jest zamieniana przez nie w energię cieplną. Znajomość tego mechanizmu tłumaczy dlaczego nasze maluszki powinny być chronione przed nasłonecznieniem. Niewielka zawartość melanocytów w skórze małego dziecka sprawia, że filtr jest słaby, w związku z czym łatwo dochodzi do oparzeń skóry. U maluchów nie ma pełnej sprawności mechanizm termoregulacji. Energia słoneczna przekształcona w energię cieplną łatwo doprowadza do przegrzania małego organizmu. 

W celu ochrony maluchów dzieci do 3 roku życia nie powinno się wystawiać na bezpośrednie działanie światła słonecznego. W okresie niemowlęcym konieczna jest ochrona skóry przy pomocy koszulek, czapek, czy parasolki zamontowanej w wózku. Warto regularnie smarować wszystkie odkryte części ciała (buzię, rączki, stópki) kremem z filtrem UV 50, najlepiej przeznaczonym dla maluchów. 

Do czynników zwiększających ryzyko oparzeń słonecznych należą:

1. Wiek dziecka.

2. Odcień skóry.

3. Strefa klimatyczna.

4. Wysokość ponad poziomem morza.

5. Mała wilgotność powietrza.

6. Wiatr.

7. Stosowanie preparatów powodujących scieńczenie naskórka.

Niefrasobliwość opiekunów może mieć dla dziecka przykre konsekwencje w postaci poparzenia słonecznego. W miejscu eksponowanym na słońce pojawia się:

1. Ból.

2. Zaczerwienienie i obrzęk skóry.

3. Wzmożone ocieplenie nasłonecznionych okolic.

4. Charakterystyczne odcięcie zmian skóry zdrowej i poparzonej (dekolt, rękawki koszuli czy nogawki spodenek).

5. W drugiej lub trzeciej dobie na zaczerwienionej skórze mogą pojawić się pęcherze.

Warto pamiętać, że promieniowanie ultrafioletowe przenika przez szyby okienne.

Szczególny problem stanowią fitofotodermatozy. Jest to reakcja skórna, która wynika z kontaktu skóry z rośliną zawierającą związki z grupy furanokumaryn i następową ekspozycją na promieniowanie słoneczne. Reakcja ta dotyczy wszystkich osób bez względu na wiek i odcień skóry.

Po nasłonecznieniu skóry uprzednio zanieczyszczonej furanokumarynami roślinnymi pojawia się:

1. Pieczenie.

2. Ból.

3. Wrażenie oparzenia.

4. Później świąd.

Zmiany pojawiają się wcześniej niż przy poparzeniu słonecznym. Występują już w ciągu kilku godzin od zadziałania czynnika sprawczego. W przypadku  barszczu  Sosnowskiego reakcja ma miejsce w ciągu 30 do 120 minut od kontaktu z rośliną. Charakterystyczny jest brak zmian skórnych w miejscach osłoniętych np. paskiem od zegarka. Na zaczerwienionej skórze mogą występować pęcherzyki i pęcherze. Zmiany nasilają się przez kolejne 2-3 dni i mogą utrzymywać się przez kilka tygodni do kilku miesięcy. Zmiany na skórze mogą się nasilać po nasłonecznieniu w tym samym sezonie wiosenno-letnim, a nawet w okresach nasłonecznienia przez kilka następnych lat.

Do roślin uwrażliwiających na promieniowanie słoneczne należą: marchew, pietruszka, seler naciowy, koper ogrodowy, koper włoski, trybula leśna, fenkuł włoski, gorczyca, jaskier, figa, ruta zwyczajna, pasternak zwyczajny, aminek wielki, barszcz Sosnowskiego, chryzantemy, piołun, osty, złocień, trawa łąkowa (zawierająca rzepik pospolity), dyptam jesionolistny, cytryna, limonka, pomarańcza gorzka, grejpfrut, pomarańcza bergamota.

Ruta zwyczajna dodawana jest do maści i żelów przeciwbólowych, preparatów na wszy i środków na insekty. Ulotki dołączone do niektórych żelów i maści o działaniu przeciwbólowym zawierają ostrzeżenie o przeciwwskazaniu nasłoneczniania posmarowanej okolicy przez okres dwu tygodni. Niedostosowanie się do zaleceń producenta grozi nieprzyjemną reakcją fitofototoksyczną.

Małgorzata Stokowska-Wojda

Świat w problemy jest bogaty

Jak nie wojny to debaty

Wokół wielka polityka

Co nerwowo nas dotyka

Miesza w głowach i w rodzinach

Każdy o tym coś wspomina

Potem kłótnie, waśnie, spory

Zamieniamy się w potwory

Ale teraz się zatrzymaj

I Baranka przypominaj

Przestań o konfliktach gadać

Lepiej się z rodziną naradź

Co możecie razem zrobić

Aby życie swe osłodzić

Więc przy stole rozmawiajcie

Byle nie jak Stalin w Jałcie

Tylko o tym co dobrego

Możesz innym dać kolego

Jak pomimo wielu złości

Myśleć i działać z miłości

Czy to w domu, w gabinecie

wszędzie gdzie bywasz na świecie

Żyj z uśmiechem i radością

Nie epatuj więcej złością

No i zadbaj też o siebie

Abyś nie musiał w potrzebie

Stać w kolejce gdzieś na SOR-ze

Gdzie Cię uratować może

Medyk albo technologia

Która bywa tak wygodna

tylko raczej dla medyka

Ale nie dla nieszczęśnika

Który trafia tam z kłopotem

Ale więcej nie chce potem

Warto zatem dbać jak wiecie

Zgodnie z tym co w gabinecie

Pielęgniarka Ci poleca

Albo lekarz Tobie zleca

Biologiczny zegar tyka

Ważna więc profilaktyka

Dotąd była plus czterdzieści

Ale choć się Wam to nie śni

Będzie nowa dla każdego

po dwudziestce dorosłego

Pracowaliśmy w pocie i znoju

Ale już po 5 maju

Każdy w POZ Ci powie

Zapraszam na Moje Zdrowie

Przed tym jeszcze edukacja

e-zdrowie i koordynacja

To tematy konferencji

Chciałbym do niej Was zachęcić

I na koniec ślę życzenia

Oprócz smacznego jedzenia

Miłych rozmów w gronie gości 

Ze Zmartwychwstania radości!

Wesołego Alleluja!!!

życzy 

Tomasz Zieliński

Prezes LZLR-P

Informacja prasowa 

Nowy program profilaktyczny „Moje zdrowie” od maja 2025 r.

„Moje zdrowie” to nowy program profilaktyczny skierowany do pacjentów powyżej 20. roku życia, który od maja 2025 roku będzie dostępny w ramach NFZ. W poradniach POZ, po wypełnieniu ankiety dotyczącej stanu zdrowia i stylu życia, pacjenci będą mogli wykonać badania krwi, omówić wyniki z pielęgniarką lub lekarzem POZ. Dostaną także indywidualny plan zdrowotny dostosowany do stwierdzonych czynników ryzyka. 

„Moje zdrowie” zastąpi program „Profilaktyka 40 Plus”, a jego powstanie jest efektem współpracy ekspertów ze środowiska medycznego, m.in. członków Porozumienia Zielonogórskiego, z przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia. Andrzej Zapaśnik – ekspert Porozumienia Zielonogórskiego, kierownik Przychodni BaltiMed z Gdańska, jest twórcą założeń opieki koordynowanej w POZ (przygotowanych pierwotnie na potrzeby pilotażu POZ PLUS), którą sam realizuje od ponad sześciu lat. Przystępując do pilotażu opieki koordynowanej POZ PLUS w 2018 roku, opracował ponadto autorski sposób realizacji bilansów zdrowia u dorosłych, wykorzystując wspierający program informatyczny. Projekt ten stał się inspiracją dla programu „Moje zdrowie”. 

– W mojej przychodni pacjent rozpoczyna od wypełnienia szczegółowej ankiety, najczęściej na komputerze w domu, po otrzymaniu dedykowanego linka. Następnie jest zapraszany do punktu pobrań krwi oraz gabinetu Promocji Zdrowia w celu wykonania pomiarów takich jak waga, wzrost, oraz ciśnienie tętnicze, a także wpisania istotnych informacji medycznych, m.in. wyników badań laboratoryjnych, przesiewowych badań onkologicznych i wykonanych szczepień zalecanych. 

W trzecim etapie, w zależności od stwierdzonych czynników ryzyka, pacjent odbywa teleporadę lub wizytę stacjonarną u lekarza POZ. Proces nie kończy się na diagnozie – w zależności od rozpoznanych czynników ryzyka proponuję dalsze interwencje prozdrowotne, takie jak badania diagnostyczne (np. spirometria lub tomografia komputerowa u palaczy, przesiewowe badania onkologiczne), szczepienia zalecane oraz porady edukacyjne (dietetyka, psychologa, pielęgniarki). W razie potrzeby pacjent kierowany jest na dalszą opiekę w ramach POZ lub AOS, np. do poradni genetycznej przy podejrzeniu rodzinnego występowania chorób nowotworowych lub do poradni hipercholesterolemii rodzinnej.
Przez lata wypracowałem własny model realizacji bilansów zdrowia dorosłych pacjentów, oparty na założeniach kompleksowej profilaktyki opracowanych w 2019 roku przez ekspertów Porozumienia Zielonogórskiego na potrzeby pilotażu opieki koordynowanej dla małych praktyk (POZ OK). Dotychczas przeprowadzono bilanse zdrowia u ponad 2 200 pacjentów naszej przychodni. Ten model kompleksowej profilaktyki cieszy się uznaniem zarówno wśród pacjentów, jak i pracowników zaangażowanych w jego realizację – wyjaśnia Andrzej Zapaśnik. Założenia i sposób realizacji profilaktyki u dorosłych pacjentów znalazły swoje odzwierciedlenie w programie „Moje zdrowie”.

Przez ostatnie kilka miesięcy Zespół ds. wdrożenia opieki koordynowanej w POZ przy Ministerstwie Zdrowia, kierowany przez prof. Agnieszkę Mastalerz-Migas, w którego skład wchodzi Tomasz Zieliński, wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego wraz z zaproszonymi ekspertami – Andrzejem Zapaśnikiem i Bartoszem Pędzińskim z Porozumienia Zielonogórskiego – pracował nad szczegółowymi zapisami nowego programu

– Program „Moje zdrowie” to kolejny krok w rozszerzaniu profilaktyki zdrowotnej dorosłych pacjentów w Polsce. Jego siłą będzie powszechność i kompleksowość – pacjent nie tylko otrzymuje zestaw badań, ale także profesjonalne wsparcie lekarza lub pielęgniarki, co pozwala na realne przełożenie wyników na konkretne działania zdrowotne. Dzięki współpracy ekspertów POZ i przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia udało się stworzyć program, który ma szansę objąć miliony osób i znacząco wpłynąć na poprawę zdrowia publicznego w naszym kraju – mówi Tomasz Zieliński, wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego.

„Moje zdrowie” obejmuje następujące obszary profilaktyczne:
1. Kardiologię – m.in. ocena występowania czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych; 
2. Onkologię – m.in. kwalifikowanie do przesiewowych badań profilaktycznych (cytologia, mammografia, kolonoskopia); 
3. Choroby zakaźne – m.in. kwalifikowanie do szczepień zalecanych
4. Choroby psychiczne – wstępne badanie przesiewowe w kierunku zespołów depresyjnych.
5. Zdrowy styl życia – m.in. kwalifikowanie do interwencji antynikotynowej, ograniczającej ryzykowne spożywanie alkoholu oraz dietetycznej.
6. Inne – m.in. kwalifikowanie do dalszej diagnostyki w kierunku POCHP, MAFLD i WZW.

Nowy program obejmie pacjentów od 20. roku życia i będzie bardziej kompleksowy niż „Profilaktyka 40 Plus”. W ramach programu pacjenci wypełnią ankietę oraz wykonają badania diagnostyczne. Podstawowe badania obejmą morfologię krwi, poziom glukozy, lipidogram, kreatyninę i TSH. Rozszerzone badania, zależne od wieku i wyników ankiety, mogą obejmować próby wątrobowe, PSA całkowity u mężczyzn, przeciwciała anty-HCV oraz lipoproteinę A. Podczas wizyty podsumowującej pacjentom zmierzone zostaną ciśnienie tętnicze, tętno, waga, wzrost, obwód talii oraz BMI. Osoby powyżej 60. roku życia będą miały ocenę funkcji poznawczych. 

Najważniejszą zmianą jest wprowadzenie konsultacji pielęgniarki lub lekarza, co nie było uwzględnione w poprzednim programie. Pacjent nie zostanie sam z wynikami – profesjonalna opieka medyczna POZ zapewni ich interpretację i ustali indywidualny plan zdrowotny. Jego elementem będą porady edukacyjne (lekarza, pielęgniarki, dietetyka) finansowane w ramach programu „Moje zdrowie”. 
Program „Profilaktyka 40 Plus”, który funkcjonował od lipca 2021 roku, był wielokrotnie na wniosek Porozumienia Zielonogórskiego przedłużany. Według Centrum e-Zdrowia skorzystało z niego prawie 5 mln osób, a podmioty zrzeszone w Federacji PZ były, poza laboratoriami, wśród liderów realizacji Profilaktyki 40 PLUS, dzięki temu mogły dzielić się doświadczeniem przy planowaniu programu „Moje zdrowie”. 

Link do formularza

Formularz rejestracyjny

Konferencja 26.04.2025 r. – 27.04.2025 r. Hotel Victoria Lublin

„Wiosna e-zdrowia i koordynacji na Lubelszczyźnie” 2025 r.

w celu zarezerwowania miejsca prosimy o wypełnienie formularza i dokonanie opłaty

Prosimy o przesłanie wypełnionego (elektronicznie bądź w formie skanu) formularza do 16 kwietnia 2025 r. na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Ilość miejsc ograniczona.

Po przesłaniu formularza należy dokonać wpłaty na numer konta 28194010763032512000910000

Tytuł wpłaty „Imię i nazwisko Wiosna e-zdrowia i koordynacji na Lubelszczyźnie 2025”

Po zweryfikowaniu wpłaty zostanie wystawiona faktura i wysłana na adres mailowy podany w formularzu.

W przypadku rezygnacji z uczestnictwa w konferencji na dwa dni lub w przeddzień dokonana wpłata nie zostanie zwrócona.

W przypadku nieobecności na konferencji pokrywają Państwo koszty noclegu.